مطالعه جدید نشان داده است که ویروس کووید ۱۹ باعث میشود یک ماده ضد سیستم ایمنی در بدن تولید و در خون پخش شود که به سلولها حمله میکند و منجر به لخته شدن خون در رگها میشود. لخته شدن خون میتواند باعث وقوع حالات خطرناکی مانند سکته مغزی شود.
در افراد مبتلا به ویروس کرونا، لختههای میکروسکوپی ممکن است جریان خون در ریهها را محدود کرده و باعث تضعیف تبادل اکسیژن شود.
جدا از مشکلات خود ویروس کرونا، مادهای که علیه سیستم ایمنی بدن تولید و موجب لخته خون میشود، معمولاً در بیماران مبتلا به سندرم آنتی فسفولیپید دیده میشوند.
یوجین کانتی، دانشیار مرکز بیماریهای قلبی عروقی میشیگان و محقق انستیتوی ملی قلب آمریکا میگوید: رابطه بین آنتی بادیها و کووید ۱۹ غیرقابل پیش بینی است.
کانتی میگوید: در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ همچنان شاهد یک چرخه بی وقفه التهاب و لخته شدن خون در بدن هستیم. ما اکنون میدانیم که این ماده ضد سیستم ایمنی بدن دلیل این لخته شدن و چرخه التهاب است که این امر باعث تشدید بیماری میشود.
نیمی از مبتلایان حاد کرونا دارای ماده ضد سیستم ایمنی هستند
دکتر «جیسون نایت»، متخصص روماتولوژی در مرکز پزشکی میشیگان نیز میگوید: نیمی از بیمارانی که به دلیل ابتلا به کووید ۱۹ در بیمارستان بستری هستند، حداقل یک واحد از این ماده ضد سیستم ایمنی بدن را داشته اند که این بسیار غافلگیر کننده بود.
در یک پژوهش جدید که در مجله Science Translational Medicine منتشر شده است، محققان دریافتند که حدود نیمی از بیماران مبتلا به ویروس کرونا که حال وخیم داشتند، ترکیبی از سطح بالای آنتی بادیهای خطرناک و نوتروفیلهای فعال شده را داشته اند. آنها گلبولهای سفید مخرب و انفجاری هستند.
این تیم نخستین گروهی بود که در آوریل گذشته گزارش داد بیمارانی که به دلیل کووید شدید ۱۹ در بیمارستان بستری شده اند، سطح بیشتری از نوتروفیل خارج سلولی را در خون دارند.
آنها برای آگاهی بیشتر نوتروفیلهای انفجاری و آنتی بادیهای کووید ۱۹ را با هم در مدلهای موش بررسی کردند تا ببینند آیا این یک ترکیب خطرناک در پس لختههای خونی است یا خیر.
کانتی میگوید: آنتی بادیهای گرفته شده از بیماران مبتلا به کرونا مقدار شگفت آوری از لختههای خونی را در حیوانات مورد آزمایش به وجود آورده است. ما سازوکار جدیدی را کشف کرده ایم که ممکن است بیماران کووید ۱۹ از طریق آن دچار لختههای خونی شوند.
آیا از بین بردن ماده ضد سیستم ایمنی از بدن، حال بیماران را خوب می کند؟
دکتر کانتی و نایت و همکاران آنها اکنون میخواهند بدانند که آیا بیماران مبتلا به کرونا که حال آنها وخیم است و سطح بالایی از ماده ضد سیستم ایمنی را دارند، آیا در صورت مسدود یا خارج شدن این ماده، حالشان بهبود خواهد یافت یا نه؟
اگر چنین باشد، ممکن است به یک درمان تهاجمی مانند پلاسمافرس (انتقال اجزای پلاسما به خارج از بدن برای درمان برخی بیماری ها) نیاز باشد، که معمولاً در بیماریهای شدید خود ایمنی استفاده میشود.
این روش شامل تخلیه خون از طریق ورید، تصفیه و جایگزینی آن با پلاسمای تازه است که حاوی آنتی بادیهای مرتبط با لخته شدن خون نیست.
«زو» استادیار طب داخلی و متخصص روماتولوژی در میشیگان میگوید: میدانیم کسانی که بالاترین سطح آنتی بادی را دارند از نظر تنفسی عملکرد بدتری داشتند و آنتی بادیها حتی در سلولهای سالم نیز باعث التهاب میشوند.
نایت میفزاید: هنوز نمیدانیم چه چیزی بدن را برای تولید این آنتی بادیها تحریک میکند، بنابراین گام بعدی، تحقیقات تکمیلی برای تعیین عوامل محرک و اهداف آنتی بادیها خواهد بود.
علاوه بر این، این نتایج، پرسشهای جدیدی را درباره استفاده از پلاسمای بهبودی به عنوان یک درمان احتمالی برای کوید ۱۹ ایجاد میکند، اما تیم تحقیق معتقد است که تحقیقات بیشتری برای بررسی این نگرانی لازم است.
نایت تصریح کرد: اکنون در حال بررسی این موضوع هستیم که این آنتی بادیها پس از بهبودی از ویروس جدید کرونا تا چه مدت در بدن باقی میمانند.
چه دارویی برای درمان لخته خون مناسب است؟
محققان اکنون در حال انجام یک آزمایش بالینی تصادفی به نام DICER هستند که یک عامل ضد انعقاد شناخته شده یعنی «دی پیریدامول» را در بیماران کووید ۱۹ آزمایش میکند تا تعیین کند که آیا این دارو بیش از دارونماها در کاهش لختههای خون موثر است یا خیر.
کانتی میگوید: «دی پیریدامول» یک داروی قدیمی بی خطر، ارزان و قابل گسترش است. سازمان غذا و داروی آمریکا ۲۰ سال پیش برای جلوگیری از ترومبوز آن را تأیید کرد، اما ما فقط اخیراً توانایی آن در جلوگیری از این نوع التهاب خاص که در کووید-۱۹ ایجاد میشود را کشف کرده ایم.