خبر آزاد شدن واردات واکسن به استناد نامه مدیرکل اداره سازمان غذا و دارو در فضای مجازی منتشر شد ، نامه ای واکنش‌های بسیاری به دنبال داشت.
بر اساس این نامه که روی سربرگ سازمان غذا و دارو (یکی از زیرمجموعه‌های وزارت بهداشت که مسئولیت آزمایش و تایید واکسن در کشورمان را عهده دار است و متولی واکسیناسیون کووید ۱۹ هم هست) منتشر شده، شرکت‌های وارد کننده دارو و فرآورده‌های بیولوژیک برای تامین واکسن کووید ۱۹ فراخوان شده اند؛ آن هم به قید فوریت!
به دنبال این نامه خیلی ها در فضای مجازی نوشتند که بالاخره وزارت بهداشت به ناتوانی خود در واردات واکسن اعتراف کرد و یکی از دلایل اصلی آن ناتوانی وزارت بهداشت در واکسینه کردن کادر درمان تا پایان سال است وعده ای که پیشتر داده شده بود اما محقق نشد.
البته این اولین باری نیست که فراخوان واردات واکسن کرونا داده می شود و این سومین باری است که فراخوان واردات واکسن کرونا صادر می شود البته در دو فراخوان قبلی شرکت های واردکننده بخش خصوصی موفق به واردات وخریداری واکسن نشدند زیرا بسیاری از تولیدکنندگان در دنیا واکسن را به دولت ها می فروشند.
همچنین برخی ها نوشتند وزارت بهداشت حالا که پی به ناتوانی خود برده است به دنبال حل مشکل تامین واکسن کرونا دست به دامن بخش خصوصی شده است، از طرفی با پولی شدن واکسیناسیون می تواند بسیاری از مشکلات را حل کند.
علت کندی واکسیناسیون کرونا در ایران چیست؟
تاکنون ۴۱۰ هزار دوز واکسن اسپوتنیک روسی، ۲۵۰ هزار واکسن سینوفارم چین و ۵۰۰ هزار دوز واکسن کوواکسین شرکت بهارات هندوستان و ۱۰۰ هزار واکسن کوبایی وارد کشور شده است و در کل حدود یک میلیون و ۲۶۰ هزار واکسن داریم.
پیش از اینها مسئولان وزارت بهداشت وعده واکسیناسیون یک میلیون و ٣٠٠ هزار نفر از گروه های پرخطر در فاز نخست را تا پایان سال ٩٩ وعده داده بودند اما با واکسن های وارد شده این وعده ها محقق نشد و نقشه وزارت بهداشتی ها برای واکسیناسیون کرونا در فاز نخست در ایران نقش بر آب شد و بسیاری بر همین اساس از کندی واکسیناسیون و ناتوانی برای واردات سخن گفتند.
موضوعی که واکنش کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو را به دنبال داشت و او با اشاره به علل کندی واکسیناسیون کرونا در ایران گفت: عواملی همچون کندی تولید، کمبود جهانی برخی مواد اولیه و جانبی نظیر رزین، ژل و مدیا، موجب عرضه محدود واکسن حتی نسبت به برنامه‌های وعده داده شده تولیدکنندگان شده و عملا به تاخیر و خلف وعده در تحویل واکسن منجر شده است.
وی افزود: این معضل، معضل جهانی است که به همراه برخی مانور‌ها و رفتار‌های سیاسی، تجاری، وضعیت را به گونه‌ای رقم زده که واکسیناسیون کرونا در اغلب کشورها آنگونه که پیش بینی شده است، پیش نمی‌رود؛ چنانکه ۷۵ درصد واکسن عرضه شده فعلی تنها در ۱۰ کشور ثروتمند دنیا، مورد استفاده واقع شده و کماکان ده‌ها کشور حتی یک دوز واکسن دریافت نکرده اند و ده‌ها کشور نیز همچون کشور ما، واکسیناسیون محدود و با سرعتی کمتر از پیش بینی‌های قبلی داشته اند.
آخرین خبرها از واردات محموله کواکس و اسپوتنیک وی به ایران
رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران برای خرید بیش از ۴۲ میلیون دز واکسن، از ماه‌ها قبل، اقدام کرده بود و خرید بیش از ۲۱ میلیون دز واکسن از مسیر خرید مستقیم و سبد کوواکس، پیش از این قطعی شده که از این میان تا پایان سال ۹۹، تحویل دو میلیون و ۸۰۰ هزار دز از سوی تامین کنندگان مختلف، وعده داده شد، ولی عملا این مهم محقق نشده است.
جهانپور ادامه داد: مشکلات فنی و کندی تولید و تقاضای بالای واکسن اسپوتنیک وی موجب شد که از حداقل یک میلیون دز وعده داده شده تا پایان سال ۹۹، تحویل حدود ۴۲۰ هزار دز عملیاتی شود، ۳۷۵ هزار دز از ۵۰۰ هزار دز واکسن کوواکسین هند که تا پایان اسفند ماه باید تحویل داده می‌شد به همراه سایر ثبت سفارش‌های دیگر کشورها و حتی محموله‌های واکسن‌های تحت لیسانس تولیدی در هند، با ممانعت دادستانی هند مواجه شده است.
وی افزود: محموله اول شامل یک میلیون و ۳۰۰ هزار دز واکسن آسترزنکا از مسیر کوواکس نیز با تاخیر در تولید و عرضه مواجه شده و عملا با تاخیر و در بازه زمانی طولانی‌تری به دست ما خواهد رسید لذا برنامه ریزی واکسیناسیون حداقل یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر مشمول فاز یک تا پایان سال شمسی گذشته که با لحاظ بسیاری از محدودیت‌ها پیش بینی شده بود، عملا محقق نشد.
چرا آغاز تولید مشترک واکسن اسپوتنیک تا پایان سال ۹۹ محقق نشد؟
پیش تر سخنگوی سازمان غذا و دارو از کلید خوردن تولید واکسن اسپوتنیک وی تا پایان سال ۹۹ به باشگاه خبرنگاران جوان خبر داده بود، موضوعی که محقق نشد و سخنگوی سازمان غذا و دارو کمبود مواد اولیه در جهان را از علل آن می داند.
سخنگوی سازمان غذا و دارو تصریح کرد: با توجه به عرضه ناکافی رزین و ژل، تولید مشترک واکسن اسپوتنیک وی در ایران و سایر مراکز خارج از فدراسیون روسیه نیز با تاخیر روبرو خواهد بود و آنچه که امروز بیش از پیش، درستی و اهمیت خود را نشان داده است، تمرکز وزارت بهداشت بر توان داخلی و احیا و ارتقای زیرساخت‌های واکسن سازی داخلی بوده و هست، از ابتدا برای تولید واکسن در پلت فورم‌های مختلف در داخل کشور برنامه ریزی و پیگیری شد و برغم برخی اظهار نظر‌ها و مخالفت ها، برای تامین بیش از دو سوم نیاز واکسیناسیون همگانی در داخل کشور برنامه ریزی شد چنانکه سوالات و ایرادات برخی به این موضوع، امروز و با شرایط فعلی عرضه و تقاضای واکسن کرونا، دیگر دشوار نیست و همانگونه که تخمین زده می‌شد، عمده واکسیناسیون همگانی علیه کووید ۱۹ در ایران با تکیه بر تولید ملی رقم خواهد خورد.
جهانپور امیدواری کرد: با تلاش‌های سفرا و نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در روسیه، هند، چین و... تحویل واکسن‌های دارای مجوز مصرف و خریداری شده در هفته‌ها و ماه‌های آتی تسریع یابد و با صدور مجوز تولید واکسن‌های تولید داخل در موسسه پاستور ایران، گروه دارویی برکت و سپس سازمان پژوهش و نوآوری‌های دفاعی و موسسه رازی و... واکسیناسیون از اواخر بهار و طی تابستان و پاییز به صورت تصاعدی و انبوه، مطابق برنامه قبلی محقق شود چنانکه دستیابی به یک و نیم برابر واکسن مورد نیاز کشور در سال جاری از این مسیر، دست نیافتنی نخواهد بود.
واکسیناسیون کرونا در ایران پولی می شود؟
خیلی‌ها هم با اینکه واردات واکسن از بخش خصوصی مشکل فروش در بازار سیاه یا پولی شدن را به دنبال دارد اما گمانه زنی ها برای پولی شدن واکسیناسیون کرونا در کشور سخن گفتند از طرفی برخی کاربران فضای مجازی با یادآوری رانت برخی مسئولان در تزریق زودتر واکسن آنفلوآنزا خطر بهم خوردن اولویت ها و واکسینه شدن بسیاری خارج از اولویت را با واردات واکسن به دست بخش خصوصی محتمل دانستند و از طرفی برخی خطر احتکار واکسن و فروش آن به قیمت‌های نجومی را آفت واردات واکسن به دست بخش خصوصی عنوان کردند.
سید حیدر محمدی مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو اظهار کرد: در ابتدا سیاست وزارت بهداشت این بود که واکسن توسط هیئت امنای ارزی وارد شود، اما با توجه به اینکه این مجموعه دولتی است؛ طبق نظر سازمان غذا و دارو و صلاحدید وزیر محترم بهداشت، فراخوانی برای واردات فوریتی واکسن توسط شرکت‌هایی که توانایی این کار را دارند، اعلام شد.
او افزود: هدف از صدور این بخشنامه بهره‌گیری از توان تمامی شرکت‌های خصوصی واجد شرایط به منظور تسریع و افزایش حجم واردات واکسن و به دنبال آن واکسیناسیون گسترده‌تر مردم است، بر این اساس شرکت‌های متقاضی می‌توانند واکسن کرونا را از منابعی که مورد تایید سازمان غذا و داروست به صورت فوریتی وارد کنند.
مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو با تاکید بر اینکه سیاست وزارت بهداشت واکسیناسیون رایگان مردم علیه کرونا است، گفت: تمام واکسن‌های وارداتی توسط وزارت بهداشت خریداری و به صورت رایگان به مردم تزریق خواهد شد.
واردات واکسن برای تامین نیاز گروه های پرخطر تا سه ماه آینده
او با اشاره به اینکه برنامه اصلی وزارت بهداشت برای تامین واکسن کرونا، تولید داخل است، گفت: واردات واکسن تنها برای تامین نیاز کشور طی دوسه ماه آینده و برای گروه‌های اولویت‌دار است و با تولید انبوه واکسن‌های داخلی، اصلی‌ترین منبع تامین، واکسن‌های بومی خواهند بود.
محمدی با تاکید بر اینکه ایران از ۱۰ سال گذشته دارای مجوز تائید واکسن از سازمان جهانی بهداشت است، بیان کرد: تنها واکسن‌هایی مجوز واردات را اخذ خواهند کرد که توانسته باشند تائیدیه سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت را به عنوان سازمان نظارت قوی کسب کرده باشند.
با همه اینها به نظر می رسد که ممکن است وعده واکسیناسیون تمام جمعیت ایران تا پایان آذر ماه امسال هم محقق نشود مگر اینکه مانند همیشه تولیدکنندگان ایرانی پای کار بیایند و بیش از پیش واکسن تولید کنند، افزون بر اینها انتقادات وارده به وزارت بهداشت به این دلیل است که برای پیش خرید مستقیم واکسن نسبت به سایر کشورها مانند ترکیه خوب عمل نکرده است البته وزارت بهداشتی ها هم مشارکت نکردن مردم ایران در کارآزمایی های بالینی را علت اصلی این موضوع عنوان کردند.
از طرفی هر واکسیناسیون بخشی از کادر درمان، بخشی از سالمندان و گروه هایی از پاکبانان موجب انتقادات به وزارت بهداشت برای مدیریت نادرست در واکسیناسیون شده است و بسیاری معتقد هستند که نباید قبل از واکسیناسیون کادر درمان، واکسیناسیون سایر گروه ها صورت می گرفت و امید است که شرکت های خصوصی واردکننده، وزارت بهداشت و تولیدکنندگان داخلی بیش از پیش بتوانند در تامین واکسن کرونا موفق باشند و قبل از انکه گرفتار موج چهارم کرونا شویم همه کادر درمان و بسیاری از افراد در گروه های پرخطر واکسینه شوند.
