استارلینک در ایران؛ از شایعات جذاب تا واقعیت‌های ترسناک

ایلان ماسک رندانه بلد است چه زمانی از آب گل‌آلود، به نفع خودش ماهی بگیرد و چطور رفتار کند تا هر تحولی در نهایت به تبلیغ اینترنت استارلینک منجر شود.

بخوانید...

 وقتی روسیه در اسفند ۱۴۰۰ به اوکراین یورش برد، ایلان ماسک رئیس شرکت اسپیس‌ایکس گفت می‌خواهد از استارلینک علیه قطع اینترنت در شرایط جنگی استفاده کند. در بحبوحه اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ که با قطع اینترنت همراه بود، درخواست کرد استارلینک از فهرست عریض و طویل تحریم‌های ضد ایرانی معاف شود. وقتی زمزمه تصویب طرح صیانت از کاربران اینترنت در مجلس پیچید، استارلینک به نقل محافل تبدیل شد و حالا در انتهای تابستان ۱۴۰۳، تب اینترنت استارلینک بین ایرانی‌ها به اوج رسیده است. نصب اینترنت استارلینک، قیمت دیش استارلینک، خرید اینترنت استارلینک، هزینه اشتراک استارلینک و سوالاتی از این دست، به کرات توسط مردم در گوگل جستجو می‌شود. آن‌هم در شرایطی که بخشی از ادعا‌ها درباره حضور استارلینک در ایران اغراق‌آمیز است و آگهی‌های مربوط به فروش استارلینک در ایران را هم باید مشکوک به کلاهبرداری دانست. اگر شما هم وسوسه شده‌اید یا در آستانه وسوسه شدن قرار گرفته‌اید، بهتر است این نوشته را بخوانید.

تجهیزات استارلینک و محدودیت‌های دسترسی

استارلینک اوایل خرداد امسال اعلام کرد، تعداد کاربرانش در ۱۰۰ کشور دنیا به بیش از سه میلیون نفر رسیده است. شرکت اسپیس‌ایکس برای پز دادن، حتی حاضر است نقشه و محل اتصال کاربران اینترنت استارلینک را روی سایتش در معرض نمایش بگذارد.

استارلینک با وجود تمام تفاخری که به خرج می‌دهد، به‌خاطر زیرساخت‌ها قادر نیست تعداد مشترکانش را ناگهانی و به شکل قابل‌ملاحظه‌ای افزایش دهد. علاوه بر موضوع کیفیت اینترنت و پهنای باند، پای تجهیزات استارلینک هم وسط است که شامل مودم و دیش و سایر مخلفات می‌شود.

کاربران استارلینک در کل دنیا با وجود محدودیت‌ها به‌صورت تصاعدی روبه‌افزایش است. مثلاً پارسال ۱.۵ میلیون نفر امکان استفاده از اینترنت استارلینک را داشتند و در سال جاری میلادی ظرف چهار ماه، ۵۰۰ هزار نفر به تعداد مشترکان استارلینک اضافه شد، اما آمار‌های رسمی تعداد کاربران اینترنت پرسرعت ایران در پاییز پارسال را بیش از ۱۱ میلیون نفر برآورد کرده است.

استارلینک به‌خاطر حفظ کیفیت اینترنت در سراسر دنیا باید مراقب تعداد کاربرانش باشد. سال ۲۰۱۹ آن‌ها تنها ۶۰ ماهواره در مدار زمین داشتند، ولی امسال این عدد از هفت هزار ماهواره عبور کرده. حتی اگر اسپیس‌ایکس فروش استارلینک در دنیا را متوقف کند و فقط روی ایران متمرکز شود، باز هم قادر نیست به تمام تقاضای موجود جواب مثبت بدهد.

سرعت اینترنت استارلینک ۳۰۰ مگابیت بر ثانیه است. رسیدن به این سرعت در ایران همین حالا با اینترنت فیبرنوری و اینترنت همراه به صورت 4G و 5G و حتی سایر روش‌ها از جمله LTE با قیمت کمتر امکان‌پذیر است. پس تنها دلیلی که باعث می‌شود استارلینک در ایران مورد توجه قرار بگیرد، مسئله محدودیت‌های دسترسی و فیلترینگ خواهد بود.

7

فروشنده‌ای می‌گوید سوای دریافت هزار و ۵۰۰ دلار بابت تجهیزات، هزینه حمل و باربری از عراق جدگانه محاسبه می‌شود

قیمت اینترنت استارلینک چقدر است؟

قیمت اینترنت استارلینک بالاتر از تصور عموم مردم است. تجهیزات اینترنت استارلینک ابتدا ۴۹۹ دلار بود و کاربران ۹۹ دلار حق اشتراک ماهیانه پرداخت می‌کردند، اما قیمت دیش استارلینک به‌اضافه کیت حالا به ۵۹۹ دلار رسیده است و قیمت حق اشتراک را به ماهی ۱۱۰ دلار افزایش داده اند.

قیمت تجهیزات استارلینک و اشتراک ماهیانه در ایران به‌خاطر وجود واسطه‌هایی که می‌خواهند چراغ خاموش منع قانونی را دور بزنند، بالا می‌رود. کاربران استارلینک در دنیا تقریباً ۳۶ میلیون بابت تجهیزات و حدود هفت میلیون برای اشتراک ماهیانه پرداخت می‌کنند، ولی در ایران وضع فرق می‌کند.

فروشنده‌های مرموز و اصطلاحاً قاچاقی، بابت پک کامل استارلینک ورژن ۳ بین ۷۰ تا ۹۰ میلیون تومان طلب می‌کنند و به مشتریان استارلینک نسخه ۲، پیشنهاد ۵۰ میلیون تومانی می‌دهند. قیمت استارلینک بیزینس تا ۱۰۰ میلیون تومان می‌رسد.

اینترنت استارلینک در ایران طبق ادعای فروشنده‌های زیرزمینی، ۱۵ روزه به دست مشتری می‌رسد. فروشنده ناتو مشتری‌هایش را مجبور می‌کند ۳۵۰ دلار اضافی بابت هزینه حمل پرداخت کنند. فروشنده‌ای به مشتریان کنجکاو می‌گوید سوای هزینه حمل بابت ارسال قاچاقچی‌ از عراق، هزار و ۵۰۰ دلار بابت تجهیزات دریافت می‌کند.

هزینه اشتراک استارلینک به گفته این فروشنده شامل دو ماه اشتراک رایگان می‌شود. در پایان مدت اشتراک کاربرد اختیار دارد ماهیانه ۱۱۰ دلار پرداخت کند و با سرعت حدود ۳۰۰ مگابیت بر ثانیه متصل بماند. قیمت استارلینک هر چقدر باشد، مردم در ایران با آن دچار مشکل می‌شوند، چون به‌خاطر تحریم‌ها، امکان پرداخت مستقیم وجود ندارد. این یکی دردسر بزرگی است، اما همچنان برایش راه‌حل پیدا می‌شود.

امکان نصب اینترنت استارلینک در ایران

استفاده از استارلینک در ایران امکان‌پذیر است؟ ویدئو‌هایی که در آن‌ها تلاش کرده‌اند حتماً برج میلاد در کادر حاضر باشد، موجب می‌شود به این سؤال پاسخ مثبت بدهیم، ولی اینکه تجهیزات استارلینک رواج پیدا کرده و کاربران کرورکرور به آن روی آورده اند قطع به‌یقین آمیخته به اغراق است.

نقشه اینترنت استارلینک که عده‌ای می‌گویند روی سایت رسمی شرکت پیدا کرده‌اند و با جزئیات نشان می‌دهد در کدام شهر‌ها کاربران متصل شده‌اند یا در چه شهر‌هایی سفارش خرید تجهیزات استارلینک ثبت شده و در چه نقاطی برای اتصال به اینترنت استارلینک مردم چشم‌به‌راه نشسته‌اند، واقعی نیست.

آمار نصب استارلینک در ایران را به‌واسطه عکس‌ منتشر شده نمی‌توان اثبات کرد، چون حالا می‌دانیم با اینکه عکس از روی سایت رسمی شرکت اسپیس ایکس برداشته شده است، در اصل موقعیت قرارگیری ماهواره‌های استارلینک در جو زمین را نشان می‌دهد.

ایران در بخش مربوط به پوشش اینترنت استارلینک، با رنگ خاکستری به‌نمایش‌درآمده که یعنی سرویس در آن «در دسترس نیست». نام ایران همچنین میان «فهرست انتظار» دیده نمی‌شود و نمی‌توان امیدوار بود سرویس اینترنت استارلینک در آن «به‌زودی» آغاز شود. نقشه می‌گوید فروش رسمی استارلینک در قطر، عمان، بحرین و جمهوری آذربایجان را به چند ماه دیگر و در کویت، ترکمنستان و ازبکستان به سال ۲۰۲۵ موکول می‌کند.

استارلینک طبق قوانین بین‌المللی دنبال دریافت مجوز فعالیت در کشور‌های مختلف است و بدون اجازه دولت‌ها، خدمات اینترنت ماهواره‌ای ارائه نمی‌دهد؛ بنابراین علاوه بر محدودیت‌های فنی، مانع حقوقی جدی پیش روی استفاده از استارلینک در ایران وجود دارد.

آگهی فروش استارلینک با چه هدفی منتشر می‌شود؟ قطعاً تا الان متوجه شده‌اید پشت بعضی از همین آگهی‌ها گرگ‌هایی نشسته‌اند و قصد دارند از جو حاکم بر فضای اینترنت کشور سوءاستفاده کرده و کلاهبرداری کنند.