انجام معاینه فنی در کنترل و پایش وضعیت سلامت و ایمنی خودروها بسیار حائز اهمیت است و نقش موثری هم در کاهش آلودگی هوا دارد. این موضوع در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران مورد توجه قرار گرفته و روز به روز به آمار این مراکز افزوده شده است.
درباره موضوعات مختلف مرتبط با معاینه فنی خودروها از جمله آمار معاینه فنی خودروها در سال ۱۴۰۰، خودروهای مشمول معاینه فنی در سال جدید، میزان خودروهای جریمه شده به دلیل نداشتن گواهی معاینه فنی، مدت زمان اعتبار گواهی فنی و ... به سراغ حسین مقدم، مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای شهر تهران رفتیم. جزئیات این گفتگو به شرح ذیل است.
در سال گذشته چه تعداد خودرو در تهران معاینه فنی آنها انجام گرفت و بیشترین علت نقص خودروهای پایتخت چه بود؟
در سال 1400 ، 1 میلیون و 650 هزار دستگاه خودرو به مراکز معاینه فنی شهر تهران مراجعه کرده که در مقایسه با سال گذشته میزان مراجعات تغییر چندانی نداشته است. از آمار اعلامی،1 میلیون و 238 هزار دستگاه خودرو مربوط به مراجعات اول بوده و در این یکسال نقص مربوط به آلایندگی 190 هزار و همراستایی 109 هزار و کمک فنر 50 هزار و تست ترمز 139 هزار و وضعیت ظاهری 187 هزار دستگاه خودرو مراجعه کننده به مراکز معاینه فنی شهر تهران شناسایی و در نهایت جهت اخذ معاینه فنی توسط راکبین آن رفع ایراد شده است.در مجموع 32 درصد از خودروها به علت نقص فنی موفق به اخذ معاینه فنی در مراجعه اول نشده و تعدادی از این خودروهای مردود دارای چند نقص بوده‌اند.
آمار گواهی های معاینه فنی صادر شده در سال ۱۴۰۰
آمار گواهی‌های صادر شده و گواهی‌های برتر چه میزان بوده است؟
در سال گذشته حدود 1 میلیون و 175 هزار گواهی معاینه فنی صادر شده که از این تعداد، در حدود 214 هزار گواهی مربوط به معاینه فنی برتر است.در مجموع در حدود 18 درصد از خودروهای مراجعه کننده به مراکز معاینه فنی شهر تهران دارای معاینه فنی برتر بوده است.
وضعیت نوبت دهی اینترنتی برای معاینه فنی خودروها
میزان استفاده از نوبت‌دهی اینترنتی چگونه بود؟
در سال 1400 در حدود 136 هزار دستگاه خودرو یعنی 10 درصد از مراجعات اول با استفاده از سامانه نوبت دهی اینترنتی و با تعیین وقت قبلی به مراکز معاینه فنی شهر تهران انجام شده و تقریبا شهروندان از 50 درصد ظرفیت پذیرش اینترنتی استفاده کرده اند.
نتایج فعالیت واحدهای سیار کنترل کنار جاده‌ای
فعالیت واحدهای سیار کنترل کنار جاده ای به چه صورت انجام گرفته و چه نتایجی به همراه داشته است؟
در خصوص فعالیت واحدهای سیار کنترل کنار جاده ای وضعیت آلایندگی خودروهای سنگین در حال تردد در سطح شهر تهران، امسال 4148 دستگاه خودرو مورد ارزیابی قرار گرفته که 78 درصد دارای معاینه فنی و 22 درصد فاقد معاینه فنی بوده اند. همچنین پس از آزمون مجدد آلایندگی کلیه خودروها 18 درصد در آزمون آلایندگی مردود شده اند.
جریمه ۱۱۸۸خودرو به علت نداشتن معاینه فنی
چه تعداد خودرو در سال گذشته در پایتخت به علت نداشتن گواهی معاینه فنی با همکاری پلیس راهور جریمه شدند؟
شایان ذکر است این طرح در راستای کاهش آلودگی هوا و پایش مضاعف وضعیت آلایندگی خودروهای سنگین در سطح شهر با مشارکت پلیس بنا بر تدبیر مدیریت شهری از آبان ماه1397 اجرا شده و در سال 1400 توسط پلیس جهت 1188 دستگاه خودرو به علت نداشتن معاینه فنی و یا دودزا بودن جریمه صادر و معاینه فنی 288 دستگاه خودرو ابطال شده است.
مدت زمان اعتبار گواهی معاینه فنی خودروها
مدت زمان اعتبار گواهی معاینه فنی خودروها چه میزان است؟
مطابق قانون گواهی معاینه فنی یک خودرو تا زمانی دارای اعتبار است که خودرو دارای نقص فنی که موجب کاهش ایمنی در عبور و مرور و یا انتشار بیش از حد مجاز گازهای آلاینده هوا و یا آلودگی بیش از حد مجاز صدا شود نباشد. خودروی که پس از اخذ معاینه فنی نسبت به تغییر وضعیت ظاهری و نصب تجهیزات غیر استاندارد مانند گارد و یا لامپ های زنون و هدلایت اقدام می نماید این خودرو توسط پلیس متوقف و بلافاصله معاینه فنی آن ابطال می گردد.
وضعیت کاری مراکز معاینه فنی از ابتدای نوروز
وضعیت کاری مراکز معاینه فنی در ایام نوروز و از ابتدای سال جدید چگونه بوده است؟
در ارتباط با وضعیت کاری مراکز در نیمه نخست فروردین ماه 1401 گفت: کلیه مراکز معاینه فنی شهر تهران به استثنا مرکز ابوذر و ایران خودرو از ششم فروردین لغایت 11 فروردین ماه فعال هستند. مراکز معاینه فنی در این ایام در راستای اجرای طرح استقبال از نوروز 1401 با هدف تسهیل در ارائه خدمات عموما از ساعت 7:30 لغایت 17 فعال است.
همچنین مراکز در 12 و 13 فروردین ماه تعطیل هستند.شهروندان می توانند جهت اطلاع از ساعت کاری همه مراکز به سایت ستاد معاینه فنی خودروهای تهران inspection.tehran.ir مراجعه کنند.در حال حاضر اکثر مراکز در شرایط عادی و فاقد صف هستند و مراجعین در کمترین زمان می توانند از خدمات مراکز استفاده کنند.
شهروندان می توانند جهت مدیریت زمان و به حداقل رساندن معطلی با استفاده از سیستم نوبت دهی اینترنتی با تعیین وقت قبلی به مرکز مورد نظر مراجعه کنند.این سامانه در حال حاضر از طریق سامانه تهران من و سایت ستاد معاینه فنی خودروهای تهران در دسترس است. همچنین جهت اطلاع از وضعیت طول صف در مراکز به سامانه مدت انتظار در سایت معاینه فنی مراجعه و جهت انجام معاینه فنی خودروی خود خلوت ترین مرکز را انتخاب کنند.
خودروهای تولید فروردین ۹۷ به قبل مشمول معاینه فنی در سال جدید
کدام خودروها در سال جدید مشمول انجام معاینه فنی هستند؟
در توضیح خودروهای مشمول معاینه فنی در سال 1401 باید بگویم، بر اساس قانون هوای پاک دوره معافیت انجام معاینه فنی از زمان تولید برای وسائل نقلیه شخصی و دولتی 4 سال و برای وسائل نقلیه عمومی 1 سال تعیین شده است و به عنوان نمونه در فروردین ماه سال 1401 خودروهای تولید فروردین 1397 و ماقبل مشمول معاینه فنی‌اند.
در خصوص انجام معاینه فنی برتر در مراکز شهر تهران نیز معاینه فنی برتر در نه مرکز منتخب بیهقی، سراج، آبشناسان، دماوند، الغدیر، شقایق، نیایش، چمران و خاوران انجام شده و این مراکز منتخب به استناد ضوابط قانونی و ممیزی اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران دارای گواهی صلاحیت صدور معاینه فنی برتر می باشند. خودروها می توانند بصورت اختیاری در صورت احراز شرایط لازم نسبت به اخذ معاینه فنی معمولی و یا برتر اقدام کرده و با اخذ معاینه فنی برتر از تخفیف 30 درصدی عوارض تردد در طرح کاهش و ترافیک استفاده کنند.
تفاوت معاینه فنی برتر و عادی
تفاوت معاینه فنی برتر و عادی در چیست؟ آیا معاینه فنی برتر در تهران قرار است الزامی شود؟
لازم به توضیح است تفاوت معاینه فی برتر و عادی تنها در فرآیند آزمون آلایندگی خودرو بوده و از لحاظ هزینه پرداختی یکسان است.خودروهای دارای معاینه فنی برتر آلایندگی کمتری تولید می‌کنند که در دور بالای موتور خودرو، این میزان آلایندگی تست می‌شود. البته میزان مجاز تولید آلایندگی را سازمان حفاظت محیط زیست مشخص می‌کند همچنین زمانی آلایندگی کاهش پیدا می‌کند که تکنولوژی خودروها نیز به‌روز شود و متناسب با خودروی تولیدی، طراحی صورت بگیرد، به همین دلیل نمی‌توان معاینه فنی را سخت‌گیرانه‌تر کرد. البته می‌توان در تهران، معاینه فنی برتر را برای تردد در برخی مناطق طرح کاهش ترافیک الزامی کرد تا بتوان آلودگی هوا را در تهران کنترل کرد؛ شورای عالی ترافیک تهران با توجه به آلودگی هوا می‌تواند سیاست‌هایی را در این زمینه اتخاذ کند که ما پیشنهاداتی را در این زمینه به شورا ارائه دهیم و باید مورد بررسی قرار بگیرد.
برنامه‌های ستاد معاینه فنی خودروهای تهران برای سال جدید چیست؟
افزایش ظرفیت مراکز، کیفی‌سازی خدمات، ارائه خدمات بهتر و اطلاع‌رسانی به شهروندان در خصوص خدمات‌رسانی مراکز از جمله برنامه‌های ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران است. در ایام اخیر هم آموزش داخلی و خارج از سیستم داشته‌ایم و به کلیه نمایندگی‌های معرفی شده در سراسر کشور، آموزش ارائه داده‌ایم و سعی ما کیفی‌سازی خدمات در سال قبل بوده است.
خصوصیسازی تعرفه‌های معاینه فنی را افزایش نمی‌دهد
به نظر می‌رسد که شهرداری تهران برای راه‌اندازی مراکز جدید معاینه فنی به سمت و سوی بخش خصوصی رفته است آیا این خصوصیسازی هزینه‌های شهروندان را در بخش معاینه فنی افزایش می‌دهد؟
خیر؛ خصوصیسازی هزینه‌های مردم را در بخش معاینه فنی بیشتر نمی‌کند چرا که تعرفه معاینه فنی سالانه توسط دولت به صورت سراسری برای همه شهرها اعلام می‌شود و فرقی نمی‌کند که مرکز معاینه فنی در یک شهرستان با زمینی متری ۱۰۰هزار تومان تا در تهران با متری ۱۰۰ میلیون تومان راه‌اندازی شود و این موضوع تأثیری در تعرفه‌گذاری ندارد. یکی از دلایلی هم که بخش خصوصی رغبت دارد که مراکز معاینه فنی را در اطراف تهران راه‌اندازی کند همین ارزان‌تر تمام شدن نرخ زمین است.
شهرداری تهران به همه متقاضیان بخش خصوصی در صورت داشتن مدارک، امکانات و شرایط لازم مجوز انجام معاینه فنی می‌دهیم. همچنین بهره‌برداری سه مرکز بزرگ شهر تهران توسط بخش خصوصی انجام می‌شود. مرکز آبشناسان، الغدیر و سراج جزء پرمراجعه‌کننده ترین مراکز تهران هستند که توسط بخش خصوصی خدمات ارائه می‌دهند.
ساخت بزرگترین مرکز معاینه فنی
ساخت بزرگترین مرکز معاینه فنی به کجا رسید؟
ساخت بزرگترین مرکز معاینه فنی با مشارکت شهرداری تهران مد نظر قرار گرفته و زمینی در منطقه ۴ به صورت BOLT به بخش خصوصی واگذار می‌شود که این مرکز با عنوان آسمان آبی شهر تهران برای خدمات‌رسانی به مردم مناطق شرق و شمال شرق تهران احداث خواهد شد؛ مطالعات این طرح انجام شده و فراخوان آن در سال جدید منتشر خواهد شد.
