امروز ۱۵ اسفندماه است، نیمی از این ماه زمستانی گذشته و در تقویم ملی ایرانیان به عنوان روز درختکاری ثبت شده است. روزی که مردم ایران گامی مثبت برای طبیعت خود بر می دارند و همزمان با آماده کردن سبزه بر سر سفره هفت سین، خودشان نیز نهالی هم در دل خاک می کارند و با کاشتن آن کم کم به استقبال از بهار دیدنی و زیبا نیز می روند.
اینروزها اهمیت حفظ کره زمین و منابع طبیعی بر هیچکس پوشیده نیست. درختان بهعنوان یکی از اصلیترین این منابع، برای تمامی موجودات زنده از جمله انسان مزیتهای بیشماری دارند. در چند دهه اخیر افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی، نتایجی مانند افزایش تعداد کارخانهها، افزایش وسایل نقلیه آلاینده و قطع بیشتر درختان را در پی داشته که باعث شده است اهمیت کاشت درخت بیش از پیش احساس شود.
درختان بهعنوان ریههای زمین، فیلترهای طبیعی هوا هستند و در ازای جذب دیاکسید کربن، اکسیژن آزاد میکنند. علاوه بر آن، تنظیم دما و کاهش اثر جزیرههای حرارتی شهری نیز از دیگر مزایای درختان بهشمار میآید. درختان همچنین مکان زندگی و پناهگاه بسیاری از موجودات زنده محسوب شده و با ایجاد اکوسیستمهای زنده و پویا، از تنوع زیستی حمایت میکنند. به عباوه ریشههای درختان خاک را تثبیت کرده و از فرسایش آن جلوگیری میکنند.
علاوه بر تمامی موارد مطرح شده، درختان محیط زندگی دلپذیر و مطبوعتری را برای ما ایجاد کرده و در سلامت روان و بهطور کلی ایجاد جوامع سالمتر نقش موثری دارند. بنابراین اهمیت گرامیداشت روز درختکاری، بهعنوان نمادی از ارتباط عمیق انسان و طبیعت، یادآوری اهمیت درختان و تشویق به کاشت نهال در این روز، ضروری به نظر میرسد.
تاریخچه روز درختکاری
پایهگذار روز درختکاری یا Arbor Day، جولیوس استرلینگ مورتون از ایالت نبراسکای آمریکا بود. مورتون با مشاهده جنگلزدایی گسترده در ایالت نبراسکا، از کاشت درختان و حفاظت از آنها حمایت کرد. تلاشهای او در اولین روز درختکاری در ۱۰ آوریل سال ۱۸۷۲ به اوج خود رسید و در نتیجه در یک روز، حدود یک میلیون درخت کاشته شد. این ایده به سرعت مورد توجه قرار گرفته و در سراسر ایالات متحده گسترش یافت. در حال حاضر روز درختکاری در ایالت متحده آمریکا، چهارمین جمعه ماه آوریل است.
روز درختکاری 1402 در ایران
بهطور کلی روزهای پایانی زمستان بهترین زمان برای کاشت نهال محسوب میشود. در ایران هرساله 15 تا 22 اسفند ماه بهعنوان هفته منابع طبیعی و روز اول این هفته، یعنی 15 اسفند به نام روز درختکاری نامگذاری شده است. اهمیت درختکاری باعث شده که بسیاری از کشورهای جهان، یک روز را به کاشت درخت اختصاص داده و به نام روز درختکاری نامگذاری کنند. این روز در کشورهای گوناگون، با توجه به فصل بهینه برای کاشت نهال، تاریخهای گوناگونی دارد.
درختکاری بهعنوان یک مسئولیت اجتماعی
هر ساله فعالان حوزه محیط زیست و NGO ها در روز درختکاری، پویشهای مردمی گوناگونی با موضوع آگاهیبخشی در مورد اهمیت درختان و تشویق به کاشت نهال، تعریف و اجرا میکنند. شرکت شاتل نیز امسال در این زمینه فعال بوده و بهمناسبت هفته منابع طبیعی و روز درختکاری، یکی از مسئولیتهای اجتماعی خود را در قالب کمپین درختکاری تعریف کرده بود.