روزانه چندین تبلیغ در شبکه‌های اجتماعی برای انجام خدمات زیبایی از پیکرتراشی گرفته تا لیزر موهای زائد را می‌بینیم که قیمتی بسیار پایین‌تر از حد معمول آن دارند و همین مسئله در کنار گرایش به چنین اقداماتی ما را ترغیب به دریافت خدمات زیبایی از این افراد می‌کند. کلینیک‌هایی با تبلیغات هزار رنگ، منشی‌های خانم جوان زیبای خوش‌برخورد، تخفیفات استثنایی و انواع و اقسام مدارک و گواهینامه‌هایی که به دیوار چسباندند ما را مجاب به دریافت خدمت از آنها می‌کنند، اما آیا مدارک آنها مورد تأیید وزارت بهداشت است؟
پای ارائه خدمات زیبایی به سالن‌های آرایشی نیز باز شده و انواع اقسام اقدامات از پیرسینگ گرفته تا تتو در آرایشگاه‌ها انجام می‌شود در صورتی که برای انجام این کارها باید پزشک در مجموعه حاضر باشد. متاسفانه همین تبلیغات رنگارنگ نیز باعث شده تا تعداد مراجعین به این مراکز روز به روز بیشتر شود که همین موضوع پای افراد سودجو را به این حوزه کشانده است.
افزایش تعداد تخلفات این حوزه و آسیب افراد غیرمتخصص به سلامت شهروندان باعث شد تا گفت‌وگویی با دکتر محمد ناصح سخنگوی انجمن متخصصین پوست و موی ایران انجام دهیم. در ادامه مشروح این پرسش و پاسخ را می‌خوانید:
آقای دکتر دلیل اقبال زیاد مردم برای مراجعه به کلینیک‌های زیبایی چیست؟ آیا همه فعالان این حوزه افراد متخصص هستند؟
مقوله زیبایی و سلامتی مقوله‌ای است که با فرهنگ هر کشوری مطابقت دارد. در کشور‌های اروپایی آن چنان که به سلامت جسم و روح به معنای واقعی اهمیت داده میششود در کشور ما شاید آن معنای واقعی وجود ندارد بلکه مردم یاد گرفته‌اند که بیشتر به ظاهر و سر و وضع و لباس خود توجه کنند تا به اصل سلامتی جسم و روح.
همین موضوع باعث شده تا یکسری از افراد و شرکت‌های خصوصی از این موضوع سوء استفاده کنند و به تبلیغات جذاب و فریبنده‌ای روی بیاورند تا به جای اینکه مردم برای سلامت روح خود و ورزش و همچنین تغذیه مناسب و استفاده از روش‌هایی که باعث بهبود روش‌های زندگی میشه به سمت ظاهر‌سازی و زیبایی ظاهری حرکت کنند مثلاً دنبال عمل‌های زیبایی و تزریق ژل بوتاکس و سایر اعمال زیبایی باشند دلیل این موضوع آمار بالای عمل جراحی بینی است که ایران در صدر کشور‌های جهان قرار دارد و این ماجرا یک فرهنگ شده و حدود ۱۰ الی ۱۵ سال است که مردم به این سمت و سو روی آورده‌اند.
افراد فاقد صلاحیت پزشکی اقدام به تأسیس کلینیک‌های زیبایی کرده‌اند
تعدادی از افراد سودجو از این فضای بوجود آمده نهایت سوء استفاده را بعمل آورده و با استفاده از شبکه‌های اجتماعی و سایر روش‌های تبلیغاتی جذاب به دنبال سود جویی‌های خودشان بوده و به طریقی به دنبال سهم بیشتر خود از بازار زیبایی هستند تا جایی که امروزه شاهدیم بسیاری از افرادی که فاقد صلاحیت پزشکی هستند اقدام به سرمایه‌گذاری و تأسیس کلینیک‌های زیبایی کرده‌اند و مؤسسین و گردانندگان اصلی کلینیک‌های تخصصی پوست و مو و مراکز و مطب‌های زیبایی افراد غیر پزشک هستند. این موضوع حتی به گونه‌ای شده که بسیاری از کلینیک‌ها به صورت زنجیره‌ای در حال تأسیس و گسترش هستند.
تبلیغات مهمترین و اصلی‌ترین روش جذب بیمار است و کسانی که در این حوزه تبحر کافی داشته باشند می‌توانند به طرق مختلف به جذب مراجعین و بیماران زیاد اقدام کنند در حالی که پزشکان که صلاحیت انجام امور تشخیصی و درمانی دارند اکثرا فاقد این تبحر هستند و از این جهت شاید افرادی که بیشتر تاجر هستند در این کار موفق هستند. این موضوع تا جایی پیش رفته است که در بسیاری از شهرستان‌ها نیز با روش‌های تبلیغاتی فریبنده و استفاده از مواد تقلبی و بدون مجوز بیماران زیادی را جذب کرده و با قیمت‌های بسیار پایین در حال انجام امور زیبایی هستند.
مؤسسین و گردانندگان اصلی کلینیک‌های تخصصی پوست و مو و مراکز و مطب‌های زیبایی افراد غیر پزشک هستند. این موضوع حتی به گونه‌ای شده که بسیاری از کلینیک‌ها به صورت زنجیره‌ای در حال تأسیس و گسترش هستند
این در حالی است که این صدمه فقط متوجه بیمار شده و زمانی متوجه آن می‌شوند که کار از کار گذشته و آن شخص دچار عوارض متعددی شده است.
ما هر روزه در مطب‌های خود مراجعین متعددی داریم که اسیر همین موضوع شده‌اند و به وسیله تبلیغات فریبنده جذب افراد خاطی شده و گرفتار مشکلاتی شده‌اند که پس از گذشت چندین ماه که عوارض خود را نشان داده است برای اصلاح یا رفع آن درخواست کمک می‌کنند که بعضاً ممکن است آنقدر آن عوارض شدید باشد که دیگر قابل رفع نبوده و آن فرد تا آخر عمر خود بایستی رنج آن را بر دوش بکشد.
دلیل گسترش فعالیت این مراکز چیست؟
متأسفانه به دلیل نظارت ضعیف بر این مراکز غیرمجاز روز به روز شاهد گسترش و توسعه این نوع فعالیت‌ها هستیم که حتی آرایشگر‌ها، تجار و یا پیراپزشکان‌ای که فاقد صلاحیت تشخیصی درمانی و پزشکی هستند وارد این حوزه شدند. برخی از افراد تحت عنوان کارشناس به ما مراجعه می‌کنند که لیسانس معماری و یا مدیریت دارند و اعلام می‌کنند که ما به وسیله مراکزی دوره زیبایی و پوست را گذرانده‌ایم و جویای کار در این حوزه هستیم که این موضوع تعجب همه را برمی انگیزد.
این افراد اعلام می‌کنند درآمد کار‌های زیبایی بیشتر از مهندسی است این موضوع جای نگرانی جدی دارد به دلیل اینکه عمر وقت و بودجه صرف تربیت این جوان شده است لیکن به دلیل عدم تأمین اجتماعی و امنیت اقتصادی این فرد به بیراهه کشانده شده است. حتی بسیاری از متخصصین پوست و مو و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها درآمدشان از افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کنند کمتر است چرا که افراد هیأت علمی دانشگاه صرفاً کار تشخیصی و درمانی انجام می‌دهند لیکن این افراد سودجو برای مردم کیسه دوخته و با راهنمایی‌های اشتباه آنها را به سمت انجام امور زیبایی غیر ضروری سوق داده و با فریب مردم مبالغ هنگفتی برای خود کسب درآمد می‌کنند.
کار‌های زیبایی نیاز به تبحر و تخصص لازم دارد و دانشجویان پزشکی و دستیاران رشته‌های تخصصی برای انجام هرعمل یا پروسیجرحتی پروسیجر‌های زیبایی حتماً دانش لازم را کسب می‌کند. آنها می‌دانند که کدام عصب و کدام شریان از کدام نقطه از بدن یا ناحیه صورت رد می‌شود و کدام منطقه خطرناک و کدام منطقه ایمنی لازم وجود دارد. این در حالیست که کسانی که در این زمینه تبحر و دانش ندارند می‌توانند باعث آسیب‌های شدید و جدی شده به طوری که باعث معلولیت‌ها و آثار جراحت‌های ماندگار و دائمی برای آن فرد شوند.
مراکز فعال در زمینه آموزش امور زیبایی مجاز به ارائه این دوره ها هستند؟
از سوی دیگر متأسفانه امروزه در همین زمینه یکسری مراکز غیر مجاز آموزشی و افراد سودجو با اخذ مبالغ هنگفتی اقدام به برگزاری کلاس‌های آموزشی مختلف در زمینه زیبایی مثل کاشت مو، تزریق ژل، بوتاکس، تزریق چربی و غیره می‌کنند که این یک سوداگری جدید است که با استفاده از جذابیت‌هایی که در این حوزه وجود دارد این افراد سودجو وارد این بازار شده و باعث ایجاد فضایی نا امن برای مردم شده‌اند.
جذابیت این گونه بازار آموزشی چنان گرم است که حتی گاهی مؤسسات معتبری مثل دانشگاه آزاد اسلامی، جهاد دانشگاهی و سایر ارگان‌های مشابه نیز اقدام به برگزاری چنین دوره‌های آموزشی می‌کنند در حالی که طبق قانون فقط دانشگاه‌های علوم پزشکی و مراکز آموزشی دانشگاهی و انجمنهای علمی و تخصصی مجاز به ایجاد و اجرای چنین دوره‌هایی هستند.
مراکز غیر مجاز آموزشی و افراد سودجو با اخذ مبالغ هنگفتی اقدام به برگزاری کلاس‌های آموزشی مختلف در زمینه زیبایی مثل کاشت مو، تزریق ژل، بوتاکس، تزریق چربی و غیره می‌کنند که این یک سوداگری جدید است
حتی گاهی شاهد آن هستیم که شرکت‌های وارد‌کننده دستگاه‌های لیزر اقدام به برگزاری چنین کلاس‌های آموزشی می‌کنند و مدعی هستند که برای انجام آموزش در حوزه زیبایی این صلاحیت را دارند در صورتی که متخصص این رشته حتماً بایستی چندین سال در حوزه این آموزش ببیند و با انواع بیماری‌ها و آناتومی صورت و بدن افراد آشنا شود تا بتواند اعمال زیبایی انجام دهد.
متأسفانه این شرکت‌ها و مؤسسات فقط به دنبال درآمد هستند و در مواقعی که می‌بینیم برخی افراد تحت عنوان تکنسین کاشت مو آموزش می‌بینند مدارک تحصیلی آنهاغیر مرتبط بوده حتی قالیبافی یا حسابداری است. متأسفانه نظارتی نیز نه بر فضای مجازی موجود است نه بر این مراکز غیر مجاز آموزشی.
بیشترین تقاضا برای اعمال زیبایی کدام است؟
ژل و بوتاکس شاید بیشترین تقاضای مردم برای انجام خدمات زیبایی است که متأسفانه برخی از مراجعین به دنبال دریافت این خدمات با قیمت‌های ارزان می‌باشنداین در حالیست که ارزان بودن این خدمات با استفاده از مواد نامرغوب و گا‌هاً عارضه دار اغلب توسط افراد فاقد صلاحیت اداره و غیر مجازی ارائه می‌شود که با استفاده از برند‌های غیرمجاز و تقلبی با ابزار ارزان بودن سود جویی می‌کنند و بعضاً روزانه بیش از صد‌ها نفر را پذیرش می‌کنند.
به هم وطنان عزیز توصیه می‌شود که قبل از انجام این کارها باید از کیفیت مواد باخبر بوده و استفاده از مواد نامرغوب می‌تواند باعث فلج شدن و آسیب بافت و ایجاد زخم‌های عمیق شود.
بسیاری از افراد اطلاعی از مواد موجود در ژل ندارند و ممکن است عارضه پس از سال‌ها بروز کند و حتی ممکن است با مشکلات جدی بعدی در ژنتیک و وراثت همراه باشد. هر ماده‌ای که استاندارد نباشه می‌تواند خطر آفرین باشد و اغلب مواد بی‌کیفیت به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود مثل بوتاکس چینی که عوارض زیادی داره و فرد دچار مشکلات جدی می‌شود.
عوارض تزریق ژل و بوتاکس غیر استاندارد چیست؟
در پاسخ باید گفت که تزریق بوتاکس غیر استاندارد و در مکان نامناسب می‌تواند باعث فلج شدن دهان افتادن پلک واکنش‌های دارویی شود که مدت‌های مدیدی فرد را درگیر عوارض ناخواسته کرده و حتی مواردی از مرگ و میر را هم در این رابطه گزارش کرده‌اند.
نقش نظام پزشکی در برخورد با متخلفان چیست؟
نظام پزشکی صنفی متشکل از پزشکان است که قوانینی را برای فعالیت پزشکان و تبلیغات آنها تعیین کرده اما بازار تبلیغات فقط منحصر به پزشکان نیست متأسفانه بازار تبلیغات غیر مجاز وسیع وغیر قابل کنترل بوده و از این بازار، افراد غیر پزشک بیشترین سوء استفاده را می‌کنند. بسیاری از افرادی که در حیطه زیبایی فعالیت می‌کنند پزشک نبوده و مجوز ندارند و کسی هم به آنها نمی‌گوید که شما که مجوز ندارید چرا در این حیطه فعالیت می‌کنید. نظام پزشکی فقط می‌تواند بر فعالیت پزشکان و اعضای خود نظارت کند.
مافیای این حوزه چگونه فعالیت می‌کند؟
به طور مثال چندی پیش نمایشگاه ایران هلث برگزار شد. برخی شرکت‌ها با حضور در این نمایشگاه اعلام کردند که دستگاه لیزر ساخت ایران داریم در صورتی که این ادعا دروغ است و دستگاه‌های چینی بی‌کیفیت را به جای دستگاه ایرانی به فروش می‌رسانند و حتی حاضر نیستند به خریدار دستگاه مهلت تست بدهند. از سویی برخی شرکت‌ها با بستن قرارداد با افراد نا آگاه اقدام به تأسیس کلینیک زیبایی غیر مجاز می‌کنند و عملاً این حوزه را به تجارت تبدیل کرده‌اند و به متقاضی به چشم کالا نگاه می‌کنند این شرکت‌ها برای متقاضیان کلینیک را تأسیس می‌کنند و با روش‌های تبلیغاتی برای‌شان بیمار جذب می‌کنند و پس از مدتی آنها را به حال خود ر‌ها می‌کند در این حالت هم آن فرد سرمایه‌گذار دچار ضرر و زیان مالی شده و از سوی دیگر بدلی عدم آشنایی با تکنیک‌های پزشکی صدماتی به مراجعه‌کنندگان وارد می‌شود.
شرکت مشاور مؤسس اولیه برای این حق مشاوره خود میلیارد‌ها تومن به جیب می‌زند پس مراقب این گونه فریب کاری‌ها باشید. در این الگو افراد غیرمتخصصی که وارد این حیطه کاری می‌شوند برای کسب درآمد دست به هر کاری می‌زنند و عملاً به افراد سودجو یا کلاهبردار تبدیل می‌شود و کسی هم از آنها نمی‌پرسد که بر چه اساسی کلینیک تأسیس کرده‌اید. در حقیقت یک مافیای بسیار بزرگ و مخوف در صنعت زیبایی کشور ما شکل گرفته که مبارزه با آن به عزم جدی نیاز دارد.
کارشناسان فروش لوازم آرایشی و بهداشتی در داروخانه‌ها چقدر از حیطه زیبایی اطلاع دارند؟
باید گفت که این افراد توسط شرکت‌های آرایشی و بهداشتی استخدام می‌شوند و در داروخانه‌ها مشغول بکار شده و شرکت‌ها با قرار دادن این افراد در داروخانه‌ها در پی تبلیغ و فروش محصولات خود هستند چه بسا بسیاری از لوازم و وسایل و کرم‌ها و محصولات آرایشی و بهداشتی بدون نظر پزشک و فقط بر اساس توصیه این فروشنده به بیمار داده می‌شود که جز هزینه برای بیمار چیزی به دنبال نخواهد داشت.
آیا در این حیطه جعل عنوان هم داریم؟
باید گفت متأسفانه عده‌ای از پزشکان غیرمتخصص با به کار بردن عناوین جعلی مثل متخصص زیبایی یا پزشک پوست و مو سعی در این دارند که با خود را به عنوان پزشک متخصص پوست و مو معرفی نمایند در حالیکه وزارت بهداشت مبنای عنوان تابلو و سرنسخه را تخصص ذکر شده در دانشنامه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی قرار داده است لیکن بعضی از افراد با عنوان‌های مجهول سعی در گمراهی مراجعه‌کنندگان دارند.
