این روزها زمزمه‌ها و شائبه‌های افزایش شدت اشعه فرابنفش (UV) همزمان با سایر هشدارهای افزایش و تداوم گرما در کشور، به‌عنوان یک تهدید جدید علیه سلامت افراد، افکارعمومی بسیاری را نگران و مضطرب کرده است.
این درحالی‌است که به گفته صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور، درحال‌حاضر شدت اشعه فرابنفش در تهران و سایرشهرها همچون تابستان سنوات قبل است و تداوم و افزایش گرما در کشور، ارتباطی با شدت این موضوع ندارد.
اگرچه درحال‌حاضرگفته می‌شودکه شدت اشعه فرابنفش باتابستان سال‌های قبل تفاوتی نکرده است و از این منظر جای نگرانی مضاعف وجود ندارد اما رعایت توصیه‌های مراقبتی دربرابراین اشعه همچنان پابرجاست‌وکارشناسان توصیه می‌کنندکه افراد در ساعات ۱۰صبح تا۴بعدازظهر که شدت این اشعه به اوج خودمی‌رسدتا جای ممکن درخانه بمانندودرمعرض تابش مستقیم نور خورشید قرار نگیرند.
اشعه فرابنفش (UV) چیست؟
فرابنفش (Ultraviolet|UV) قسمتی ازطیف الکترومغناطیسی بین نورمرئی و پرتو ایکس است که طول‌موجی بین ۱۰تا۴۰۰نانومتر دارد و چشم انسان قادر به دیدن آن نیست. این اشعه دو منبع مصنوعی و طبیعی دارد که خورشید، مهم‌ترین منبع طبیعی آن است.
۱۰ تا ۱۶؛ اوج تابش پرتوهای فرابنفش
براساس بررسی‌های انجام‌شده، شدت اشعه فرابنفش در تمام طول روز شاخص یکسانی ندارد و تنها در برخی از ساعات روز به اوج می‌رسد که ممکن است خطرناک باشد. صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور، با بیان این‌که موضوع اشعه فرابنفش در کشور مسأله جدیدی نیست و همیشه وجود داشته، می‌گوید: «شدت تابش پرتوهای فرابنفش خورشیدی در تابستان از ساعت ۱۰صبح تا ۱۶در بسیاری ازمناطق کشور به اوج خود می‌رسد، لذا توصیه می‌شود در این بازه زمانی افراد توصیه‌های مراقبتی را جدی بگیرند.»
البته به عقیده کارشناسان، عدم قرارگرفتن در معرض تابش نورخورشید به معنای عدم قرارگیری در محیط بیرونی است.علی گورانی، مدیر برنامه بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت با اشاره به این موضوع عنوان کرد: «اگرچه سازمان بهداشت جهانی براین تاکید دارد که تا حد امکان در معرض نور خورشید قرار نگیرید اما اغلب افراد تصور می‌کنند که حضور در زیر سایه حتی طی ساعات اوج تابش پرتوهای فرابنفش (ساعات ۱۰ صبح تا ۱۶) حجم کمتری از پرتو فرابنفش را متوجه آنها می‌کند درحالی‌که پرتو فرابنفش از انعکاس محیط پیرامونی گرفته می‌شود. بنابراین چنین تصوری صحیح نیست.»
تیغ برنده اشعه UV در کرمان و سیستان‌وبلوچستان
براساس معیارهای تعیین‌شده از سوی سازمان بهداشت جهانی، شاخص UVI بین صفر تا ۱۰ است که هرچه عدد بالاتر باشد، سطح تابش UV شدیدتر و خطر آسیب بیشتر است. برپایه استاندارد شاخص جهانی تابش فرابنفش خورشیدی، اگر این شاخص روی اعداد یک و ۲ باشد، بی‌خطر است. شاخص ۳، ۴ و ۵ نشان‌دهنده کم‌خطر بودن آن و شاخص ۶ و ۷ نشان‌دهنده خطر زیاد است.
شاخص ۸، ۹ و ۱۰ بیانگر خطر بسیار زیاد و شاخص ۱۱و ۱۲به معنی خطر بسیار شدید است. درهمین راستا، ضیائیان در رابطه با برخی شائبه‌ها و اخبار منتشرشده در خصوص افزایش شدت اشعه فرابنفش همزمان با افزایش تداوم گرما در کشور به جام‌جم می‌گوید: «درحال‌حاضر شدت این اشعه همچون تابستان‌های سال‌های گذشته است و افزایش شدت آن همزمان با افزایش تداوم گرما صحت ندارد، چراکه این دو مقوله کاملا جدا ازهم هستند.»
وی دررابطه بامیزان اشعهUVدربرخی ازاستان‌های کشورافزود: «درحال‌حاضر شاخص این اشعه در تهران عدد ۸ و دربرخی ازاستان‌های جنوبی مثل کرمان و سیستان‌وبلوچستان عدد۱۱ پیش‌بینی می‌شود. با توجه به صحبت‌های رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور، اگرچه درحال‌حاضر شدت اشعه فرابنفش در کشور بالاتر از تابستان سال‌های گذشته اعلام نشده اما این به معنای عادی شرایط نیست، چراکه با توجه به شاخص‌های تعیین‌شده مثلا درشهری مثل تهران وضعیت درمرحله خطربسیارزیادودراستان‌های جنوبی درمرحله خطر بسیار شدید قراردارد. بنابراین با توجه به خطرات ناشی ازاشعه فرابنفش وابتلا به بیماری‌هایی نظیر سرطان پوست، آب‌مروارید، پیرپوستی زودرس و...درشرایط فعلی باید بیش از هر زمان دیگرهشدارهای مراقبتی دراین زمینه جدی گرفته شود.
هشدار آلاینده‌های اُزن
دکتر محمدصادق حسنوند، رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوای دانشگاه علوم پزشکی تهران، بیان کرد: خطر دیگری که این روزها شهروندان را تهدید می‌کند آلاینده ازن است چراکه این آلاینده نیز در روزهای گرم به اوج خود می‌رسد و باید هشدار داد که در روزهای اخیر و بنا بر آمار حدود ۷۰درصد ازایستگاه‌های سنجش آلودگی هوای تهران، شاخص این آلاینده بالای ۱۵۰است و دربرخی ایستگاه‌هاماشاهدعدد۲۵۰نیزهستیم. با وجود این اکنون مخالف تعطیلی دراین شرایط هستم.در کشورهایی مانند آمریکا و چین اگر شاخص از ۲۷۰فراتر برود یکسری محدودیت‌هایی درنظر گرفته می‌شود اما در کشورمان تعطیلی‌ها در این‌خصوص به شرایط اجتماعی و سیاسی بستگی دارد.
نحوه محافظت در برابر اشعه UV
۱- ماندن در منزل
۲- استفاده از کرم ضدآفتاب
۳- کلاه با لبه ۷سانتی
۴- عینک آفتابی ۴۰۰ UV
۵- پوشاندن بدن با لباس
۶- استحمام روزانه
۷- نوشیدن آب و مایعات
