قصه نسخه نویسی الکترونیکی در کشور، اولین بار باز میگردد به سال ۱۳۹۴ که سازمان تأمین اجتماعی این طرح را به صورت پایلوت در استان یزد، کلید زد. اما، وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت ایران، این طرح را از سال ۱۳۹۹ در دستور کار قرار دادند.
طبق بند الف ماده ۷۴ قانون برنامه ششم توسعه، وزارت بهداشت مکلف به عرضه خدمات الکترونیک سلامت شد. همچنین تمامی مراکز درمانی و سازمانهای مرتبط در این حوزه را مکلف کرد تا از نسخ الکترونیکی استفاده کند. همچنین بر اساس تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۹۹، سازمانهای بیمهگر پایه درمان را مجبور کردهاند تا نسخ الکترونیک را بر اساس کد ملی، مشخصات فردی و شماره نظام پزشکی پزشک و دیگر اطلاعات مورد نیاز صادر کنند.
الزامات قانونی اجرای طرح نسخهنویسی الکترونیکی در برنامههای پنجم و ششم توسعه آمده است. در ماده ۷۴ برنامه ششم توسعه درباره نسخهنویسی الکترونیک تاکید شده که وزارت بهداشت با هدف ارائه خدمات الکترونیکی سلامت مکلف است در مدت دو سال اول اجرای قانون برنامه نسبت به استقرار سامانه پرونده الکترونیکی سلامت ایرانیان و سامانههای اطلاعاتی مراکز سلامت با هماهنگی پایگاه ملی آمار ایران و سازمان ثبت احوال کشور با حفظ حریم خصوصی، منوط به اذن آنها، محرمانه بودن دادهها و با اولویت شروع برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع، اقدام کند. از این رو طی ضربالاجل دولت از اول دی ماه ۱۴۰۰، موضوع حذف دفترچههای کاغذی و جایگزینی نسخهنویسی و نسخهپیچی الکترونیک جدی شد.
اما با گذشت بیش از یک سال از ضرب العجل وزارت بهداشت برای نسخه نویسی الکترونیک، مشکلات و چالشهای های این طرح پابرجاست.
شاید مهمترین مشکل پزشکان و البته داروخانهها برای اجرای کامل نسخه نویسی الکترونیکی، مشکل قطعی اینترنت و عدم ورود به سامانه باشد. موضوعی که جامعه پزشکی را به شدت گلایه مند ساخته و لاجرم برخی از پزشکان در مطبها، مجبورند نسخه کاغذی بنویسند.
میگوید حداقل ۸ دقیقه است که تلاش میکند وارد سامانه شود تا بتواند مشخصات بیمار را ثبت کند و برای او نسخه تجویز کند. اما اینترنت بازی در میآورد و او را کلافه کرده است.
این گلایه را اغلب پزشکان داشته اند و دارند. در واقع، مهمترین چالش پزشکان با نسخه نویسی الکترونیکی، بر سر اینترنت است.
البته ناگفته مشکل اینترنت در کلانشهرها به مراتب حادتر از شهرهای کوچک است. زیرا، بیشترین بار مراجعات به کلینیکها، مطبها و…، مربوط به کلانشهرها است.
محمد اسماعیل کاملی مدیرکل دفتر خدمات تخصصی سازمان بیمه سلامت ایران، با اشاره به پوشش ۹۸ درصدی نسخه نویسی الکترونیکی در سال گذشته، گفت: در سال ۱۴۰۱ تقریباً نزدیک به ۱۰۱ میلیون نسخه الکترونیکی تجویزی در سامانههای بیمه سلامت ثبت شده است.
وی افزود: مشارکت پزشکان در اجرای این طرح در مقایسه با سال ۱۴۰۰ افزایش پیدا کرده و به بیش از ۹۸ درصد و حتی در برخی استانها به بیش از ۹۹ درصد رسیده است.
کاملی با بیان اینکه مشارکت پزشکان در سال ۱۴۰۰ در نسخه نویسی الکترونیک به میزان ۹۵ درصد بود، تصریح کرد: میزان مشارکت پزشکان در نسخه نویسی الکترونیکی در ماههای مختلف سال نسبت تقریباً ثابتی داشته و تا حدودی بهبود پیدا کرده است.
به نظر میرسد مهمترین چالش در مثلث نسخه نویسی الکترونیک، پزشکان و بیمهها؛ موضوع اینترنت باشد که سد راه توسعه و گسترش این طرح شده است.