زخم باز جراحتی است که منجر به آسیب بافتی از بدن شده و دلایل عمده ی بروز آن سقوط، برخورد تصادفی با اجسام برنده و نوک تیز و تصادفات رانندگی و... هستند. زخم های باز نیازمند مراقبت صحیح و ضدعفونی کردن هستند زیرا گروه های مختلفی از باکتری ها روی سطح پوست جا خوش می کنند و در صورت عدم مراقبت امکان عفونت زخم باز وجود دارد.
زخم های کوچک تر و خفیف در خانه قابل درمان هستند اما برای درمان برخی از زخم های باز شدید باید به پزشک مراجعه نمود.
انواع مختلف زخم باز
ساییدگی:
اگر پوست در برخورد با یک سطح سخت و زبر خراشیده شود، ساییدگی اتفاق می افتد. این نوع زخم ها فاقد خونریزی هستند.
پارگی:
اگر شکافی عمیق در پوست ایجاد گردد که منجر به پاره شدن پوست شود، پارگی رخ می دهد. اگر پارگی عمیق باشد، خونریزی هم شدید و ادامه دار خواهد بود.
جداشدگی:
اگردر اثر انفجار، تصادفات و... تمام یا بخشی از پوست و بافت زیر آن جدا شوند، به این زخم جدا شدگی می گوییم. خونریزی ناشی از این زخم سنگین و سریع است.
سوراخ شدگی:
اگر پوست یا بافت با اجسام طویل و تیز مانند ناخن، سوزن یا میخ، سوراخ کوچکی برخورد کند، سوراخ شدگی ایجاد خواهد شد مثل سوراخ شدگی با گلوله های تفنگ
درمان زخم باز
گاهی زخم باز کوچک و خفیف است، در این حالت شما می توانید با مراقبت از زخم و پانسمان در خانه زخم را درمان کنید اما برخی زخم های باز، خونریزی شدیدی دارند و باید حتما به مرکز درمانی مراجعه نمایید مثلا در زخم سوراخ شدگی فرد باید به مراکز درمانی مراجعه کرده و برای پیشگیری از عفونت واکسن کزاز دریافت کند.
چه زمانی برای درمان زخم باز به پزشک مراجعه کنیم؟
.اگر عمق زخم بیش تر از 2 سانتی متر است.
.اگر خونریزی با فشار مستقیم متوقف نشود و بیش تر از 20 دقیقه ادامه داشته باشد.
.اگر خونریزی ناشی از تصادف شدید باشد.
.در صورتی که زخم ناشی از له شدگی و سوختگی شدید باشد.
.اگر زخم ناشی از گازگرفتگی توسط انسان و حیوان باشد.
.زخمی که عمیق بوده و یا آلوده به خاک باشد و سابقه واکسیناسیون کزاز را به خاطر نیاورید.
درمان های پزشکی برای زخم باز
زخم های باز بزرگ که خون ریزی دارند، نیازمند مراقبت های پزشکی سریع هستند که هرگز نباید پشت گوش انداخت. پزشک برای درمان زخم باز از روش های مختلفی می تواند استفاده می کند:
پزشک ابتدا زخم را تمیز و سپس با استفاده از بی حسی زخم باز را بخیه می زند.
در صورتی که زخم باز از نوع سوراخ شدگی باشد، واکسن کزاز به فرد تزریق خواهد شد.
سپس سطح آسیب دیده با گاز استریل پوشانده می شود تا از بروز عفونت و تشکیل آبسه جلوگیری شود.
برای کاهش درد و درمان عفونت پزشک داروهای مسکن و ضد درد و آنتی بیوتیک برای فرد تجویز خواهد نمود.
اگر نوع زخم جداشدگی باشد، جزیی از بدن که جدا شده را باید درون کیسه ی یخ و یا یک دستمال استریل مرطوب بگذارید و به سرعت به بیمارستان ببرید تا دوباره به بدن فرد وصل شود.
زخم های کوچک تر و خفیف در خانه قابل درمان هستند. برای مراقبت و درمان زخم های باز خفیف در خانه:
.محل زخم را بشویید و ضد عفونی کنید تا همه ی آلودگی ها از سطح آن برداشته شود.
.سطح زخم را فشار دهید تا خونریزی متوقف شود.
.اگر زخمتان کوچک باشد، بدون نیاز به پانسمان بهبود پیدا می کند.
.اگر زخم نیاز به پانسمان داشت، حتما برای پانسمان زخم از گاز استریل استفاده کنید.
.در صورت مردد بودن در مورد استفاده از بانداژ، آن را با یک چسب زخم بپوشانید و روزانه عوض کنید تا از نفوذ باکتری ها جلوگیری شود.
.به مدت 5 روز محل زخم باید تمیز و خشک باقی بماند تا عفونت نکند.
.چنانچه در نمناک اشاره کرده ایم برای کنترل درد می توانید از داروی استامینوفن استفاده نمایید و هرگز از آسپرین برای کنترل درد زخم استفاده نکنید.
.برای کاهش تورم در محل زخم می توانید از یخ استفاده کنید.
.زخم نباید در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار گیرد.
.استفاده از پماد های آنتی بیوتیک می تواند به تمیز نگه داشتن آن ها کمک کند.
.زخم یا خراش باز و بدون پانسمان در معرض خطر باز شدن مجدد یا عفونت قرار دارد.
.پانسمان زخم باید همیشه تمیز نگه داشته شده و مرتب عوض شود.
.قبل از تعویض پانسمان باید دست را به خوبی و دقت با آب و صابون شستشو داد.
.قبل از پانسمان زخم باید به صورت کامل آن را ضدعفونی و خشک کرد.
.در صورت احساس خارش در محل زخم باید با آن ملایم رفتار کرد تا این پوسته از روی زخم برداشته نشود.
درمان های خانگی برای زخم های باز کوچک
زردچوبه، آلوورا، روغن نارگیل یا سیر جزء درمان های خانگی برای زخم های باز کوچک محسوب می شود اما باید بدانید که هیچ یک از این روش ها را بدون مشورت با پزشک یا متخصص طب سنتی نباید انجام دهید چرا که ممکن است شرایط زخم شما خاص بوده و استفاده از این روش ها خطرناک باشد.
خمیر زردچوبه
برای بهبود زخم باز کوچک زردچوبه را با مقدار کمی آب گرم به صورت خمیری درآورید و بعد به آرامی روی زخم قرار دهید و محل زخم را با کمک یک گاز استریل پانسمان نمایید. کورکومین (curcumin) جز فعال ادویه زردچوبه و دارای خواص ضدالتهابی است و تا حدود زیادی باعث بهبود زخم ها خواهد شد.
آلوئه ورا
برای کاهش التهاب و بهبود سریع تر زخم کوچک لایه ی نازکی از ژل آلوئه ورا را روی زخم مالیده و بعد با یک گاز استریل مرطوب شده توسط ژل زخم را پانسمان کنید. مواد معدنی و ویتامین های موجود در آلوئه ورا نقش بسیار موثری در بهبود زخم ها دارد.
سیر
برای بهبود سریع زخم می توانید از پماد 30 درصد سیر استفاده نمایید. سیر دارای آلیسین است که دارای خواص ضد التهابی و ضد میکروبی می باشد.
روغن نارگیل
برای کم کردن احتمال بروز عفونت و تسریع بخشیدن به فرایند بهبود زخم از روغن نارگیل باکیفیت استفاده کنید. روغن نارگیل مقدار زیادی گلیسریل لورات داشته که خواص ضد میکروبی دارد و به بهبود زخم کمک می کند.
