فرشته زارعی وکیل پایه یک دادگستری درباره مسئولیت حقوقی ضامن اظهار کرد: ضمانت در لغت به معنی متعهد شدن و کسی را کفالت کردن است، گاهی افراد برای انجام برخی قراردادها یا اعمال حقوقی نیاز به ضامن دارند؛ مانند زمانی که فرد از بانک وامی را دریافت میکند.
این وکیل دادگستری ادامه داد: علت لزوم ضامن در این نوع قراردادها به این برمیگردد که شخص یا برای مثال بانک از بازگشت پول خود اطمینان ندارد لذا از فرد دیگری خواسته میشود که ضمانت فرد قرض گیرنده را قبول کند، یعنی تعهد دهد در صورتی که این شخص پول را بازنگرداند خودش بدهی را بپردازد.
وی تصریح کرد: تعریف حقوقی ضمانت این است که شخصی عهده دار کار یا مالی شود که بر گردن فرد دیگر است؛ ضامن باید فردی معتبر و دارای اهلیت باشد ضمانت ممکن است نقل ضمه به ضمه یا ضم ضمه به ضمه باشد، در نقل ضمه به ضمه که بیشتر در حقوق مدنی مطرح است ما از طلبکار اصلی فارغ میشویم و برای وصول طلب فقط میتوانیم به ضامن شخص مراجعه کنیم.
زارعی بیان کرد: اما در بحث ضم ضمه به ضمه که نوعی از ضمانت است طلبکار برای گرفتن طلب خویش حق مراجعه به ضامن و خود شخص را دارد. شخصی که ضامن است چه ضامن اول باشد، چه ضامن دوم نسبت به پرداخت کل مبلغ بدهی مسئولیت دارد، برای مثال درمورد بازپرداخت تسهیلات بانکی بانک برای گرفتن طلب خود میتواند به هرکدوم از ضامنها یا طلب کار اصلی مراجعه کند، اما معمولا مراجعه به ضامن زمانی اتفاق میافتد که طلبکار اصلی دینش را نپردازد.
این وکیل دادگستری گفت: حال در فرضی که طلبکار بدهی خود را پرداخت نکرده و ضامن مجبور به تصفیه بدهی شده باشد حقوقی برای ضامن مطرح میشود و ضامن میتواند پس از پرداخت بدهی به طرفیت طلبکار اصلی که از او ضمانت کرده است، دادخواستی تنظیم کرده و مبلغ پرداخت شده را از او پس بگیرد. این دعوا باید با عنوان مطالبه طلب اقامه شود، مبالغ زیر ۲۰ میلیون تومان در صلاحیت شورای حل اختلاف و دعاوی مربوط به وجوه بالاتر در صلاحیت دادگاه حقوقی است.
زارعی تصریح کرد: با توجه به این که هر کدام از ضامنها به موجب عقد ضمان و ماهیت آن به تنهایی مسئولیت پرداخت کل بدهی را برعهده گرفتند حقی نسبت به شکایت از یکدیگر ندارند یعنی ضامن اول که مجبور به پراخت بدهی شده است نمیتواند ضامن دوم را ملزم به پرداخت نصفی از بدهی و ... کرده یا بگوید با وجود ضامن دیگر من مبلغ بدهی را نمیپردازم.