اهمیت اقناع افکار عمومی؛ دغدغه مغفول در قوه قضاییه

 ساعت ۷:۲۰ دقیقه صبح روز شنبه ۲۲ آذر ۱۳۹۹ بود که خبر اعدام « روح‌الله زم » در رسانه‌ها منتشر شد، اما با وجود گذشت چند روز، افکار عمومی هنوز نتوانسته خود را از شوک سرعت اجرای حکم این پرونده مهم و حساس خارج کند. بسیاری از کانال‌ها و سایت‌های ضد انقلاب و بعضا برخی سیاست‌ورزان و سلبریتی‌های داخلی هم از همین موضوع استفاده کردند و از همان لحظات اولیه انتشار این خبر، ایجاد ابهام و شبهه درباره این اتفاق را کلید زدند.

از ۱۶ اسفند ۱۳۹۷ تا الان کمتر از دو سال از ریاست حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی بر قوه قضاییه می‌گذرد، اما ایشان در همین مدت کوتاه توانسته است با ایجاد تحول در این دستگاه، بارقه‌های امید را در دل بخشی از جامعه زنده کند. تلاش برای ایجاد شفافیت و اطلاع رسانی، یکی از ویژگی‌های مورد تأکید حجت‌ الاسلام و المسلمین رئیسی در مقایسه با دوره‌های قبلی قوه قضاییه بوده است، اما به نظر می‌رسد بخش‌های مختلف قوه، توان و ظرفیت همراهی با گام‌های بلند رئیس قوه را ندارند.

یک‌ سال پیش (۲ آذر ۱۳۹۸) رئیس دستگاه قضا در جمع ۴ هزار و ۵۰۰ نفر از دانشجویان بسیجی در تهران، با تأکید بر اینکه به تمامی پرونده‌هایی که دغدغه افکار عمومی است رسیدگی خواهیم کرد، تصریح کرد: "ما مردم را محرم می‌دانیم و معتقدیم در بسیاری از تصمیمات بزرگ، اگر موضوع با مردم در میان گذاشته شود، تبیین شود و با اقناع افکار عمومی و اجماع نخبگانی همراه باشد، بزرگ‌ترین حامی ما مردم خواهند بود ".

اما احکامی که طی روز‌ها و هفته‌های اخیر در خصوص برخی متهمان صادر شد، دامنه این عدم همراهی را توسعه داده است. به عنوان نمونه، در پرونده اکبر طبری معاون اجرائی سابق دفتر رئیس قوه قضاییه موج هیجانی این پرونده در رسانه‌ها تا جایی پیش رفت که کمتر کسی احتمال صدور حکم اشد مجازات را برای وی منتفی می‌دانست، اما حکمی که در نهایت صادر شد با انتظاری که در اذهان عمومی ایجاد شده بود هیچ گونه تناسبی نداشت.

در مقابل، در پرونده روح‌الله زم، با وجود جرایم سنگینی که از هر حیث مرتکب شده بود، اقناع افکار عمومی آن گونه که باید مورد توجه قرار نگرفت و از سوی دیگر، به رغم طولانی شدن روند رسیدگی به پرونده، سرعت اجرای حکم پس از تأیید در دیوان عالی کشور نیز باعث مظلوم جلوه کردن یک متهم امنیتی در ذهن بخشی از جامعه شد.

بیشتر بخوانید

پایان روح الله زم؛ اتاق فرماندهی جریان ضد انقلاب در آمد نیوز برای همیشه بسته شد

اعاده دادرسی درباره حکم محکومان فتنه آبان ۹۸ هم همین روند را داشت. حتی در پرونده‌ای مثل سحر تبر فعال اینستاگرامی نیز احکام صادره جنبه اقناعی برای بخش‌هایی از جامعه نداشت تا جایی که حکم صادره علیه نامبرده "غیرقطعی" عنوان شد. اما این سوال همچنان در ذهن برخی مطرح است که آیا این مجازات در قیاس با جرم متهمان دیگر متناسب بوده است و آیا قوه قضاییه این روند را اصلاح خواهد کرد؟

حال انتظار مردم از تیم رسانه‌ای قوه قضاییه، عملی کردن همین دغدغه ریاست دستگاه قضا است، دغدغه‌ای که در واقع خواسته رهبر معظم انقلاب است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ۶ تیر ۱۳۹۷ در دیدار رئیس و مسئولان وقت قوه قضاییه اقناع افکار عمومی را ضروری خواندند و تأکید کردند: "ما باید در مقابل دشمن و بدخواه و توطئه‌گر و تهمت‌زن با قاطعیت عمل کنیم. امروز در دنیا با پروپاگاندا و شیوه‌های پیچیده تبلیغاتی، سیاه را سفید و باطلِ مطلق را حق جلوه می‌دهند، اما متأسفانه بسیاری از دستگاه‌های ما کار‌های رسانه‌ای دقیق و هنرمندانه و موضوع جلب اعتماد عمومی را دست‌کم گرفته‌اند. وقتی مفسدی را محاکمه و مجازات کردید، روشن و مستدل و هنرمندانه برای مردم تبیین کنید تا مردم صحت عملکرد شما را احساس کنند و تهدیدات به فرصت تبدیل شود. جلب اعتماد افکار عمومی، یکی از آن اساسی‌ترین کار‌ها است برای قوه قضاییه. "