دکتر شهلا دانایی با بیان اینکه تغییرات فیبروکیستیک در میان بانوان شایع است، افزود: این تغییرات به هیچ وجه سرطانی نبوده و حتی زمینه‌ساز سرطان هم نیست.
وی با اشاره به علایم تغییرات فیبروکیستیک، اضافه کرد: احساس توده در لمس پستان، احساس درد، کیست پستان، سفت شدن پستان، فیبروز و ایجاد بافتی مثل زخم از علایم این تغییرات به شمار می‌آید که به نام‌های ماستیت کیستی مزمن، بیماری کیستی و دیسپلازی پستانی نیز معروف است.
وی با تشریح علت تغییرات فیبروکیستیک در پستان اظهار کرد: پستان ارگانی پیچیده و متشکل از غدد بوده و دارای 15 تا 20 لوب است که یک طرف این لب‌ها به نوک پستان می‌رسد؛ این ساختار غده‌ای به صورت مداوم در طول زندگی به علت تحریک هورمون‌های استروژن و پروژسترون در حال تغییر بوده و وقتی سطح هورمون‌ها پس از دوره خونریزی ماهانه شروع به افزایش می‌کند، پستان با افزایش تولید مایع، به این تغییرات واکنش نشان می‌دهد.
این متخصص زنان، زایمان و نازایی خاطرنشان کرد: هر سینه در هر ماه حدود 15 الی 30 سی سی برابر با سه تا شش قاشق چایخوری مایع در مجاری تولید می‌کند؛ همچنین هورمون‌ها باعث تولید لایه‌های اضافه‌تر سلول در داخل مجاری می‌شود و مجموع مایع و لایه‌ی سلول‌های اضافه شده که باعث افزایش اندازه پستان شده، ممکن است باعث درد و حساسیت پستان شود.
وی با اشاره به اینکه درجه‌ی واکنش به تغییرات هورمونی در بانوان متفاوت است، اظهارکرد: علایم از احساس ناراحتی مختصر تا توده‌های پستانی دردناک متغیر بوده، تغییرات فیبروکیستیک در میان بانوان 30 تا 50 ساله شایع است.
وی با بیان اینکه یائسگی باعث می‌شود علایم به علت افت سریع هورمون‌ها برطرف شود، البته اگر هورمون‌های جایگزین تجویز نشوند، به نظر می‌رسد 50 درصد بانوان دارای پستان‌هایی به حالت توده باشند، خاطرنشان کرد: مطالعات نشان می‌دهد که حدود 90 درصد بانوان دارای تغییرات فیبروکیستیک میکروسکوپی هستند.
دانایی با تشریح راه‌های تشخیص تغییرات فیبروکیستیک پستان، گفت: اغلب بانوان در هفته قبل از شروع عادت ماهانه با شکایت احساس توده در کل پستان یا درد آن به پزشک مراجعه می‌کنند، این علایم با شروع خونریزی به شدت کاهش می‌یابد؛ پزشک شرح حالی دقیق برای یافتن الگوی علایم متناسب با تغییرات سطح هورمون در طول یک دوره ماهانه گرفته و معاینه بالینی پستان را انجام خواهد داد.
وی با بیان اینکه معاینه‌ها ممکن است همراه با سونوگرافی و ماموگرافی باشد تا بیماری‌های دیگر رد شود، اضافه کرد: تشخیص تغییرات فیبروکیستیک بر مبنای وجود علایم و نبود شواهد بیماری‌های دیگر در معاینه بالینی و تست‌های غربالگری سونوگرافی و ماموگرافی است.
وی متذکر شد: مداخلاتی که برای تغییرات فیبروکیستیک انجام می‌شود، بر اساس علایم بیماری متفاوت بوده و اغلب وقتی بانوان متوجه می‌شوند که علایم ایشان طبیعی است و نشانه‌ی بیماری نیست، می‌توانند با احساس ناراحتی در پستان که ماهانه ایجاد می‌شود، کنار بیایند؛ البته علایم برخی بیماران آن قدر شدید است که نیاز به مداخله دارند.
دانایی در پاسخ به اینکه چگونه با علایم فیبروکیستیک مدارا کنیم؟ خاطرنشان کرد: از لباس زیر مناسب که کاملا اندازه پستان باشد استفاده کرده و از پزشک در مورد ضرورت مصرف ویتامین E، ویتامین B6، ویتامین B3 و یا روغن evening promise سوال شود.
وی در بخش پایانی سخنانش، خاطرنشان کرد: کاهش مصرف مواد کافئین‌دار مانند قهوه، نوشابه کولا، چای و کاکائو نیز در مورد برخی از بانوان مفید بوده و همچنین توصیه می‌شود مصرف نمک به ویژه یک هفته قبل از شروع عادت ماهانه کمتر شود.
