«غلامرضا ابدالی» مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان این که در جلسه آتی شورای عالی حفاظت محیط‌زیست موضوع افزایش نرخ مطالبه ضرر و زیان حیات وحش (موضوع بند چ ماده ۳ قانون شکار و صید) مطرح خواهد شد، اظهار داشت: هرگونه تلف کردن و آسیب به گونه‌های جانوری مشمول جرایم قانونی است که در قانون شکار و صید و دیگر مقررات مربوطه به صراحت ذکر شده است و هر کسی که به هر نحوی باعث کشته شدن یا صدمه دیدن یک گونه جانوری شود، با تشکیل پرونده در دستگاه قضایی، ملزم به پرداخت ضرر و زیان مربوطه خواهد شد.
وی افزود: میزان جریمه آسیب به گونه‌های جانوری براساس ارزش زیستی هر گونه، میزان بحران جمعیتی و وضعیت در خطر انقراض بودن یا نبودن گونه مربوطه متفاوت است؛ به عنوان مثال، با توجه به این که یوزپلنگ آسیایی در بحران انقراض قرار دارد و جزو اصلی‌ترین گونه‌های حمایت‌شده محسوب می‌شود، این گونه جانوری دارای بالاترین نرخ از نظر میزان مطالبه ضرر و زیان حیات وحش است. سایر گونه‌های جانوری اعم از پلنگ، گوزن زرد، گورخر ایرانی، خرس سیاه، خرس قهوه‌ای، میش‌مرغ، شاهین، بالابان و… نیز هرکدام دارای نرخ جریمه مشخصی هستند که در سال جدید افزایش خواهد یافت.
جرایم جدید آسیب به حیات وحش براساس نرخ تورم تعیین شده است
ابدالی با بیان این که آخرین جدول تعیین نرخ جرایم آسیب به گونه‌های جانوری در سال ۱۳۹۸ بازنگری شده بود، گفت: در سال گذشته طبق مشورت با کارشناسان و متخصصان حوزه حیات وحش به این نتیجه رسیدیم که جرایم فعلی بازدارندگی لازم را ندارد و به همین دلیل، تصمیم گرفتیم که میزان مطالبه ضرر و زیان گونه‌های جانوری را افزایش دهیم. البته پیشنهاد اولیه ما، رسیدن نرخ جرایم به ۱۰ برابر نرخ‌های فعلی بود، اما این پیشنهاد در پیش‌جلسه‌های شورای عالی حفاظت محیط‌زیست به تصویب نرسید و آنچه اکنون مورد موافقت قرار گرفته است، سه برابر شدن میزان مطالبه ضرر و زیان حیات وحش نسبت به نرخ جرایم مصوب سال ۹۸ است.
این مقام مسئول در سازمان حفاظت محیط‌زیست خاطرنشان کرد: سه برابر شدن جرایم آسیب به حیات وحش، رقمی است که براساس نرخ تورم رسمی اعلام‌شده توسط مرکز آمار ایران در فاصله سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۳ به پیشنهاد اعضای کمیته‌های تخصصی شورای عالی حفاظت محیط‌زیست به دست آمده است. البته با توجه به متفاوت شدن وضعیت جمعیتی گونه‌های مختلف حیات وحش نسبت به سال ۹۸، میزان مطالبه افزایش ضرر و زیان گونه‌های جانوری مختلف در جدول پیشنهادی سال ۱۴۰۳ متفاوت خواهد بود و سعی می‌کنیم که در سال جاری، مقدار رشد نرخ جرایم برای گونه‌های در خطر انقراض بیش از سه برابر باشد.
عدم امکان دریافت جریمه از رانندگانی که با جانوران تصادف می‌کنند
ابدالی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به تصادفات جاده‌ای به عنوان یکی از عوامل اصلی تلف شدن حیات وحش در ایران، عنوان کرد: در سال‌های اخیر شاهد آن بوده‌ایم که تصادفات جاده‌ای باعث آسیب مهمی به جمعیت گونه‌های جانوری مختلف از جمله یوزپلنگ آسیایی در کشورمان شده است. البته متاسفانه تصادفات خودروهای عبوری با جانوران در نقاطی از جاده‌ها اتفاق می‌افتد که هیچ‌گونه دوربینی وجود ندارد، به همین دلیل هیچ وقت مشخص نمی‌شود که دقیقا چه کسی با خودروی خود باعث تلف شدن یک گونه جانوری شده است و به همین دلیل در مواردی که یک حیوان بر اثر تصادف از بین می‌رود، نمی‌توان جریمه خاصی را از فرد متخلف دریافت کرد.
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط‌زیست تاکید کرد: آنچه می‌تواند به کاهش آمار تلفات گونه‌های حیات وحش بر اثر تصادفات جاده‌ای کمک کند، ایمن‌سازی بیشتر جاده‌هایی است که از حاشیه زیستگاه‌های جانوران عبور می‌کند؛ کم‌هزینه‌ترین اقدام برای این مساله، افزایش تعداد تابلوهای هشداردهنده و نصب تیرهای چراغ برق به تعداد کافی در این جاده‌ها است. سازمان محیط‌زیست به سهم خود تلاش می‌کند که تابلوهای هشداردهنده و آموزشی لازم را در محورهای مواصلاتی مورد نظر نصب کند، اما این وظیفه سازمان راهداری و وزارت راه است که با نصب تابلو و چراغ روشنایی و همچنین فنس‌کشی حاشیه جاده در موارد ضروری، به کاهش احتمال تصادف خودروهای عبوری با گونه‌های جانوری کمک کند.
تصویب سند ملی یوزپلنگ آسیایی در پیش‌جلسه شورای عالی محیط‌زیست
ابدالی همچنین به تهیه سند ملی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی توسط سازمان محیط‌زیست برای ارائه به شورای عالی حفاظت محیط‌زیست اشاره کرد و گفت: در این سند، جزئیات برنامه‌ها، اهداف و اعتبارات مورد نیاز برای نجات جمعیت در بحران انقراض یوزپلنگ آسیایی تدوین شده و خوشبختانه سند ملی حفظ یوز ایرانی در پیش‌جلسه‌های شورای عالی حفاظت محیط‌زیست به تصویب رسیده است. براساس سند مذکور، منابع مالی جداگانه‌ای برای حفاظت از یوزپلنگ آسیایی به سازمان محیط‌زیست تخصیص داده خواهد شد که می‌تواند به برنامه‌ریزی بهتر برای نجات جمعیت این گونه ارزشمند حیات وحش کمک کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در جلسه آتی شورای عالی حفاظت محیط‌زیست که نخستین جلسه این شورا در سال ۱۴۰۳ محسوب می‌شود، حتما موضوع افزایش نرخ مطالبه ضرر و زیان حیات وحش مطرح می‌شود و در حال رایزنی هستیم که در این جلسه، سند ملی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی نیز مطرح شود و به تصویب برسد.
