دادسراهای تخصصی دادسراهایی هستند که به طور اختصاصی به موضوعی تعلق دارند و این موضوع به دلیل حساسیتی است که نسبت به برخی موضوعات در جامعه وجود دارد؛ برای مثال رسیدگی به جرایم مربوط به اطفال یا مسائل مرتبط با روحانیت از جمله مواردی هستند که در دادسرای اختصاصی مطرح می‌شوند.
دادسرای اختصاصی از این جهت به موضوعات مخصوص ارتباط دارد که باید به صورت اختصاصی تری رسیدگی شوند.
دادسرای ویژه روحانیت ، دادسرای ویژه جرایم پزشکی، دادسرای ارشاد ، دادسرای ویژه امور اقتصادی ، دادسرای ویژه اطفال و نوجوانان ، دادسرای ویژه قاچاق کالا ، دادسرای ویژه جرایم پولی و بانکی ، دادسرای ویژه کارکنان دولت ، از جمله دادسرای های اختصاصی هستند.
دادسرای ویژه کارکنان دولت یکی از دادسرا های اختصاصی است که در قانون نام آن آمده است. این دادسرا در میدان ارگ تهران تشکیل شده و دادسرایی است که اختیار رسیدگی به جرایم کارکنان دولتی ، مقامات قضایی ، اعضای سپاه و ارتش و کلیه کسانی است که کارمند دولت هستند را دارد .
اما شایدبرایتان سوال باشد که این دادسرا به رسیدگی چه نوع جرایمی می پردازد؟ در پاسخ باید گفت دادسرای ویژه کارکنان دولت به جرایم کارکنان دولت مانند اختلاس ، کلاهبرداری ، سوء استفاده از مقام دولتی ، صدور گواهی خلاف واقع می‌پردازد.
یکی دیگر از دادسراهای که به موضوعات اختصاصی ارتباط دارد دادسرای ویژه قاچاق کالا و ارز است. این دادسرا مطابق با قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز وظیفه تعقیب و رسیدگی به جرایم پولی و ارزی را دارد و دارای صلاحیت های مخصوص به خود است. اگر جرمی مربوط به قاچاق مشروبات الکی ، ماهواره ، میراث فرهنگی باشد دادسرای ویژه قاچاق کالا و ارز به آن موضوع رسیدگی می‌کند.
اما با توجه به اهمیت رسیدگی به جرایمی که در حوزه پولی و بانکی رخ می‌دهد، دادسرای ویژه جرایم پولی و بانکی به عنوان دادسرای تازه تاسیس شد و اهمیت بسیار زیادی پیدا کرد. این دادسرا به جرایمی مانند پولشویی ، ارز ، بورس ، بیمه و مسائل بانکی می‌پردازد.
دادسرای ویژه جرایم اقتصادی هم از جمله دادسراهای است که اهمیت بسزایی دارد. این جرم منافع مالی جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد اما آثار آن در جامعه دیده می شود و تبعات فراگیری دارد از جمله این جرایم می‌توان به جعل اسکناس اشاره کرد.
دادسرای ویژه روحانیت نوعی دیگری از جرایم است که وظیفه رسیدگی به جرایم و تخلفات روحانیون را دارد و در صورتی که مدیری جرم انجام دهد این دادسرا وارد عمل می‌شود؛ این دادسرا وظیفه دارد تا به روحانیونی که در معرض خطا و تخلف هستند اخطار دهد. حفظ شأن و جایگاه روحانیت یکی دیگر از وظایف این دادسرای تخصصی است .
دادسرای ویژه جرایم پزشکی به جرایم پزشکی و دارویی رسیدگی می کند. این دادسرا می‌تواند به جرایم مربوط به محیط زیست ، استانداردهای غذایی ، تخلفات دارویی و مواد خوراکی هم رسیدگی می کند.
دادسرای ارشاد معروف به دادسرای ناحیه ۲۱ تهران است و در مجتمع قضایی شهید بهشتی واقع شده است. این یک دادسرای تخصصی درباره جرایم و اعمال منافی عفت است و در این دادسرا جرایمی نظیر روابط نامشروع ، شراب خواری ، زنا و غیره رسیدگی می‌شود.
دادسرای ویژه اطفال و نوجوانان از جمله دادسراهای است که به جرایم ارتکابی اطفال و نوجوانان می‌پردازد. روحیه آسیب پذیر و عدم بلوغ فکری اطفال و نوجوانان علت اصلی تشکیل این دادسرا است. اطفال و نوجوانان به افراد زیر ۱۸ سال اطلاق می شود .
