به گزارش افکارنیوز به نقل از روزنامه ایران، دوره غيررسمی پيشدبستاني كه كودكان را براي ورود به آموزشهاي رسمي و براي حضور در جوامع بزرگتر همچون مدرسه آماده ميكند، يكي از اثربخشترين دورههايي است كه گاهي به خاطر غفلتها و ناآگاهيها آنگونه كه بايد مورد توجه قرار نميگيرد.
این مراکز که در دنیا نخستین‌بار با هدف محرومیت‌زدایی از اقشار محروم و کم‌درآمد جامعه و با هدف حمایت از مادران برای ورود به صحنه جامعه شکل گرفت، در کشور ما قدمتی ۸۰ ساله دارد.
این مراکز که تا سال گذشته متولیان اصلی آن سازمان بهزیستی و وزارت آموزش و پرورش بودند، پس از کشمکش‌های طولانی در اثبات صلاحیت هر یک از این نهادها، در نهایت مسئولیت آنها سهم نظام آموزش کشور شد، یعنی در اصل قانون وظیفه صدور مجوز و شروع فعالیت این مراکز را به عهده سازمان مدارس غیردولتی قرار داد.
پژوهش‌های علمی متعددی در سطح دنیا و کشور ما نیز درباره ضرورت و اثربخشی آموزش‌های پیش‌دبستانی انجام گرفته که بدون استثنا همگی آنها بر ضرورت پابرجایی آنها صحه گذاشته‌اند، اما حالا و پیش از سال تحصیلی جدید بحثبر سر این است که روزگاری این مراکز شکل گرفتند تا به میدان بیایند و زمینه را برای حضور مؤثر کودکان و نونهالان در جوامع رسمی‌تر و بزرگتر مهیا کنند اما اینک این‌گونه مراکز با شهریه‌های قابل توجه عملاً عدم حضور کودکان محروم را رقم زده‌اند.
شهریه‌ای بین ۵۰۰ هزار تا ۵ میلیون تومان
قصه شهریه مراکز پیش‌دبستانی در بخش دولتی و غیردولتی خواندنی است. به‌طور مثال شهریه یک مرکز پیش‌دبستانی غیردولتی در شمال پایتخت با سرویس، ۵ میلیون تومان تعریف می‌شود. شهریه یک مرکز غیردولتی در جنوب تهران نیز با سرویس، کمی بیش از یک میلیون تومان آب می‌خورد. گفتنی است در مدارس دولتی هم که پیش‌دبستانی در آنها دایر است، به‌طور قطع و یقین کمتر از ۵۰۰ هزار تومان آن هم بدون احتساب سرویس مدرسه نیست.
این آمار و ارقام سرانگشتی همه شهریه‌های سال تحصیلی گذشته است که با مراجعه به این مراکز وضعیت قیمت‌ها دستتان خواهد آمد. حالا مسئولان این مراکز منتظر اعلام شهریه‌های امسال هستند، بنابراین کسانی که خواهان ثبت‌نام فرزندانشان در این مراکز هستند، باید جیب خود را برای خالی کردن آماده کنند. همین مسئله سنگین هزینه‌ها است که باعثشده خانواده‌هایی بویژه در مناطق محروم از ثبت‌نام فرزندانشان در این مراکز و ثمراتی که از حضور آنها به دنبال خواهد داشت، فاکتور بگیرند.
در حالی که کارشناسان حوزه تربیت و آموزش کودکان بر ورود آنها به این مراکز تأکید دارند و مسئولان وزارت آموزش و پرورش به خانواده‌ها اطمینان خاطر می‌دهند که نگرانی افزایش شهریه و ناتوانی در پرداخت آنها نداشته باشند، اما آیا واقعیت هم همین را نشان می‌دهد؟
امکانات غیراستاندارد و مربیان آموزش ندیده
دکتر فرخنده مفیدی روانشناس که تحصیلات خود را در زمینه آموزش پیش از دبستان انجام داده است، درباره ضرورت ورود کودکان به مراکز پیش‌دبستانی به ایران می‌گوید: «آموزش‌های پیش از دبستان از ابعاد گوناگونی دارای اهمیت است که یکی از ابعاد آن پیش‌نیازی برای آموزش‌های بعدی و موفقیت‌های تحصیلی و غیرتحصیلی در آینده است.
ضمن آن که بچه‌ها در این آموزشها، مهارت‌های اجتماعی و هرآنچه را که برای زندگی نیاز دارند، فرامی‌گیرند. تحقیقات فراوانی انجام گرفته که نشان می‌دهد افراد از سه سالگی به بعد یادگیری‌های سازمان یافته‌تری می‌یابند و هرچه قبل از ۶ سالگی آموزش‌های لازم در این باره را بیاموزند یعنی برای زندگی در سال‌های آتی آماده می‌شوند، ضمن آن که هر چه سن آموزش‌هایی که به کودکان ارائه می‌شود، پائین تر باشد، آنها بهتر می‌توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند، دوست پیدا کنند و در حل مسائل توانمند باشند، در مجموع آنها برای ورود به زندگی آینده در جامعه آماده‌تر می‌شوند.»
به گفته این استاد دانشگاه بر پایه تحقیقات، کودکانی که این آموزشها را فرا می‌گیرند، از بعد آموزشی، اجتماعی، عاطفی و روانی در مقایسه با کودکانی که این آموزش را نمی‌بینند، موفق‌تر هستند، همین طور آنها اعتمادبه نفس بهتر و بیشتری دارند و هیجانات خود را نیز بهتر کنترل می‌کنند.»
وی تأکید می‌کند: «اگر در این مراکز برنامه‌ریزی صحیح و مربیان آموزش دیده نباشد، نمی‌توان تضمین کرد که کار آنها بازده دارد، یعنی صرفاً ورود به این مراکز نمی‌تواند تحول اساسی به وجود بیاورد.»
مفیدی تصریح می‌کند: «اکنون که بچه‌ها اغلب همبازی ندارند و مدت ارتباطی که با والدین دارند، کم است، پس لازم است برای رشد اجتماعی آنها را با آموزش‌های پیش دبستانی صحیح و اصولی همراه کنیم. البته برخی از والدین هم هستند که به این آموزشها اکتفا نمی‌کنند و فرزندان خود را به کلاس‌های متعدد اعم از هنری و ورزشی می‌فرستند، این به این معنی است که ممکن است آموزش ها در مراکز پیش دبستانی کامل نبوده و یا به علت کمبود امکانات در این مراکز است. البته هر کدام از این کلاس‌ها گروه خاصی را شامل می‌شوند که تأثیرگذاری خاص خود را دارد، البته اگر خانواده و والدین به خصوصیات کودک
کاملاً آگاهی داشته باشند و بتوانند آموزش‌های لازم برای زندگی را به او بیاموزند، نیازی نیست حتماً فرزندان خود را راهی مراکز پیش‌دبستانی کنند.»
این استاد دانشگاه درباره نقاط ضعف مراکز پیش دبستانی که در تحقیقات، آشکار شده است، توضیح می‌دهد: «درخصوص فضای این مراکز، اداره کنندگان و مربیان آنها نقایص متعددی در تحقیقات علمی ما مشاهده شده است، ضمن آن که غیراستاندارد بودن وسایل و امکانات این مراکز هم در سطح کشور نکته قابل تأملی است که اغلب دیده می‌شود، علاوه بر این نقص مربیان دوره ندیده هم مشهود است.
در کل درصد قابل توجهی از این مراکز از نظر آموزشی ضعیف عمل می‌کنند، این در حالی است که تعداد زیادی فارغ‌التحصیل آموزش دیده از دانشگاه‌ها داریم که می‌توان آنها را در این مراکز به کار گرفت.»
ماهیت پیش دبستانی، غیردولتی است
براساس ساماندهی جدید در قوانین، مسئولیت صدور مجوز و شروع فعالیت مراکز پیش دبستانی بر عهده سازمان مدارس غیردولتی است. معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان مدارس غیردولتی و مشارکت‌های مردمی هم در گفت‌وگو با ایران در این باره می‌گوید: ماهیت فعالیت پیش‌دبستانی اساساً غیردولتی است، اما این به این معنی نیست که واگذاری آنها به این سازمان به معنی محرومیت تعدادی از بچه‌ها از این آموزش آن هم به خاطر شهریه است و ما پیش‌بینی همه موارد را کرده‌ایم.
فرشته حشمتیان می افزاید: در مدارس دولتی که فضای مازاد یعنی یک اتاق خالی و همین طور در نهادها و ارگان‌های دولتی دیگر که یک اتاق داشته باشند، می‌توانند آن را در اختیار مؤسسان برای ایجاد مرکز پیش دبستانی قرار دهند، البته اداره این مراکز برعهده مدیران مدارس دولتی نیست. کسانی هم که مدرسه غیردولتی دارند، می‌توانند درخواست خود را برای ایجاد غیردولتی ارائه دهند در صورتی که یک کلاس ضمیمه یا ساختمان مستقل در نوبت صبح و یا بعدازظهر داشته باشند، با درخواست آنها موافقت می‌شود.
مربیان پیش‌دبستانی هم می‌توانند این درخواست را برای ایجاد مرکز ارائه دهند. البته افرادی هم که در ساختمان مسکونی خود امکان ایجاد مرکز را داشته باشند با درخواست آنها موافقت خواهد شد. در مناطق محروم هم کسانی که شرایط پرداخت شهریه را ندارند، فضاهای دولتی آزاد را به این امر اختصاص داده‌ایم که شهریه در آنها کمتر است، بنابراین امسال شرایط را تسهیل کردیم، به گونه‌ای که هر کس، آمادگی فعال کردن پیش‌دبستانی با حداقل امکانات را دارد ما در کمترین زمان ممکن مجوز آنها را صادر می‌کنیم.
بر همین اساس در ۲ ماه گذشته هزار و ۸۲۸ مجوز ایجاد پیش‌دبستانی صادر شده است.» وی درباره پوشش تحصیلی پیش‌دبستانی در کشور توضیح می‌دهد: «سال گذشته پوشش تحصیلی در آموزش و پرورش بیش از ۵۰ درصد و با احتساب سایر دستگاه‌ها مثل بهزیستی در مجموع ۸۵ درصد بود که پیش‌بینی می‌کنیم امسال بیش از گذشته باشد. ضمن آن که سال گذشته ۵۰۰ هزار کودک دوره‌های پیش‌دبستانی را گذراندند.»
حمایت‌های مادی و معنوی!
مناطق محروم از جمله مناطقی هستند که بیم عدم حضور کودکان در دوره‌های پیش‌دبستانی در آن بیش از مناطق شهری است در همین باره شکیبافر، مدیرکل مناطق کمتر توسعه یافته و عشایری هم پس از تماس‌های مکرر به خبرنگار این گونه توضیح می‌دهد: «از کودکان این مناطق مثل قبل حمایت می‌شود، سیاست مقام عالی وزارت مبنی بر حمایت‌های مادی و معنوی است.»
این مقام مسئول بدون تشریح این حمایت‌های مادی و معنوی! از توضیحات بیشتر خودداری کرد. به هر حال در شرایطی که پژوهش‌های علمی در دنیا و ایران بر ضرورت این آموزش آن هم با امکانات استاندارد و با مربیان کاربلد و در فضای فیزیکی استاندارد تأکید می‌کنند، ما شرایطی را از نظر قانونی فراهم کرده‌ایم که با کمترین امکانات مراکز پیش دبستانی‌مان را برپا و شهریه‌های بی‌حساب و کتابی برای آنها تعریف کنیم. در پاسخ به بالا بودن شهریه‌ها هم امکانات بی‌شمار! و کلاس‌های فوق‌برنامه آنها را به رخ بکشیم.
آيا بهتر نيست به جاي قوانين سهل و ممتنعي كه براي راهاندازي مراكز پيشدبستاني دست و پا كردهايم، بر استاندارد مراكز قبلي و سواد و آگاهی مربیان این مراکز بيفزاييم و نگران كودكاني باشيم كه مبادا بيش از گذشته از نعمت اين آموزشها محروم شوند.
شناسه خبر:
۱۲۴۲۱۳
شهریه ۵ میلیونی برای یک پیش‌دبستانی!
همین مسئله سنگین هزینه‌ها است که باعثشده خانواده‌هایی بویژه در مناطق محروم از ثبت‌نام فرزندانشان در این مراکز و ثمراتی که از حضور آنها به دنبال خواهد داشت، فاکتور بگیرند.
۰
