دکتر مصطفی قانعی با تاکید بر اینکه تاکنون هیچ واکسن ایرانی مجوز ورود به فاز انسانی را نگرفته است، گفت: اگر کد اخلاق هم بگیرند تا مجوزی از سازمان غذا و دارو اخذ نکنند به عنوان پیشرفت تلقی نمیشود؛ پیشرفت زمانی حاصل میشود که سازمان غذا و دارو مجوز کار بالینی واکسن را صادر کند. کد اخلاق نیز یکی از ضرورتهای صدور مجوز است و اگر کمیته اخلاق کشوری کد و مجوزی ندهد، سازمان غذا و دارو هم مجوزی برای کارآزمایی بالینی صادر نمیکند.
وی افزود: تمام واکسنها در مرحله پره کلینیکال یا قبل از بالینی قرار دارند و امید میرود حداقل ۴ واکسن بتوانند در اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ فاز ۳ انسانی را آغاز کنند.
قانعی درباره نحوه فراخوان و جذب داوطلب برای کارآزمایی بالینی انسانی واکسن، اظهار کرد: هنوز مجوزی برای مطالعه انسانی صادر نشده است؛ بنابراین برای فراخوان داوطلبان نیز حرکتی انجام نشده است. هر شرکتی پروژه خود را به سازمان غذا و دارو تحویل میدهد، استانداردی وجود دارد که در فاز اول تعدادی انسان، در فاز دوم تعداد بیشتر و در فاز سوم تعداد انسان خیلی بیشتری مورد مطالعه قرار میگیرند. هر مرحله نیازمند اخذ مجوز از سازمان غذا و دارو است که هنوز مجوز مرحله اول انسانی هم برای هیچ یک از واکسنها صادر نشده است.
وی درباره زمان تقریبی ایمنی زایی واکسن پس از آغاز مرحله کارآزمایی بالینی، تصریح کرد: از انجام اولین تزریق حداقل یک ماه زمان لازم است تا کارایی واکسن مشخص شود. اگر واکسنی بتواند مجوز فاز اول انسانی را در یک ماه آینده دریافت کند، یک ماه بعد از آن نتیجه فاز اول مشخص میشود و پس از آن اجازه دارد فاز دوم را آغاز کند که آنهم یک ماه زمان دارد تا نتایجش مشخص شود، بنابراین یک ماه بعد، فاز سوم اجرا میشود مگر اینکه تصمیم گرفته شود برخی فازها طی نشود که در آن صورت سرعت افزایش مییابد.
وی درباره زمان احتمالی اجرای فاز اول کارآزمایی بالینی واکسن، گفت: اگر خیلی خوشبین باشیم شاید اواخر آذرماه مجوز کارآزمایی بالینی فاز اول برای یکی از این واکسنها صادر شود.
قانعی درباره عوارض احتمالی تزریق واکسن ایرانی کرونا، بیان کرد: اکنون چون در دنیا واکسنهای کرونا تولید شده و فاز سوم کارآزمایی بالینی هم طی شده است تقریبا عوارض احتمالی مشخص است. واکسنهایی هم که در ایران تولید میشود همانهایی است که در چین، هند، آمریکا و... تولید میشود و متفاوت از آنها نیست. زمانی که واکسن تولیدی ما بخواهد وارد بازار شود از تمام عوارض و کارآزمایی آنها میتوانیم استفاده کنیم برای انتخاب نوع واکسن، تعداد تزریق و... که در اختیارمان است.
وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه واکسن ایرانی کرونا چه زمان به مرحله تولید انبوه میرسد و در اختیار همگان قرار میگیرد، افزود: اگر فاز سوم انسانی در اردیبهشت ۱۴۰۰ در ایران آغاز شود، تا سه ماه درگیر این فاز خواهیم بود؛ بنابراین ما اگر بخواهیم قول واکسیناسیون جمعی را به مردم کشورمان بدهیم احتمالا مهر ماه سال ۱۴۰۰ است.