مهاجرت در مواجهه با بحران اقلیمی به عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در دنیای امروز مطرح است. به دنبال تغییرات اقلیمی جهان با چالش‌های بی‌سابقه محیط زیستی مانند وقایع شدید جوی اعم از سیل و خشکسالی، کاهش تنوع زیستی و کمبود منابع مواجه است.
همچنین با افزایش دما و سطوح دریا که به تهدید مناظر و جابجایی جوامع در سراسر جهان منجر می‌شود، مهاجرت مردم از خانه‌های خود به یک اتفاق رایج تبدیل شده که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
مهاجرت اقلیمی در دهه‌های گذشته بیشتر در حیوانات دیده می‌شد اما با تشدید گرمایش جهانی و غیرقابل سکونت شدن برخی مناطق زمین، انسان‌ها نیز درست به مهاجرت زدند و تنها در سال 2023، 24 میلیون مهاجرت اقلیمی ثبت شده است.
در رابطه با این موضوع، علی شهباز؛ کارشناس محیط زیست می‌گوید: تعداد افرادی که به دلیل تغییرات اقلیمی مهاجرت می‌کنند، درحال افزایش است و سالانه میلیون‌ها نفر به دلیل بلایای طبیعی ناشی از تغییرات اقلیمی، مانند سیل، توفان و خشکسالی، آواره می‌شوند.
وی ادامه داد: اگرچه تغییر اقلیم بر کل جهان سایه انداخته است اما تأثیر آن در کشورهای مختلف برابر نیست و در واقع گرمایش جهانی نابرابری‌های موجود را تشدید کرده و زیست‌پذیری را به چالش سیاسی این قرن تبدیل کرده است. به عنوان مثال منطقه خاورمیانه چندین برابر سایر نقاط جهان تحت تأثیر تغییرات اقلیمی است و از طرفی شرایط فقر و جنگ‌هایی که در منطقه حاکم است، کشورها را در مقابل بلایای ناشی از تغییر اقلیم آسیب‌پذیرتر کرده است. لذا آمار مهاجرت از خاورمیانه به دلیل تغییرات اقلیمی بالاست.
این کارشناس با بیان اینکه بر اساس آمار سازمان حفاظت محیط زیست ایران جزو 9 کشور تأثیرپذیر از تغییرات اقلیمی است، گفت: 17 کشور دنیا دچار چالش آبی هستند که از این میان 12 کشور ازجمله ایران در منطقه خاورمیانه و آفریقا قرار دارند. همچنین کاهش بارش‌ها و کاهش ذخایر آب زیرزمینی این هشدار را می‌دهد که پیش‌بینی ورشکستگی آبی کشور ما تا سال 2050 به وقوع بپیوندد و کشوری هم که آب نداشته باشد، قابل سکونت خواهد شد.
شهباز در ادامه گفت: در نظر کیفیت هوا نیز تحت تأثیر تغییر اقلیم هستیم و گرد و غباری که در کشور وجود دارد، این موضوع را تأیید می‌کند. از طرفی آمارهای سازمان حفاظت محیط زیست نشان می‌دهد که در انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز جزو 10 کشور نخست هستیم و اکنون 90 درصد انرژی کشور از محل سوخت‌های فسیلی تامین می‌شود. به همین دلیل است که در اکثر روزهای سال هوای آلوده تنفس می‌کنیم.
وی افزود: همچنین آماری از مرکز ملی کنوانسیون تنوع زیستی وجود دارد که می‌گوید روزانه 500 هکتار جنگل و مرتع از دست می‌دهیم. این آمار به وضوح بیان می‌کند که شرایط پوشش گیاهی کشور نیز خوب نیست. این درحالی است که از 11 اکوسیستمی که در دنیا وجود دارد در کشور ما 9 اکوسیستم دیده می‌شود و از این نظر تنوع زیادی در کشور داریم.
کارشناس محیط زیست در رابطه با راهکاری بهبود این شرایط نیز توضیح داد: سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پایدار، مانند انرژی‌های تجدیدپذیر و زیرساخت‌های مقاوم در برابر بلایای طبیعی، فرصت‌های سازگاری با تغییر اقلیم است. ادغام فناوری در استراتژی‌های مقابله با تغییرات اقلیمی می‌تواند، نیازهای فوری را برطرف کرده و آینده‌ای مقاوم‌تر برای ما بسازد.
