آنفولانزا در ایران اوج می گیرد. با توجه به فصل شیوع بیماری آنفولانزای فصلی در ایران و شیب تند ابتلا به آن به ویژه در مدارس، لازم است خانواده ها اطلاعات بیشتری از این بیماری و نحوه پیشگیری و درمان آن آنفولانزا داشته باشند. توصیه ما در شرایط کنونی، تداوم رعایت پروتکل های بهداشتی به ویژه در فضاهای مسقف، مکان های شلوغ، مراکز آموزشی و بخش حمل و نقل عمومی برای پیشگیری از ابتلا به آنفلوآنزا است. مهمترین پروتکل بهداشتی در حال حاضر، استفاده از ماسک است اما شستشوی مداوم دستها و رعایت فاصله فیزیکی نیز مهم است.
بیماری آنفلوانزا یک بیماری تنفسی حاد واگیردار با منشأ ویروسی است که ویروس آنگونههای متعددی دارد. بیماری آنفلوانزا در تمامی طول سال رخ میدهد اما معمولاً بیشترین زمان فعالیت آن در ماههای سرد سال و اوج آن در زمستان است.
علائم بیماری آنفلوانزا:
- تب و لرز
- درد عضلانی، درد مفاصل، سردرد ، خستگی
- سرفه، ناراحتی گلو، آبریزش از بینی یا گرفتگی بینی
- تهوع، استفراغ و اسهال در عدهای از بیماران (در کودکان شایعتر از بزرگسالان میباشد.
بعضی از علائم ممکن است بیش از یک هفته طول بکشد. همچنین ممکن است علائم در بعضی از افراد بسیار خفیف باشد. در افرادی که قبلاً واکسینه شدهاند یا به علت ابتلای قبلی به بیماری آنفلوانزا مقداری ایمنی کسب کردهاند علائم ممکن است خفیف باشد.
در صورت بروز و بدتر شدن علائم زیر باید فوراً به پزشک مراجعه کرد:
- کوتاه شدن تنفس (سختی تنفس) یا تنفس سریع
- درد سینه
- گیجی یا سرگیجه ناگهانی
- استفراغ مداوم
دوره واگیری بیماری آنفولانزا:
دفع ویروس احتمالاً در بالغین بین 3 تا 5 روز بعد از بروز نشان ههای بالینی بیماری و در کودکان تا 7 روز بعد از آن ادامه خواهد داشت.
انتشار بیماری آنفلوانزا
- ویروسهای آنفلوانزا بهطور عمده از طریق هوا (ذرات ریز تنفسی آلوده) توسط سرفه و عطسۀ فرد بیمار منتقل میشوند.
- آنفلوانزا همچنین از طریق تماس با سطوح آلوده به ویروس منتقل میگردد.
- آنفلوانزا میتواند توسط فرد آلوده (فرد آلودۀ بدون علامت) و یا بیمار (فرد دارای علامت) به سایرین منتقل گردد.
- افراد بیمار میتوانند از یک روز قبل از شروع علائم تا 5-7 روز بعد از شروع علائم بیماری، آلودهکننده باشند.
- کودکان و افراد دارای ضعف سیستم ایمنی مبتلابه آنفلوانزا میتوانند به مدت بیشتری (گاه تا 21 روز) آلودهکننده باشند.
افرادی که بیشتر از سایرین در معرض خطر بیماری آنفلوانزا قرار دارند در این افراد، خطر ناشی از عوارض بیماری افزایش مییابد:
- افراد سالمند بالای 65 سال
- زنان باردار
- افراد دارای بیماری زمینهای مزمن (قلبی-ریوی-کلیوی-کبدی- عصبی- نقص سیستم ایمنی
- افراد بیشازحد چاق
- کودکان 6ماهه تا 18 ساله ای که به مدت طولانی تحت درمان با آسپیرین قرار دارند
- افرادی که داروی ضعیف کننده ایمنی یا کورتیکواستروئید مصرف میکنند.
- ساکنین آسایشگاه ها و کارکنان
توصیههایی برای پیشگیری از انتشار بیماری
- دریافت واکسن در گروههای در معرض خطر و پرخطر (مواردی که در بالا ذکر شد و کسانی که با بیماران سروکار دارند مانند ارائهکنندگان خدمات بهداشتی
- رعایت آداب تنفسی: پوشاندن دهان و بینی در هنگام عطسه و سرفه با دستمال یا آرنج دست (در صورت نبودن دستمال در دسترس، بهجای کف دستها، قسمت بالایی دست را مقابل دهان و بینی قرار دهید
- شستشوی مداوم و صحیح دستها (حداقل به مدت 30 ثانیه) بخصوص بعد از سرفه و عطسه، دستکاری بینی یا تماس با سطوح آلوده
- استراحت و ماندن در منزل تا زمانی که بهبودی حاصل گردد
- عدم حضور در اماکن و تجمعات تا بهبودی کامل
- پرهیز از دست دادن، روبوسی و در آغوش گرفتن دیگران تا بهبودی کامل
- رعایت فاصله مناسب (حداقل یک متر) از افراد دارای علائم آنفلوانزا
درمان آنفلوانزا
آنفلوانزا یک بیماری ویروسی است بنابراین داروهای ضد میکروبی (آنتیبیوتیکها) بر آن تأثیری ندارند. تجویز آنتیبیوتیک با نظر پزشک و در موارد خاص (ازجمله همراه شدن یک بیماری میکروبی با بیماری آنفلوانزا) مفید است. در بیشتر موارد آنفلوانزا، میکروبی اضافه نمیشود و بیمار نیاز به آنتیبیوتیک ندارد.
علائم بیماری آنفلوانزا معمولاً با استراحت در منزل، نوشیدن مایعات به میزان کافی و دریافت داروهای ضد دردهای عضلانی بهبود مییابد.
داروهای ضدویروسی خاصی جهت کاهش شدت و مدت بیماری آنفلوانزا زیر نظر پزشک و در موارد خاص معمولاً برای افراد در معرض خطر و پرخطر تجویز میگردد و بههیچعنوان نباید بهعنوان خوددرمانی مورداستفاده قرار گیرند.
نقش واکسن آنفلوانزا در پیشگیری از بیماری:
گروههایی که در اولویت دریافت واکسن آنفلوانزا قرار دارند عبارتاند از :
- زنان باردار وزنان تا دوهفته پس از زایمان
- سالمندان
- افراد دارای بیماری زمینهای مزمن (قلبی-ریوی-کلیوی-کبدی-عصبی
- افراد بیشازحد چاق
- افراد دارای کمبود یا نقص سیستم ایمنی
- کارکنان درمانی و پزشکی بخصوص در بخشهای با بیماران ضعف ایمنی
چه کسانی نباید واکسن آنفلوانزا بزنند؟
- افرادی که به تخممرغ حساسیت شدید دارند
- افرادی که مبتلابه یک بیماری حاد با یا بدون تب هستند (در فاز حاد بیماری
- افرادی که قبلاً در زمان دریافت واکسن آنفلوانزا، حساسیت نشان دادهاند.
نکته
اگر بیماری خاصی دارید، قبل از تزریق واکسن آنفلوانزا با پزشک مشورت کنید.
افراد دارای حساسیت و آلرژی که نیازمند دریافت واکسن هستند باید در مراکزی اقدام به واکسیناسیون کنند که امکانات و تجهیزات کافی برای احیا دارند.
آنفولانزا امسال زودتر ازهمیشه آمد
شهنام عرشی سرپرست مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، با عنوان این مطلب که هر سال آنفلوانزا از اواسط آبان شروع میشد، گفت: امسال، ۴ هفته زودتر درگیر این بیماری شده ایم.
وی افزود: ۵۰ درصد موارد سرماخوردگی را، افراد مبتلا به آنفلوانزا تشکیل میدهند.
در همین حال، گزارشها از سطح مراکز درمانی کشور نشان میدهد که تعداد مراجعین سرپایی به شکل تصاعدی در حال افزایش است.
به گفته متخصصین بیماریهای عفونی، ویروسی که شایع شده از نوع قبلی آنفلوانزا است.
آنفلوانزای نوع A شدیدتر از نوع B است
محمدرضا صالحی معاون درمان مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره)، با عنوان این مطلب که آنفلوانزای نوع A شدیدتر از نوع B است، گفت: ما بیماران را به دو گروه تقسیم بندی میکنیم.
وی افزود: گروه پرخطر، شامل سالمندان، افرادی که بیماری زمینهای دارند، مادران باردار و کودکان است که میبایست نسبت به تزریق واکسن آنفلوانزا اقدام کنند.
صالحی گفت: گروه دوم بیماران، بالغین سالم هستند که شامل افراد پرخطر نیستند.
دوره قرنطینه آنفولانزا چقدر است؟
به گفته پزشکان، دوره قرنطینه آنفلوانزا، بین ۵ تا ۷ روز است.
در همین حال، برخی از بیماران مبتلا به آنفلوانزا راهی بخشهای ICU میشوند.
این افراد، زمینه ژنتیکی دارند و آنفلوانزا در این قبیل بیماران تشدید شده و آنها را راهی یخش های ICU میکند.
علائم آنفولانزا و کرونا چه تفاوتی دارد؟
یکی دیگر از مشکلات آنفلوانزا در دوران پاندمی کرونا، تشخیص آن از بیماری کووید ۱۹ است که کار پزشکان را سخت میکند. زیرا، علائم هر دو بیماری، تقریباً شبیه یکدیگر است.
حمیدرضا جماعتی دبیر کمیته علمی کشوری کرونا گفت: توصیه ما در شرایط کنونی، تداوم رعایت پروتکلهای بهداشتی به ویژه در فضاهای مسقف، مکانهای شلوغ، مراکز آموزشی و بخش حمل و نقل عمومی برای پیشگیری از ابتلاء به آنفلوانزا است. مهمترین پروتکل بهداشتی در حال حاضر، استفاده از ماسک است اما شستشوی مداوم دستها و رعایت فاصله فیزیکی نیز مهم است.
وی با بیان اینکه تزریق واکسن آنفلوانزا تأثیر زیادی در کاهش موارد بستری در بیمارستانها و مرگ و میر دارد، افزود: توصیه ما این است که کودکان، افراد با بیماریهای زمینهای، سالمندان و افراد بالاتر از ۶۵ سال و نیز نیروهای بهداشتی و درمانی، واکسن آنفلوانزا را تزریق کنند.
تشابه علائم آنفلوانزا و کرونا در بیماران
جماعتی به تشابه علائم آنفلوانزا و کرونا در بیماران اشاره و تاکید کرد: توصیه ما این است که همکاران کادر درمانی پس از مشاهده علائم و برای تشخیص دقیق، حتماً تستهای تشخیصی را تجویز و مشخص کنند که بیماری فرد، آنفلوانزا است یا کرونا چرا که درمان این دو بیماری، کاملاً با یکدیگر متفاوت است و در صورت گرفتاری شدید، نیازهای به درمانهای اختصاصی دارد.
دبیر کمیته علمی کشوری کرونا یادآور شد: پزشکان و متخصصان توجه داشته باشند که از تجویز بی رویه آنتی بیوتیک ها به خصوص آزیترومایسین با توجه به فصل سرما و شیوع عفونتهای ویروسی از جمله آنفلوانزا، خودداری کنند چون آنتی بیوتیک ها تأثیر به سزایی در بهبود شرایط این بیماران ندارند و از سوی دیگر، این تجویز و مصرف بی رویه باعث ایجاد مقاومتهای آنتی بیوتیکی و عوارض در برخی بیماران میشود.
یک هشدار جدی/ موارد مرگ و میر آنفلوانزا کمتر از کرونا نیست
وی با بیان این موضوع که موارد مرگ و میر آنفلوانزا کمتر از کرونا نیست، ادامه داد: متأسفانه مردم، آگاهی زیادی از بیماری آنفلوانزا ندارند. در حالی که وقتی همه گیری آنفلوانزا رخ میدهد، شاهد موارد بستری و مرگ و میر هستیم.