اگرچه هنوز برای رسیدن به یک نتیجهگیری قطعی برای پاسخ به پرسش اول زود است، اما بسیاری از پزشکان بر این باورند که ابتلا به سویه اومیکرون ویروس کرونا ممکن است اثرات عمیقتری بر بدن بگذارد و برای دورهای طولانیتر از آنچه پیشبینی میشد، بدن را درگیر کند.
بطور معمول « کووید طولانی » چند هفته پس از ابتلا به « کووید۱۹ » تشخیص داده میشود، یعنی زمانی که بیمار با وجود داشتن نشانههای بهبودی، همچنان برخی علائم این بیماری را دارد.
به گفته ماریا ون کرخوف، از کارشناسان سازمان جهانی بهداشت اثرات بلندمدت کووید معمولاً حدود ۹۰ روز پس از از بین رفتن علائم عفونت اولیه ظاهر میشود.
تحقیقات نیز نشان داده که بیش از یک سوم از افرادی که سابقۀ ابتلا به کووید۱۹ را داشتهاند، پس از گذشت بهبودی برخی از علائم «کووید طولانی» را نشان دادهاند. این علائم عبارتند از خستگی، تنگی نفس، اضطراب، سردرد، اختلال «مه مغزی» که باعث فراموشی و ایجاد تفکرات پریشان و نداشتن تمرکز میشود و شماری از اختلالات دیگر.
اگر فردی به دلیل ابتلا به کووید۱۹ در بیمارستان بستری شده، احتمال ابتلای او به «کووید طولانی» بیشتر است، با این وجود تحقیقات نشان داده که حتی پس از یک عفونت خفیف نیز ممکن است فرد دچار «کووید طولانی» شود.
دکتر لیندا گنگ از دانشگاه استنفورد که در تحقیقات بالینیِ بسیاری دربارۀ «کووید طولانی» مشارکت داشته، معتقد است که اگرچه نمیتوان هنوز با قطعیت صحبت کرد، اما با توجه به شیوع قابل توجه سویه اومیکرون در کشورها، باید در انتظار موج جدیدی از بیمارانی بود که دچار «کووید طولانی» شدهاند.
به همین دلیل او تاکید میکند که «باید خود را برای رویارویی با چنین وضعیتی آماده کنیم.»
دانشمندان هنوز نتوانستهاند پاسخی برای آن بیابند. با این وجود این احتمالات مطرح است که «کووید طولانی» در واقع یک اختلال خودایمنی باشد. نظریه دیگر آن است که شاید ویروسهای نهفته در بدن دوباره فعال شده باشند.
دانشمندان همچنین به دنبال پاسخی برای این پرسش هستند که آیا واکسیناسیون در مقابل کووید۱۹ میتواند علائم «کووید طولانی» را کاهش دهد یا خیر.
تا کنون نتیجۀ دو تحقیق نشان داده که واکسینه شدن قبل از ابتلا به کووید۱۹ به پیشگیری از ابتلا به «کووید طولانی» یا دستکم کاهش شدت آن کمک کرده است.
چرا «ابتلای عمدی» به کووید۱۹ ایدۀ خوبی نیست؟
همزمان با تسریع شیوع سویه اومیکرون در جوامع و تاکید مقامات بهداشت بر رعایت توصیههای بهداشتی در کنار واکسیناسیون عمومی، تکرار برخی جملات از جمله اینکه «اومیکرون آنقدرها هم بد نیست... واکسن زدن آنقدرها هم محافظت نمیکند... درنهایت همه ما مبتلا میشویم» در جامعه رو به افزایش است.
ترویج این جملات حتی باعث شده این باور در میان گروهی از مردم بوجود آید که شاید با یک بار ابتلا به کووید۱۹ (حتی بصورت عامدانه) بتوان برای همیشه از نگرانیهای بهداشتی ناشی از آن رهایی یافت
اما ایدۀ ابتلای داوطلبانه به این بیماری، از سوی پزشکان بطور جدی رد شده است که در ادامه ۵ دلیل برای اثبات خطرناک بودن این کار ارائه میشود:
اول اینکه اگر مصونیت ایجاد شده توسط واکسن نتواند از شما در مقابل کووید۱۹ محافظت کند، مصونیت ایجاد شده در پی ابتلا و عفونت نیز نمیتواند این کار را بکند. ایدۀ ابتلای داوطلبانه برای خلاص شدن از شر این بیماری، عمدتا از سوی کسانی مطرح میشود که شناخت درستی از این بیماری ندارند. زیرا ممکن است یک فرد برای چندین بار به کرونا مبتلا شود و باز هم بدنش به سطح ایمنی لازم برای مقابله با آن نرسد.
دوم، اگرچه سویه «اومیکرون» ویروس کرونا به خطرناکی سویه «دلتا» نیست، اما نباید این واقعیت را فراموش کرد که مبتلایان به این سویه نیز با خطر مرگ روبرو هستند و هر روز هم بر شمار قربانیان این بیماری افزوده میشود. قربانیان این سویه نیز تنها سالمندان یا افراد مبتلا به سایر بیماریها نیستند و اومیکرون از میان سایر گروههای سنی نیز قربانی میگیرد.
نکته سوم اینکه، بیماری ناشی از ابتلا به ویروس «SARS-CoV-۲» از بسیاری جهات همچنان یک بیماری ناشناخته است و مطالعات نشان داده حتی افرادی که به شکل ظاهرا خفیف به این بیماری مبتلا شدهاند نیز ممکن است به «کووید طولانی» دچار شوند یا بیماریهای دیگری در آنها پدیدار شود و به ویژه بر عملکرد قلب و کلیه آنها تاثیر بگذارد.
چهارم، متخصصان هشدار میدهند که هرگز نباید پیامدهای ابتلای به کووید را دستکم گرفت. آمارها حاکی از آن است که میزان ابتلا به «کووید طولانی» در میان بیماران بستری شده بین ۲۵ تا ۷۵ درصد و در میان بیماران غیربستری شده نیز ۱۰ تا ۴۰ درصد است و برخی از مبتلایان به کووید۱۹ حتی برای ماهها بعد از بهبودی، از عوارض آن رنج میبرند و برای ماهها قادر به بازگشت به محل کار خود نیستند. هنوز بطور دقیق روشن نیست که عوارض ناشی از ابتلا به ویروس کرونا و سویههای آن تا چه زمان در بدن فرد مبتلا دیده خواهند شد.
و درنهایت، ابتلای داوطلبانه به کووید۱۹ به معنای به گردش درآوردن ویروس است. هر چه ویروس بیشتر در گردش باشد، هم احتمال جهش بیشتر و پدیدار شدن سویههای جدیدتر وجود دارد و هم بیماران بیشتری وجود خواهند داشت که به طور بالقوه به مراقبتهای ویژه نیاز خواهند داشت، آن هم در حالی که ممکن است مکانی برای مراقبت از همه انها وجود نداشته باشد.