موها علاوه بر سر، روی تمام بدن وجود دارند. به طور متوسط بدن هر فرد نرمال دارای 5 میلیون تار مو است. اندازه موهای قسمت های مختلف بدن، با یکدیگر متفاوت اند و موهای سر ، ابرو، مژه، چانه، زیر بغل و اندام تناسلی بلند تر از باقی قسمت های بدن هستند. میزان ضخامت موهای بدن معمولاً بستگی به ژنتیک دارد. بعضی از افراد به طور طبیعی کم مو هستند و موهایشان بافت نازک و رنگ روشن دارد اما بعضی دیگر پرمو هستند و موهای تیره تر و زبرتری دارند.
تغییراتی که در بدن اتفاق می افتد، بر روی رشد، ریزش و ضخامت موهای سر و بدن اثر می گذارد. اگر موهای بدن شما به یکباره تغییر کنند و یا رشد آن ها سریع تر از حد معمول شده و ضخیم تر شوند، باید علت این تغییرات را در بدن خود بیابید.
نشانه هایی که موها درباره سلامت بیان می کنند :
رشد و ریزش مو های بدن می تواند علائم و نشانه های یک بیماری جدی در بدن باشد که ما آن ها را برای شما شرح می دهیم:
1. ناتعادلی در میزان هورمون های مردانه
افزایش ناگهانی رشد مو و یا ریزش آن در خانم ها اغلب به دلیل ناتعادلی هورمون های مردانه اتفاق می افتد که هم در مردان و هم در خانم ها متفاوت است. اگر میزان تستوسترون افزایش پیدا کند، ممکن است که افراد با پرمویی مواجه شوند. وضعیتی به نام هیرسوتیسم وجود دارد که در آن رشد مو در خانم ها شبیه به الگوی رشد موی مردانه می شود.
بخشی از این موهای رویشی شبیه به مردان در قسمت بالای ناف، بالای قفسه سینه یا قسمت بالای کمر ایجاد می شوند. وجود بیشتر از 8 عدد مو در اطراف نوک سینه خانم ها غیر طبیعی است و ممکن است نشان دهنده هیرسوتیسم باشد.
همچنین برای بعضی از خانم ها ممکن است الگوهای کچلی مردان نیز اتفاق بیفتد که آن هم به دلیل تغییر سطح هورمون هاست. زمانی که در دوران قاعدگی هستید، سطح استروژن افت می کند و تستوسترون افزایش پیدا می کند و بسیاری از خانم ها شاهد ریزش موی سر و نازک شدن موهایشان خواهند شد. در حالی که موهای روی صورت آن ها ضخیم تر می شود . شاید این موضوع باعث شود که در وهله اول بترسید اما مطمئن باشید که همه چیز کاملاً نرمال و طبیعی است.
2. تنبلی تخمدان
سندروم تخمدان پلی کیستیک یا سندروم تنبلی تخمدان وضعیتی است که به دلیل نا تعادلی هورمون ها اتفاق می افتد و تقریباً از هر ده خانم، یک نفر را درگیر می کند و در نتیجه مشکلاتی در تخمدان خانم ها ایجاد می کند.
3.مشکلات پوستی
مشکلات پوستی مثل پسوریازیس می تواند روی پوسته سر دیده شود و می تواند روی موهای شما اثر بگذارد.پسوریازیس یک بیماری مزمن است که سلول های پوست به سرعت رشد می کنند.
4. مصرف بیش از اندازه ویتامین A
ویتامین ها برای عملکرد صحیح بدن ضروری هستند، اما مصرف بیش از اندازه ویتامین A باعث ریزش مو و مشکلات دیگر مثل خشکی پوست و خشکی چشم ها می شود.
5. کمبود آهن
همه افراد دارای یک چرخه یا سیکل مو هستند. بعضی از افراد عادت دارند که به طور طبیعی موهایشان در فصل بهار و پاییز می ریزد. همین ریزش مو در بدن آن ها نیز مانند سر اتفاق می افتد که می تواند نشان دهنده کم خونی یا کمبود آهن خون باشد.
افراد گیاه خوار و خام خوار یا خانم هایی که قاعدگی های شدید و سنگین دارند، در معرض خطر بیشتری هستند و ممکن است با ریزش مو، ناخن های شکننده و میل به غذاهای ناسالم مواجه شوند. اگر مشکل وجود آهن در بدن باشد، حتما باید آزمایش خون داده شود.
6. پروتئین ناکافی
پروتئین در رشد موها نقش اصلی را ایفا می کند. شما باید روزانه 46-56 گرم پروتئین دریافت کنید. بدن برای رشد مو به پروتئین نیاز دارد و کمبود پروتئین سبب نازک شدن موها می شود.
7. عفونت
علت ریزش موی بدن یا سر می تواند عفونت های خاص مثل عفونت قارچی باشد. اگر متوجه ریزش مو غیر طبیعی در یک ناحیه از پوست خود شوید، می تواند قارچ باشد. غده چربی نیز عفونت دیگری است که باعث ریزش مو می شود.
8. سندروم کوشینگ
گاهی ریزش مو در بدن و سر به علت سندروم کوشینگ اتفاق می افتد. زمانی که بدن کورتیزول زیادی تولید می کند، سندرم کوشینگ اتفاق می افتد. از دیگر نشانه های سندروم کوشینگ نوسان وزن، افزایش آکنه و ... است.
9. تیروئید کم کار
تیروئید یک غده شبیه به پروانه و کوچک است که در جلوی گردن قرار گرفته و هورمون هایی را درون خود نگه می دارد که به کنترل روش های استفاده از انرژی در بدن کمک می کند . زمانی که هورمون تیروئید در بدن به اندازه کافی وجود نداشته باشد ، بسیاری از عملکرد های بدن کند می شوند که یکی از آن ها رشد کم مو ها خواهد بود.
تیروئید ممکن است که با ریزش مو و علائم دیگری مشکلات خودش را نشان دهد . اگر دیدید که بیش از یک سوم ابروهایتان ریخته و کناره های ناخن هایتان شکنندگی ایجاد شده، احتمالاً بیماری تیروئیدی خود ایمنی داشته باشید . پس حتما باید آزمایش خون بدهید تا سطح هورمون های تیروئید مشخص شود.
10. تغییر سطح استروژن
میزان استروژن در بدن همچنین می تواند روی موها اثرگذار باشد. زمانی که سطح استروژن بالا باشد، موها ضخیم تر از حد معمول خواهند بود. زمانی که میزان استروژن پایین باشد، باعث ریزش مو می شود. تغییر ناگهانی در سطح استروژن بعد از بارداری یا بعد از قطع قرص های جلوگیری از بارداری می تواند در کوتاه مدت باعث ریزش مو شود.
11. تغییر برنامه غذایی
غذاهایی که مصرف می کنید نقش مهمی در تغییرات موهای شما ایفا می کند. اگر دلیل پزشکی برای تغییر موهایتان نیافتید، رژیم غذایی تان را به مصرف بیشتر میوه ها، سبزیجات و پروتئین تغییر دهید.
12. ژنتیک ضعیف
ریزش مو در سنین پایین ممکن است به علت ژنتیک باشد. در این مورد به متخصص پوست مراجعه کنید تا برای شما راه حلی ارائه دهد.
13. عوارض جانبی داروها
بعضی از داروهای خاص تاثیر مستقیمی روی موی بدن دارند. به طور مثال؛ داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد انعقاد خون باعث ریزش موی موقتی می شوند و معمولاً بعد از شرایطی مثل بارداری ، جراحی های مهم ، کاهش وزن زیاد و استرس شدید ، این وضعیت بیشتر می شود.
بعضی از داروها نیز باعث افزایش موی بدن می گردند. مثلاً داروهای تستوسترون، دانازول، فنی توئین و گلوکو کورتیکوئیدها که نوعی از استروئید ها هستند. در بسیاری از موارد تغییرات مو دائمی نیست و ممکن است هنگام قطع مصرف داروها نیز بهبود پیدا کند.
14. مشکل خود ایمنی
این مشکل بسیار نادر است اما وضعیت های خود ایمنی خاص می توانند باعث حمله به سیستم ایمنی و تحت تاثیر قرار دادن فولیکول های مو شوند و در نتیجه افراد با ریزش مو، ریزش موی سکه ای ، ریزش موی سر و بدن مواجه خواهند شد که معمولا مو ها و ابرو ها را نیز درگیر می کند. این وضعیت ها معمولاً با استروئید های سیستماتیک درمان می شوند و دوباره رویش مو ها از سر آغاز می گردد.
15. گذراندن ساعات فراوان در آفتاب
نور آفتاب سبب ضعیف و کدرموها شده و اشعه ماوراء بنفش باعث طلایی تر شدن موها و اشعه زیاد سبب خشکی و شکنندگی موها می شود.
16. اختلال در سلامت ذهنی
اگر متوجه تغییراتی در موهای خود شدید ، این تغییرات می تواند نشانه ای از اختلال سلامت ذهنی باشد. عصبانیت و استرس بالا باعث سفید شدن موها و یا ریزش موقتی موهای سر و بدن می شود.
17. احتمال تومور
در بعضی از موارد نادر اگر هیرسوتیسم بسیار ناگهانی اتفاق بیفتد، مثلاً در یک دوره 6 ماهه سطح تستوسترون و DHEAS بسیار بالا باشد، احتمال وجود تومور است که هورمون های مردانه آزاد می کند. سپس هورمون های دیگر موجود در بدن که مربوط به رشد مو هستند را تحت تأثیر قرار می دهد و در بعضی از موارد ممکن است تومور مربوط به غده های درون ریز یا تخمدان و گاهی اوقات هر دو مورد باشد. این اتفاق اصلاً رایج نیست و در موارد بسیار نادری رخ می دهد اما احتمال تومور هم در هر حال وجود خواهد داشت.
چه زمانی در مورد موی بدن به پزشک مراجعه کنیم ؟
زمانی که تغییرات در موی بدن اتفاق می افتد، ممکن است مشکلاتی در سلامت بدن فرد ایجاد شده باشد اما همیشه هم این گونه نیست.
بیشتر افرادی که با پرمویی بدن و سر مواجه می شوند ، احتمالا هیچ مشکلی ندارند و اکثر این موارد طبیعی هستند اما اگر یک تغییر کاملاً جدید و ناگهانی را مشاهده کردید و احساس کردید که موی بیش از حد زیاد روی صورت ، شانه ، قفسه سینه شما را آزار می دهد ، پس حتما به متخصص پوست مراجعه کنید.
