فیشور سیلنت، از روش های دندانپزشکی برای جلوگیری از پوسیدگی است. این فیشور سیلنت ها روی سطح دندان ها و بخصوص روی شیارها و شکاف های دندان های پشتی (که پهن تر بوده و ریشه بیشتری دارند) قرار می گیرند و حفره های سینگولوم در دندان های جلویی که در برابر پوسیدگی آسیب پذیر هستند را می پوشانند و از جای گیری مواد غذایی در درون آن ها جلوگیری می کنند. تمیز کردن شکاف های دندان با مسواک، به خصوص برای کودکان خردسال، دشوارتر است.
سطح جونده دندانهای خلفی کودک معمولا” شیارهای کوچکی دارد. که چون خیلی باریک هستند، حتی اگر دندانها بخوبی مسواک زده شوند، براحتی تمیز نمی شوند و باکتریها و مواد غذایی درون آنها گیر می افتند.
فیشور سیلنت چه می کند؟
فیشور سیلنت یک ماده با بیس رزینی است که این شیارها را می پوشاند وراه پوسیده شدن سطح جونده دندانها را می بندد.
روش کار بسیار ساده و سریع است. و برای هر دندان فقط چند دقیقه طول می کشد. ابتدا شیارهای دندانها برای عدم وجود پوسیدگی معاینه می شوند. سپس سطح جونده دندان تمیز شده و با یک محلول مخصوص آماده می شود. و سپس ماده فیشور سیلنت درون شیارهای دندان قرار داده شده و با کمک نور دستگاه لایت کیور ( همان نور آبی که برای پرکردگی کامپوزیت استفاده می شود) سفت می شود.
چه زمانی باید فیشور سیلنت را انجام داد؟
معمولا بلافاصله بعد از رویش دندانهای دایمی خلفی کودک باید اقدام به انجام فیشور سیلنت کرد تا زمان برای ایجاد پوسیدگی از دست نرود. این زمان برای اولین دندانهای خلفی کودک ( دندان ۶ سالگی) بین سنین ۶ تا ۷ سالگی است.
چه کسانی باید در انتظار نتایج مطلوب باشند؟
بیماران جوان، معمولاً به محض شکسته شدن دندان های آسیای دائمی خود، این فیشور سیلنت ها را قرار می دهند. به دلیل آناتومی سطح دندان های آسیا، این دندان ها به درستی به وسیله ترکیبات موجود در بزاق یا فلوراید موجود در خمیر دندان و آب آشامیدنی که از پوسیدگی دندان ها پیشگیری می کنند، محافظت نمی شوند. فیشور سیلنت های دندان، از مواد شفاف و شبه پلاستیک ساخته شده اند و از پوسیدگی دندان ها جلوگیری می کنند.
این راهکار در مقایسه با محدود کردن رژیم غذایی، در جلوگیری از بروز پوسیدگی در افراد جوان موثرتر است. این مواد همچون سپری سخت، از جمع شدن مواد غذایی و باکتری ها در شیارهای دندان جلوگیری می کنند. در بیماران جوان، بیشتر پوسیدگی ها در دندان های پشتی اتفاق می افتد، جایی که از بین بردن مواد غذایی و باکتری ها با مسواک زدن دشوار است.
به طور معمول، فیشور سیلنت ها با وجود فشار زیادی که هر روز و در حین جویدن با آن روبرو می شوند، برای پنج سال یا بیشتر کار می کنند. در مورد برخی از بیماران، فیشور سیلنت ها در بزرگسالی نیز همچنان در جای خود قرار دارند. اما اگر فیشور سیلنت به درستی استفاده نشود، به دلیل آلودگی بزاق بیمار، می تواند حتی سریعتر نیز تجزیه شود.
این فرایند چگونه انجام می شود؟
پوشاندن دندانها با فیشور سیلنت نسبتاً ساده است. اگر بیمار کودک باشد، ممکن است مدتی طول بکشد تا دندانپزشک به او توضیح دهد که در طول عمل چه اتفاقی خواهد افتاد. یک دندان پزشک متخصص، قبل از هرگونه معاینه بصری، دندانهای بیمار را به درستی تمیز می کند (از بین بردن همه آثار پلاک و مواد غذایی باقی مانده).
سپس دندان را با محلول مخصوصی آغشته می کند و چند دقیقه صبر می کند تا محلول خشک شود؛ این خشک شدن نیاز به تجهیزات ویژه ندارد و تنها دهان بیمار مدتی باز می ماند. سپس یک ماده مایع و شبه پلاستیکی، بر روی دندان قرار می گیرد که سپس توسط یک نور سفت کننده تنظیم می شود.
اخیراً تعداد زیادی از دندانپزشکان از فیشور سیلنت های یونومر شیشه ای استفاده می کنند که حاوی فلوراید هستند و به طور کلی نسبت به رطوبت حساسند. این نوع فیشور سیلنت ها، به دلیل توانایی رهاسازی فلوراید در طولانی مدت – حتی پس از افتادن این مواد– نیز از پوسیدگی دندان جلوگیری می کنند.
جایگزین های فیشور سیلنت دندان
لاک فلوراید می تواند توسط یک دندانپزشک روی دندان ها کشیده شود. با این حال، لاک های فلوراید بیشتر در کودکان خردسال در معرض خطر ابتلا به حفره ها استفاده می شوند. آنها باید سالانه ۲ تا ۴ بار استفاده شوند.