سید امیر عباس عبداللهی جامعهشناس در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، در رابطه با آسیبهای منفی ازدواج و طلاقهای صوری در جامعه اظهار کرد: مسئله ازدواج صوری یکی از مسائلی است که در بحث دنیای مدرن شکل گرفته است و مربوط به عصر صنعتی میشود که نقطه مقابل کانون خانواده و موضوع مهم ازدواج در خانواده است. چون اهمیت ازدواج به این دلیل است که ما برای تشکیل یک جامعه به خانواده نیاز داریم که متشکل از زن و مرد و بچهها باشد.
وی بیان کرد: متأسفانه، جامعهای که در چند سال اخیر با آن مواجه هستیم و تبعات آن به ایران هم رسیده، مسئله ازدواجهای صوری است که جایگزین ازدواجهای دائمی و قطعی شده است. یعنی افرادی که یا دارای برخی از مشکلات و یا به دنبال برخی از منافع مالی و شرایطی هستند و قصد دارند به صورت صوری در محضرها عقد رسمی انجام دهند تا برای تحقق هدف خود، سندی را به سازمان مربوطه ارائه کنند و زمانی هم که مدرک را ارائه کردند، از تسهیلات دارای این شرایط استفاده میکنند و این روزها، این مسئله در جامعه ما زیاد شده و به حالت عام درآمده و در حقیقت، شأنیت خانواده و جامعه را هم زیر سوال برده است.
این جامعه شناس تصریح کرد: بسیاری از این ازدواجهای صوری به دلایل مختلفی از جمله فقر است، زیرا برخی از افرادی که دارای سطح مالی مناسبی نیستند با وعدههای ازدواج موردنظر خود و یا خروج از منطقه یا شهر و کشوری به قصد مهاجرت به نقطهای دیگر دست به این کار میزنند و یا حتی مجبور هستند اقدام به طلاق صوری کنند.
عبداللهی با ذکر مثالی گفت: به عنوان مثال، اگر دختری برای رفتن به خارج از کشور اقدام کند و به سن قانونی ۱۸ سال رسیده باشد، نمیتواند به تنهایی از کشور خارج شود و حتما باید یا رضایت پدر را داشته و یا ازدواج کرده باشد و یا حتی دختر یا پسری که قصد دارند اقامت دائمی کشوری را اخذ کنند تن به ازدواج صوری میدهند و با افرادی قول و قرار میگذارند و پولی رد و بدل میکنند و پس از آن عقدی خوانده میشود و به محض اینکه بحث ویزا و دیگر حاشیههای مهاجرت و پناهندگی به اتمام رسید، بلافاصله به محاکم مراجعه میکنند، زندگی خود را پایان داده و به زندگی که به صورت صوری شکل گرفته بود، خاتمه میدهند.
وی تأکید کرد: بحث مهاجرت مخصوص نیروی کاری فعال است که برای بحث جمعیت، از لحاظ فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی روی فرد حساب شده است که این نوع ازدواج میتواند ضربههای سنگین و زیادی را به جامعه ما بزند و پیامدهایی را که میتواند در این زمینه داشته باشد مانند تشکیل خانواده را تحت تأثیر قرار دهد، چرا که هدف از تشکیل خانواده فرزندآوری و افزایش جمیت و رشد نرخ جمعیت است که، چون این ازدواج یک ازدواج صوری است، افراد به داشتن فرزندان و همسر رضایت نمیدهند و حتی بحثهای آیین همسرداری، ارتباطات داخل خانواده، ارتباطات کلامی و ارتباط بین زوجین نیز تحت تأثیر این مسئله قرار میگیرد و موجب آسیب زدن به بنیان جامعه و همچنین بنیانهای فردی میشود.
وی ادامه داد: در کنار ازدواج صوری، طلاق صوری نیز در جامعه ما شکل گرفته است.
این جامعه شناس افزود: خیلی از افراد به خاطر مسئله ازدواج و حتی طلاق صوری دچار خیلی از آسیبهای اجتماعی میشوند که یکی از آنها افسردگی روحی، روانی و حتی خودکشی است، چون این افراد از جامعه دلزده میشوند و جامعه به این افراد، اعتماد و اتکای لازم را ندارد و این افراد هم به واسطه این ازدواج و طلاقها آسیب دیدهاند و هویت اصلی و شأنیت خود را در جامعه از دست ادهاند که دچار انزواهای روحی و اخلاقی میشوند.
وی تصریح کرد: انزوای اخلاقی، این افراد را به سمت خودکشی و از بین بردن خودشان سوق میدهد که این مسائل بیشتر در جوامع سنتی دیده میشود. برخی از افراد به واسطه اینکه بخواهند محیط محله و ایل خود را ترک کنند، به واسطه یک ازدواج صوری به شهر نقل مکان میکنند و در حاشیه شهر سکونت میکنند و بعد از مدتی جذب مراکز و باندهای فساد و در نهایت دچار اعتیاد میشوند و استفاده از مواد مخدر در این افراد خیلی شایع و بارز است که خیلی از افراد برای اینکه بحث قاچاق مواد مخدر یا پوشاک را داشته باشند، تن به بعضی از این ازدواجهای صوری میدهند که همه اینها بار روانی برای جامعه به همراه دارد که میتوانند بنیانهای اصلی جامعه را تحت تأثیر خود قرار دهند.
عبداللهی گفت: برای حذف ازدواج و طلاقهای صوری بهتر است تبلیغاتی که اتفاق میافتد را از میان برداریم و فضای کنونی را به فضای مناسب تبدیل کرده و خانواده و افراد را از پیامدهای منفی این آسیبها آگاه کنیم، کتابهای درسی را نسبت به این مسئله غنی کنیم و به اقشار جامعه درباره این مسائل هشدار دهیم.