اگرچه طیفهای گسترده و دسته بندیهای گوناگونی از آنها وجود دارد،اما تعدادی از آنها بهدلیل اینکه عوارض شدید در بدن ایجاد میکنند،در دسته خطرناکترین ویروسها طبقه بندی میشوند.
عفونتهای مادرزادی: ویروسهایی که در دوران بارداری برای انسان خطرناک هستند
برخی از عفونتها بهدلیل اینکه در رشد طبیعی جنین اختلال ایجاد میکنند،در دوران بارداری خطرناک تلقی میشوند.به همین ترتیب،انتقال ویروس در حین زایمان خطراتی را برای نوزاد به همراه دارد.از جمله عوامل ایجاد کننده این عفونت ها،ویروسهایی هستند که باعث ایجاد اتفاقات زیر میشوند:
.سقط جنین
.مرگ جنین
.زایمان زودرس
.وزن کم نوزاد هنگام تولد
.ناهنجاری های مادرزادی
علم پزشکی معمولاً این عفونتها را تحت نام اختصاری TORCH دستهبندی میکند که شامل عوامل اصلی بیماریهای واگیر نوزادی است.انجام سرولوژی برای تعیین وجود عفونت های TORCH در دوران بارداری رایج است.در اینجا به ۹ ویروس خطرناک برای انسان اشاره میکنیم
۱.ویروس سرخجه
سندروم سرخجه مادرزادی یک بیماری شدید است که در آن،اندامهای نوزاد نقص دارند اما در صورت اقدام به موقع برای درمان،این بیماری قابل پیشگیری است.در میان رایج ترین تغییرات موجود در اندامهای جنین،موارد زیر شرح داده شده است:
.ناشنوایی
.میکروسفالی
.میکروفتالمی
.آب مروارید مادرزادی
.ناهنجاری های قلبی
بالاترین میزان خطر ابتلای مادر به ویروس سرخجه در سه ماهه اول بارداری است اما با این حال،این بیماری در مراحل بعدی رشد جنین بی ضرر تلقی نمیشود.
۲.سیتومگالوویروس (CMV)
اگرچه CMV علت اصلی عفونت مادرزادی است اما اثرات آن به این بستگی دارد که در کدام دوره بارداری این ویروس وارد بدن شده است.بهطور کلی،وجود این ویروس در بارداری خطرناک تلقی می شود،زیرا می تواند منجر به ایجاد نقایص عصبی قابل توجهی شود که شامل موارد زیر است:
درجات مختلف کم شنوایی
تاخیر در رشد روانی حرکتی
اختلالات بینایی
فلج مغزی
صرع
۳.هرپس سیمپلکس،ویروسی خطرناک برای نوزادان
ویروس هرپس سیمپلکس علیرغم اینکه نادر است اما بهدلیل نقش مهمی که در ایجاد عفونتهای کشنده دارد،ویروس بسیار خطرناکی است.بیش از نیمی از نوزادانی که در معرض این ویروس قرار می گیرند،در نتیجه عفونت سیستم عصبی مرکزی،بیقراری شدید دارند.تحقیقات نشان داده است که اقدام بهموقع برای درمان،میزان مرگ و میر ناشی از این ویروس را کم میکند درمان ضد ویروسی مرگ و میر مرتبط با این عفونت مادرزادی را کاهش می دهد.با این وجود،این بیماری ها بسیار نادر هستند و میتوان اقدامات پیشگیرانه را برای کاهش خطر سرایت این بیماری انجام داد اما هنوز جمعیت هایی در برابر این ویروس های کشنده آسیب پذیر هستند.
۴.هاری
هاری ویروسی است که از طریق تماس با بزاق فرد بیمار به انسان منتقل می شود.این ویروس معمولا از طریق گزش یا گاز گرفتن به انسان منتقل میشود.اگرچه این ویروس در سراسر جهان پخش شده است،اما بیشتر موارد در آفریقا و آسیا متمرکز شده است.منشا اصلی این ویروسهای خطرناک خفاشها و روباهها هستند،اما سگها و گربهها آن را به انسان منتقل میکنند.ویروس هاری آنقدر خطرناک است که اگر عوارض عصبی آن شروع شود،تقریبا هیچ شانسی برای بهبود وجود ندارد.بنابراین برای اینکه از این بیماری جلوگیری شود،واکسیناسیون سیستماتیک حیوانات خانگی لازم است
۵.ابولا
ویروس دیگری که منشا آن انسانی نیست،ابولا است که از طریق دستگاه گوارش انسان تکثیر میشود که درنتیجه باعث نارسایی چند عضوی می شود.این عوارض باعث مرگ۵۰ درصد بیماران مبتلا به ابولا شده است.همچنین این ویروس باعث شیوع چندین بیماری در آفریقا شده که بررسی های بعدی توانسته است اولین مورد عفونت را در اکثر این بیماریها مشخص کند.با این حال،هنوز علت اصلی این بیماری مشخص نشده و جستجو برای واکسن علیه ابولا در حال انجام است.
۶. ویروس ماربورگ
ویروس ماربورگ مثل ابولا به خانواده فیلوویروسها تعلق دارد و عوارض مشابهی را دردستگاه گوارش ایجاد میکند.نکته قابل تامل این است که موارد مرگ و میر بر اثر ابتلا به این ویروس حدود ۹۰ درصد است.چندین نمونه اولیه واکسن در حال حاضر در مراحل مختلف تحقیقاتی هستند و اگرچه نتایج امیدوارکننده به نظر می رسد اما مطالعات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
۷.ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
این ویروس شایع ترین عفونت مقاربتی (STI) در جهان است که ممکن است از طریق تجویز واکسن قابل پیشگیری باشد.بیش از ۱۷۰ نوع ژنوتیپ مختلف از این ویروس وجود دارد که برخی از آنها باعث ایجاد زگیل تناسلی می شوند.با این حال، برخی دیگر معمولاً مورد توجه قرار نمی گیرند زیرا عوارض بالینی واضحی ایجاد نمی کنند ولی همین ویروسها سروتیپهای مختلفی دارند که در ایجاد سرطان دهانه رحم نقش مهمی ایفا میکنند.در این میان،سروتیپ ۱۶ و ۱۸ برجسته هستند،زیرا اغلب در ضایعات پیش ساز سرطان دهانه رحم وجود دارند.بنابراین تشخیص زودهنگام تغییرات سلولی حاکی از عفونت از طریق سیتولوژی دورهای لازم است.
هپاتیت بی و سی: چرا آنها را ویروس های خطرناک می دانند؟
ویروسهای هپاتیت بی و سی مانند ویروس HPV جزو عفونتهای مقاربتی محسوب میشوند و هر دو عامل در ایجاد سرطان کبد که چهارمین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در جهان است،دخیل هستند.توجه به این نکته مهم است که برنامه های واکسیناسیونی وجود دارد که به طور موثر از عفونت هپاتیت بی جلوگیری می کند.همچنین درمانهای ضد ویروسی هم وجود دارد که میتواند از پیشرفت سیروز در عفونتهای مزمن هپاتیت سی جلوگیری کند و در نتیجه بروز این کارسینوم را کاهش دهد.سیروز یک مرحله پس از عفونت است که می تواند به ایجاد سرطان کبد کمک کند.
۹.خانواده کروناویروس: علل هشدارهای جهانی
اگرچه کروناویروسها از دهه ۱۹۷۰ به عنوان عامل بیماریهای خفیف در انسان شناخته شدهاند،اما در طول قرن بیست و یکم آنها عامل اصلی برخی هشدارهای اپیدمیولوژیک در سراسر جهان بودند.در سال ۲۰۰۲،SARS-CoV-1 به وجود آمد که باعث ایجاد سندرم حاد تنفسی(SARS) شد و تقریباً ۱۰۰۰۰ نفر در ۳۲ کشور مختلف به این بیماری مبتلا شدند.سپس، در سال ۲۰۱۲،MERS-CoV در عربستان سعودی ایجاد شد که نتیجه آن،ابتلای بیش از ۲۵۰۰ نفر را در ۲۷ کشور شد.در سال ۲۰۱۹ در چین،کووید-۱۹ ظاهر شد و با توجه به اینکه این ویروس از طریق ترشحات تنفسی مثل سرفه خیلی راحت به افراد دیگر منتقل میشد،باعث شد که این بیماری به سرعت در تمام قاره ها گسترش یابد.در نهایت در ماه مارس ۲۰۲۰ از سوی سازمان بهداشت جهانی،کرونا بهعنوان یک بیماری واگیردار اعلام شد
سایر ویروس های خطرناک
تب خونریزی دهنده کریمه کنگو (CCHF): این بیماری ناشی از نایروویروس است که منشا اصلی انتقال آن نیش کنه آلوده است.میزان کشندگی این ویروس بین ۳ تا ۳۰ درصد است.
تب هموراژیک بولیوی:این بیماری توسط ویروس ماچوپو ایجاد میشود.ناقل آن یک جونده است و این ویروس بر جمعیت های شمال بولیوی تأثیر می گذارد.میزان کشندگی آن به ۲۰ درصد است.
ویروس Junín: این ویروس باعث تب هموراژیک آرژانتین میشود که در مناطق روستایی این کشور شایع است.درصد کشندگی این ویروس بین ۱۰ تا ۲۰ درصد متغیر است.