صبحانه وعده غذایی است که معمولاً با معده خالی مصرفش میکنیم و فقط سالمبودن غذا نیست که اهمیت دارد. بلکه هدف این است که بدانیم چگونه از غذایی که میخوریم بهترین بهره را ببریم و به گوارش و جذب غذا کمک کنیم تا مواد مغذی آن به بهترین شکل به بدنمان برسد.
آبمیوهها
برای بعضیها، آبمیوه پای ثابت رژیم غذایی است. اما آبمیوه با معده خالی میتواند فشار بسیار زیادی به پانکراس یا لوزالمعده وارد کند. قند آبمیوه که بهصورت فروکتوز است میتواند بر کبد نیز تأثیر منفی بگذارد.
شاید آبمیوه انتخاب سالمی به نظر برسد؛ اما شواهد علمی نشان میدهند طی فرایند آبگیری میوهها، فیبرهای سالمی که در پالپ و پوست میوه وجود دارند جدا میشوند. این اتفاقی که برای فیبر میوه میافتد باعث بالارفتن بیشتر قند خون شما نسبت به زمانی میشود که خود میوه را بهصورت کامل میخورید؛ بنابراین خوردن آبمیوه میتواند شما را مستعد دیابت یا کلسترول بالا کند.
مرکبات
میوههای مرکباتی مانند پرتقال و گریپفروت و گوآوا هر چند ویتامین C بالایی دارند اما میتوانند تولید اسید را در معده افزایش دهند و ریسک گاستریت و زخم معده را بالا ببرند. میزان بالای فیبر و فروکتوز موجود در میوههای مرکباتی، درصورتیکه با معده خالی مصرفشان کنید، میتواند سیستم گوارشتان را کُند کند. توصیه میکنیم این میوهها را بعد از صبحانه مصرف کنید.
قهوه
متأسفانه این نوشیدنی محبوب و پرطرفدار اگر با معده خالی مصرف شود میتواند موجب اسیدی شدن معده شود، زیرا تولید هیدروکلریکاسید را در سیستم گوارش افزایش میدهد که عاملی برای گاستریت خواهد بود.
هرچند موز بهطورکلی میوهای سالم و بسیار مفید است؛ اما برخی از افراد اگر با معده خالی موز بخورند به دلیل پتاسیم و منیزیم زیاد موجود در موز دچار ناراحتی معده خواهند شد
چای
چای هم مثل قهوه، یک نوشیدنی بسیار پرطرفدار خصوصاً برای صبحانه است. اما مطالعات نشان میدهند نوشیدن چای با معده خالی در برخی افراد میتواند سبب تحریک معده شود. مصرف چای با معده خالی ممکن است باعث تهوع و سوزش معده شود و دلیلش هم تانین موجود در چای میباشد.
غذاهای تند و پرادویه
هرگز برای صبحانه غذای تند و ادویهدار نخورید. چون مخاط معده تحریک شده و احساس ناراحتی به شما میدهد و بر گوارشتان اثر منفی میگذارد.
غذاهای چرب
غذاهای سرخ شده و چرب گزینههای خوبی برای صبحانه نیستند. محتوای زیاد چربی در غذا میتواند برای معدهای که خالی بوده، نفخ و احساس بدهضمی ایجاد کرده و باعث بیحالی شود.
نوشابههای گازدار
نوشابههای گازدار و سودا باعث نفخ در گوارش میشوند و احساس ناراحتی به شما میدهند. ضمناً قند بالای موجود در این نوشیدنیها باعث افزایش فوری قند خون شده و به دنبال آن، افت ناگهانی قند خون و احساس بیحالی و بی انرژی بودن اتفاق خواهد افتاد.
نانهای شیرین و غلات صبحانه شیرین
نانهای شیرین و فانتزی، انواع کیک و دونات و غلات فوری و شیرین گوناگونی که برای صبحانه وجود دارند میتوانند یک انرژی فوری به شما بدهند، اما این مواد غذایی اغلب پُر از قندهای تصفیه شدهاند. این خوراکیهای شیرین میتوانند سطح قند خون را ناگهان بالا ببرند و متعاقباً با افت ناگهانی، احساس بیحالی و خستگی به شما بدهند.
موز
هرچند موز بهطورکلی میوهای سالم و بسیار مفید است؛ اما برخی از افراد اگر با معده خالی موز بخورند به دلیل پتاسیم و منیزیم زیاد موجود در موز دچار ناراحتی معده خواهند شد.
ماست
مصرف محصولات تخمیری شیر مانند ماست با معده خالی باعث میشود باکتریهای اسیدلاکتیک موجود در ماست به دلیل بالابودن سطح اسید معده خالی، بیاثر شوند. ضمناً بهخاطر بالابودن سطح اسید، معده هیدروکلریک تولید میکند که باعث اسیدیته محیط معده میشود.
سالاد
سبزیجات خام مورد مصرف در سالادها میتوانند برای ناهار انتخاب بهتری باشند. سبزیجات خام پُر از فیبر هستند که میتواند فشار زیادی به معده خالی وارد کرده و باعث شکمدرد و نفخ شود. مثلاً گوجهفرنگی حاوی تانیک اسید است که در تماس با آنزیمهای گوارشی در معده میتواند ناراحتیهایی در معده ایجاد نماید.
خیار
معده شما در ابتدای روز نمیتواند بهاندازه کافی آنزیم تولید کند. در نتیجه واردکردن خیار به معده خالی کار معده را برای هضم خیار سخت میکند و باعث ناراحتی معده میشود. خیار را بهعنوان میانوعده یا بعد از ناهار مصرف کنید.
فرآوردههای لبنی
محصولات لبنی مطمئناً بدترین غذاها برای معده خالی نیستند؛ اما اگر میخواهید در صبحانه لبنیات هم مصرف کنید به مقدار کم مصرف کنید. زیرا همانطور که در مورد ماست گفتیم، باکتریهای مفید موجود در لبنیات بهواسطه اسید معده خالی تخریب میشوند.
توصیههای پایانی
خیلی خوب است که روزتان را با یک لیوان آب ولرم شروع کنید تا کمک اساسی به شروع گوارشتان کنید. صبحانهای که میخورید باید شامل پروتئین و فیبر و چربیهای سالم باشد تا یک انرژی یکنواخت به شما بدهد.