مطالعات قبلی نشان داده است که لیتیوم باعث اختلال در تولید پروتئین‌هایی در مغز می‌شود که با بیماری آلزایمر مرتبط هستند.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، موارد زوال عقل هر سال ۱۰ میلیون نفر در سراسر جهان افزایش می‌یابد که تا حدی به دلیل پیری جمعیت است زیرا خطر ابتلاء به زوال عقل با افزایش سن بیشتر می‌شود.
دانشمندان بر این باورند که تأخیر در شروع زوال عقل تا ۵ سال می‌تواند شیوع و تأثیر اقتصادی آن را تا ۴۰ درصد کاهش دهد.
علل زوال عقل هم محیطی و هم ژنتیکی است و تعدادی از عوامل می‌توانند خطر ابتلاء به زوال عقل را افزایش دهند.
مطالعه اخیر نشان داد افرادی که در معرض لیتیوم، دارویی که گاهی برای افراد مبتلا به اختلال عاطفی دوقطبی و اختلال افسردگی تجویز می‌شود، قرار گرفته‌اند، کمتر به زوال عقل مبتلا می‌شوند.
در این مطالعه، محققان دانشگاه کمبریج در بریتانیا سوابق بالینی الکترونیکی ۵۴۸ نفری را که برای آنها لیتیوم تجویز شده بود با ۲۹,۰۷۰ نفری که این دارو را مصرف نکرده بودند مقایسه کردند.
هیچ یک از شرکت کنندگان در ابتدا زوال عقل نداشتند و همه ۵۰ سال یا بیشتر سن داشتند. میانگین سنی آنها ۷۳.۹ سال بود.
تقریباً سه چهارم افرادی که برایشان لیتیوم تجویز شده بود، اختلال عاطفی دوقطبی داشتند.
شرکت‌کنندگانی که لیتیوم مصرف کرده بودند به‌مدت میانگین ۴.۸ سال (۱ تا ۱۴.۹ سال) تحت نظر قرار گرفتند و ۹.۷ درصد از شرکت‌کنندگان در این مدت مبتلا به زوال عقل تشخیص داده شدند.
کسانی که لیتیوم مصرف نکرده بودند به طور متوسط ۴.۳ سال (۱-۱۴.۹ سال) تحت نظر قرار گرفتند. در این گروه، ۱۱.۲ درصد دچار زوال عقل شدند.
اگرچه مطالعه کوچک بود، اما محققان به این نتیجه رسیدند که استفاده از لیتیوم منجر به کاهش ۴۴ درصدی خطر زوال عقل می‌شود.
این اثر در افرادی که لیتیوم را برای کمتر از ۱ سال یا بیش از ۵ سال مصرف کرده بودند، آشکارتر بود.
به گفته محققان، آنزیمی به نام گلیکوژن سنتاز کیناز یا GSK۳ وجود دارد که در فسفوریلاسیون غیرطبیعی پروتئین تاو که در بیماری آلزایمر دخیل است، نقش دارد. و لیتیوم مهار کننده قوی این آنزیم است.
محققان بر انجام تحقیقات بیشتر در این زمینه تاکید دارند.
