حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر فیش حج تمتع دارند و بیش از ۱۶ سال در انتظار حاجی شدن هستند، اما با توجه به نوسان نرخ دلار در سال‌های اخیر، بسیاری از ودیعه‌گذاران به فکر فروش فیش خود افتاده‌اند. از طرفی هم آن‌هایی که فیش ندارند، برای تشرف به خانه خدا باید حتما فیش تهیه کنند تا بتوانند عازم این سفر شوند.
سال گذشته هزینه حج تمتع با ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی دولت به این سفر، ۱۰۹ تا ۱۴۲ میلیون تومان بود. امسال، اما هنوز قیمت ارز اختصاص یافته دولت به حج ۱۴۰۳ مشخص نیست
بازار داغ خرید و فروش فیش حج در فضای مجازی
سازمان حج و زیارت که برای ساماندهی خرید و فروش فیش حج تمتع سامانه تشرف را راه‌اندازی کرده است، سعی دارد بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار کرده و آن‌ها را با یکدیگر مرتبط کنند تا به صورت قانونی واگذاری فیش حج انجام شود.
محمود صادقی، مدیر یکی از دفاتر زیارتی با اشاره به اینکه مراجعه‌کنندگان خرید و فروش فیش حج از سامانه تشرف بسیار محدود هستند، می‌گوید: این سامانه هنوز هم بین بسیاری از افراد شناخته‌شده نیست و متقاضیان در فضای مجازی یا حتی دفاتر زیارتی فیش حج تمتع تهیه می‌کنند.
فیش حج، ۴۰۰ میلیون تومان!
با نزدیک شدن به ثبت‌نام حج تمتع، دفاتر زیارتی هم تبلیغ خود را افزایش داده و در حال خرید و فروش فیش حج هستند. برخی از دفاتر، قیمت فیش حج دارای اولویت را ۱۸۰ میلیون تومان و برخی دیگر ۴۰۰ میلیون تومان عنوان می‌کنند.
خرید فیش حج تمتع، به منزله پرداخت هزینه این سفر نیست. متقاضیان پس از خرید فیش حج تمتع، باید هزینه این سفر را بعد از اعلام رسمی از سوی سازمان حج و زیارت بپردازند. بر همین اساس، اگر قیمت حج تمتع آینده را به طور متوسط ۱۳۰ میلیون تومان هم در نظر بگیریم، در صورتی که فردی فیش حج را ۲۰۰ میلیون تومان خریداری کرده باشد، برای حاجی شدن ۳۳۰ میلیون تومان پرداخته است. البته بخشی از هزینه‌ها همچون خرید لباس، چمدان و سایر لوازم زائران خارج از هزینه دریافتی است.
نبود نظارت بر قیمت‌گذاری فیش حج تمتع، در زمینه فیش عمره هم صدق می‌کند.ما این موضوع را از سازمان حج و زیارت پیگیر شدیم که مسؤولان این سازمان جوابگو نبودند.
چرا قیمت فیش حج گران است؟
با بررسی‌های خبرنگار، یکی از موضوعاتی که باعث بالا رفتن قیمت فیش حج تمتع در سال‌های اخیر شده است، افزایش تقاضا نسبت به سهمیه محدود ایران است. در ایام کرونا، عربستان دو سال هیچ زائر خارجی را پذیرش نکرد و همین امر موجب شد صف تشرف به خانه خدا طولانی‌تر و تعداد متقاضیان حج تمتع بیشتر شود.
البته قیمت فیش حج در برخی از استان‌ها بیشتر و در برخی دیگر کم‌تر است. با توجه به محدودیت واگذاری فیش در هر استان، در برخی استان‌های کشور، تعداد متقاضیان خرید بیش از فروشندگان است و همین امر قیمت فیش را به بیش از ۴۰۰ میلیون تومان هم رسانده است. سال گذشته هم فیش حج در برخی استان‌ها بیش از ۳۰۰ میلیون تومان خرید و فروش شد!
پیش ثبت‌نام حج به زودی انجام می‌شود
غلامرضا رضایی، معاون حج و عمره سازمان حج و زیارت با اشاره به اینکه پیش ثبت‌نام حج آینده به زودی انجام می‌شود، گفته است که «ارز مورد نیاز حج از بانک مرکزی خریداری خواهد شد و با نهایی شدن قیمت سفر، بر اساس کاروان انتخابی، سایر هزینه‌ها هم اخذ می‌شود.»
هنوز زمان ثبت‌نام حج تمتع اعلام نشده است. بر اساس برنامه هر ساله، پس از امضای تفاهم‌نامه حج بین ایران و عربستان و همچنین مشخص شدن ارز اختصاص یافته به این سفر، هزینه حج مشخص و ثبت‌نام انجام می‌شود. در سال‌های گذشته که روابط سیاسی ایران و عربستان قطع بود، این تفاهم‌نامه بین مسؤولان حج دو کشور امضا شد.
اکنون که پس از هشت سال روابط ایران و عربستان برقرار شده، باید دید تفاهم‌نامه حج به چه صورت منعقد خواهد شد. در تفاهم‌نامه حج علاوه بر قرارداد‌ها و هزینه‌های مختلف، سهمیه هر کشور هم مشخص می‌شود. سهمیه هر کشور برای تشرف به حج تمتع بر اساس مصوبه سازمان همکاری‌های اسلامی یک هزارم جمعیت آن کشور است. بر همین اساس، در حج گذشته ۸۷ هزار و ۵۵۰ ایرانی به حج تمتع مشرف شدند.
