با آغاز تاخت و تاز پاندمی قرن در جهان، رعایت پروتکل‌های بهداشتی مانند استفاده از ماسک ، رعایت فاصله فیزیکی و رعایت تهویه مناسب، به عنوان مهمترین راه پیشگیری از کرونا شناخته شدند؛ اقداماتی که همچنان باید ادامه یابند؛ چراکه موج‌های جدید کرونا در سراسر جهان، آن هم با زیرسویه‌های جدید نشان می‌دهد که کرونا هنوز تمام نشده است.
در کشورمان نیز بعد از چند ماه آرامش کرونایی، اکنون خیز جدیدی از کرونا با زیرسویه‌های جدید اُمیکرون آغاز شده است؛ زیرسویه‌هایی مانند BQ۱، XBB و ... که به گفته کارشناسان حوزه سلامت، قدرت سرایتی بیش از سویه‌های پیشین دارند و به سرعت قابل انتقالند. همین موضوع نیز وزارت بهداشتی‌ها را بر آن داشت که اکیدا به مردم توصیه کنند تا رعایت پروتکل‌های ضدکرونایی به‌ویژه استفاده از ماسک را در محیط‌های شلوغ و سربسته جدی بگیرند تا از شر زیرسویه‌های جدید کرونا در امان باشند.
بر این اساس هم دکتر بابک عشرتی- معاون مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، چندی پیش در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر لزوم جدی گرفتن دستورالعمل‌های بهداشتی از جمله ماسک‌زدن در مترو و مکان‌های شلوغ، گفت: همچنان باید به ماسک زدن، شستن دست‌ها و رعایت فاصله فیزیکی توجه داشته باشیم، باید بحث جداسازی افراد علامت‌دار از افراد سالم را هم جدی بگیریم؛ به طوری که افراد علامت‌دار تا زمانیکه علائم دارند، اصلا نباید بر سر کار، در مدرسه یا دانشگاه و ... حاضر شوند. معمولا توصیه می‌شود تا پنج روز بعد از قطع علائم که عمدتا هم قطع تب مد نظر است، افراد باید در قرنطیه بمانند. همه مردم باید دستورالعمل‌های بهداشتی از جمله ماسک‌زدن را در مترو و مکان‌های شلوغ جدی بگیرند و تا جایی که می‌توانند از شرکت کردن در مکان‌های پرازدحام خودداری کنند.
سرایت‌پذیری بالاتر زیرسویه‌های جدید اُمیکرون
عشرتی درباره ویژگی‌های زیرسویه‌های جدید اُمیکرون، گفت: طبق اطلاعاتی که سازمان جهانی بهداشت و سایر نهادها منتشر کرده‌اند، آنچه که می‌دانیم، این است که سرایت‌پذیری زیرسویه‌های جدید بالاتر است. در زمینه شدت بیماری و کشندگی فعلا شواهدی وجود ندارد. در واقع این‌ها زیرسویه‌های اُمیکرون بوده و خاصیت اُمیکرون را دارند. بر این اساس عمدتا راه‌های هوایی فوقانی را آلوده کرده و علائم مربوط به عفونت راه‌های هوایی فوقانی را ایجاد می‌کنند که شامل آبریزش بینی، سوزش گلو، گلودرد، تب و بدن‌درد است. حال اگر ویروس به سمت راه‌های هوایی تحتانی رود و بخواهد ریه‌ها را درگیر کند، شدت سرفه‌های بیمار بیشتر شده، تنگی نفس بالا می‌رود، شدت تب افزایش می‌یابد و حال عمومی بیمار هم خوب نیست.
وی با بیان اینکه زیرسویه‌های جدید باتوجه به بالا بودن سرایت‌پذیری‌شان می‌توانند به عنوان ویروس غالب در کشور مطرح شوند، گفت: البته هنوز این اتفاق نیفتاده است. به طور کلی هم هنوز در دنیا سویه BA۵ عمدتا در گردش است، اما سرعت افزایش زیرسویه XBB هم بسیار زیاد بوده است؛ به طوری که در کشوری به صورت ناگهانی دو برابر شده است، البته نه اینکه غالب شده باشد، بلکه فعلا تعداد ابتلا به آن افزایش یافته است. بنابراین احتمال غلبه زیرسویه‌های جدید اُمیکرون وجود دارد، اما همچنان سویه‌های قبلی را به عنوان ویروس غالب داریم.
مردم حتما در مکان‌های مسقف و شلوغ ماسک بزنند
در عین حال کمیته علمی کشوری کرونا نیز با شناسایی زیرسویه‌های جدید اُمیکرون در کشور و افزایشی شدن روند مبتلایان به کرونا، اعلام کرد که مردم حتما در مجامع شلوغ و مسقف از ماسک استفاده کنند و اقدامات بهداشتی مانند فاصله‌گذاری‌های اجتماعی، ضدعفونی کردن دست‌ها و ... را مانند گذشته انجام دهند. شاید درباره استفاده از ماسک در فضاهای باز، آنقدر تاکید نیست، اما درباره جاهایی مانند مترو، اتوبوس، فروشگاه‌های بزرگ، سالن‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها و جاهای مسقف، توصیه به استفاده از ماسک است.
چه کسانی دز یادآور واکسن کرونا را تزریق کنند؟
در عین حال با شناسایی زیرسویه‌های جدید اُمیکرون در کشور، وزارت بهداشتی‌ها علاوه بر توصیه بر لزوم رعایت پروتکل‌های بهداشتی، بر لزوم تزریق دزهای یادآور واکسن کرونا نیز تاکید کردند. به طوری که دکتر حسین فرشیدی- معاون بهداشت وزارت بهداشت به ایسنا، گفت: افرادی هستند که اصلا واکسن کرونا را تزریق نکرده‌اند که حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت را شامل می‌شوند که توصیه ما به این افراد این است که حتما واکسن کرونا را تزریق کنند. همچنین افرادی که دز اول و دوم واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند، اما دزهای یادآور را تزریق نکرده‌اند، هم حتما یک دز واکسن دیگر تزریق کنند. بنابراین افراد بالای ۱۸ سالی که دو دز واکسن کرونا تزریق کرده‌اند، حتما یک دز یادآور تزریق کنند. در عین حال افراد های‌ریسک، شامل افراد در سنین بالا، بیماران قلبی، بیماران مبتلا به ضعف ایمنی و ... که شش ماه از آخرین نوبت تزریق واکسن‌شان گذشته است، بهتر است یک نوبت دیگر واکسن تزریق کنند. این گروه با تزریق یک نوبت دیگر واکسن کرونا می‌توانند ایمنی بهتری در برابر این بیماری داشته باشند.
همچنین دکتر حمیدرضا جماعتی- دبیر کمیته علمی کشوری کرونا نیز چندی پیش در گفت‌وگو با ایسنا، درباره توصیه‌های این کمیته برای تزریق واکسن کرونا، اعلام کرد همانطور که کمیته ملی واکسن تاکید کرده است، کمیته علمی کرونا هم تاکیدش بر تزریق حداقل یک دز واکسن به ویژه برای افراد های‌ریسک است که واقعا می‌تواند موثر باشد؛ به طوری که می‌تواند هم میزان مرگ‌ومیر و هم میزان پذیرش در آی‌سی‌یو و بیمارستان‌ها را کم کند. بنابراین واکسن‌هایی که داریم می‌توانند موثر باشند. بسیاری ادعا می‌کنند که شاید این واکسن‌ها روی زیرسویه‌های جدید موثر نباشد، اما در واقع در همین زیرسویه‌ها هم واکسن‌ها می‌توانند موثر باشند. به ویژه در افرادی که سن بالا یا ریسک بالا دارند.
وی همچنین تاکید کرد: در عین حال اقدامات بهداشتی شامل استفاده از ماسک، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی به ویژه در مکان‌های شلوغ یا مسقف مانند مدارس، دانشگاه‌ها، فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و ... باید استفاده شود. همچنین توصیه بر این است که تهویه خوبی در جاهای مسقف داشته باشند و فاصله‌های اجتماعی رعایت شوند.
کرونایی‌ها چند روز در قرنطینه بمانند؟
در عین حال بارها و بارها از سوی کارشناسان حوزه سلامت و اپیدمیولوژیست‌ها توصیه شده است که مردم در صورتی که علائمی مانند آبریزش بینی، سوزش گلو، گلودرد، تب و بدن‌درد و ... داشتند، حتما خود را قرنطینه کنند. بر این اساس بیماران اگر علائم‌شان خفیف است و علائم مختصر بیماری را دارند، به مدت پنج روز، خود را قرنطینه کرده و در منزل استراحت کنند و بعد از بهبودی علائم بالینی به سرکار یا تحصیل مراجعه کنند. برای افرادی که علائم شدیدتر دارند، توصیه بر قرنطینه به مدت یک هفته تا ۱۰ روز است و اگر بیمار به بستری در بیمارستان نیاز داشته باشد، براساس تجویز پزشک متخصص رفتار می‌شود.
