وضعیت متروی تهران به گفته مدیران شهری حاد است و در سه سال گذشته توسعه در این زمینه ضعیف بوده و حتی یک کیلومتر مترو هم ساخته نشده است. دولت به وظایف خود در توسعه حمل و نقل عمومی به خوبی عمل نکرده است و شهرداری طلب زیادی در این زمینه از دولت دارد.
نبود پول یکی از مشکلات اساسی متروست
وضعیت قطارهای مترو هم خوب نیست و نیازمند تعمیرات اساسی هستند. البته نبود پول هم یکی از مشکلات اساسی متروست، چرا که با گران شدن ارز، خرید قطعات گرانتر شده و با توجه به وضعیت کرونا، درآمد شهرداری هم به شدت کاهش پیدا کرده است.
میزان مسافران در مترو کاهش یافته است. از سوی دیگر هزینه‌ها افزایش چشمگیری یافته و نگهداشت ایستگاه‌های مترو و اورهال قطارها کار سختی است.
1500 میلیارد تومان پول در بانک رفاه بلوکه شده است
از سوی دیگر، شهرداری تهران اقدام به احداث خط 10 مترو کرده است و هنوز فعالیت آن به طور جدی آغاز نشده. دولت امسال اجازه انتشار اوراق مشارکت سال 98 را به شهرداری تهران داد. 1500 میلیارد تومان پول در بانک رفاه بلوکه شده و شهرداری تاکنون نتوانسته وثیقه لازم را برای آزادسازی این پول تهیه کند. بخشی از وثیقه آماده شده ولی لازم و کافی نیست.
اعضای شورای شهر تهران نسبت به عدم تأمین وثیقه‌ها واکنش نشان داده و خواستار این شدند که شهرداری هر چه سریع‌تر این پول را آزاد کند تا بتواند در توسعه مترو از آن استفاده کند، اما تا این لحظه 1500 میلیارد پول سرگردان مانده است.
همچنین قرار بود 603 واگن برای متروی تهران خریداری شود قرارداردهایی هم در این زمینه بسته شد، اما هنوز کار به نتیجه نرسیده است. شهردار تهران تصمیم به تغییراتی در معاونت حمل و نقل گرفت. چندماهی است که معاون جدید آمده است و وعده افتتاح 12 ایستگاه مترو را داده است. از سوی دیگر اجازه انتشار اوراق مشارکت را هم در دقایق پایانی تیرماه گرفت اما هنوز معاونت مالی شهرداری و سازمان املاک نتوانستند وثیقه‌های لازم را فراهم کنند، تا این پول وارد حوزه حمل و نقل عمومی شود.
با علی امام مدیرعامل شرکت متروی تهران و حومه در این باره به گفت‌وگو نشستیم.
آخرین وضعیت اوراق مشارکت سال 98 به کجا رسید؟ چرا هنوز وثیقه‌های لازم برای آزادسازی پول فراهم نشده است؟
شرایط خاص بانکها برای وثایق/هر بانک با بانک دیگر متفاوت است
شهرداری پیگیر است تا این کار را انجام دهد. در حال حاضر فقط 500 میلیارد تومان از وثیقه‌ها آماده شده است و مشکلاتی در این امر وجود داشته است. بانک برای وثیقه‌ها شرایط خاصی را دارد، البته هر بانک با بانک دیگر متفاوت است و اینکه وثیقه‌ها چه شرایطی داشته باشد دراختیار هیأت مدیره بانکهاست.
یکسری املاک دانه‌درشت را بانک پذیرفته است
در حال حاضر شرایطی که بانک رفاه برای اوراق مشارکت سال 98 درنظرگرفته برای املاکی است که پایان کار داشته باشند، اداری، مسکونی و... داشته باشند، شهرداری با این شرایط ملک کمی دارد و عمدتا املاک پایان کار ندارند، به همین دلیل فعلا پول آزاد نشده است. جلساتی داشته‌ایم، یکسری املاک دانه‌درشت را بانک پذیرفته است، امیدواریم سریع‌تر کار نهایی شود.
تاکنون بانک رفاه چقدر از وثیقه‌های شما را پذیرفته است؟
ثبت ۵۰۰ میلیارد وثیقه در دفترخانه
چیزی که در دفترخانه ثبت شده است 500 میلیارد تومان است، البته املاک جدیدی را هم درنظر گرفته‌ایم که باید ببینیم به کجا می‌رسد. این موضوع را هم بگویم که بانک باید ببیند چقدر آن ملک ارزش دارد و پس از ارزشگذاری نظر می‌دهد. البته شهرداری پیگیر موضوع است تا کار را سریع‌تر انجام دهد.
با توجه به اینکه شما می‌گوئید 500 میلیارد تومان از وثیقه‌ها در دفترخانه ثبت شده است چرا از بانک نمی‌خواهید حداقل 500 میلیارد تومان از پول بلوکه شده شما را آزاد کنند تا کار در مترو انجام شود.
بانک رفاه تایید نکرده که فعلا ۵۰۰ میلیارد از پول را ازاد کند/اداره کل خزانه‌داری شهرداری پیگیر است
به دنبال این کار هستیم، اما هنوز بانک رفاه تأئید نداده است. مذاکراتی صورت گرفته، نامه‌نگاری‌هایی انجام شده است. اداره کل خزانه‌داری شهرداری پیگیر است، اما تا این لحظه مشکل حل نشده است.
آیا اعضای شورای اسلامی شهر تهران پیگیر موضوع هستند تا از بانکها با توجه به روابطی که دارند استفاده کرده و مشکل را حل کنند؟
اعضا تذکر می دهند که پول را ازاد کنیم
تاکنون من مشاهده نکرده‌ام، شاید هم بوده و ما خبر نداریم. اعضای شورای شهر تهران به ما تذکر دادند که زودتر این پول آزاد شود.
یک‌هزار میلیارد تومان به اوراق مشارکت سال 99 اضافه شد و قرار است که در سال 99، 4 هزار میلیارد اوراق مشارکت منتشر شود، در این باره توضیح می‌دهید؟
کل اوراق مشارکت برای شهرداری‌ها در سال جاری 8 هزار میلیارد تومان
باید ببینیم که 4 هزار میلیارد تومان را سازمان برنامه و بودجه قبول می‌کند؟ کل اوراق مشارکت برای شهرداری‌ها 8 هزار میلیارد تومان برای سال 99 درنظر گرفته شده است. با توجه به اینکه شهرداری‌ها وضعیت خوبی ندارند، همگی روی آوردند تا از این اوراق مشارکت استفاده کنند.
مشخص نیست دولت اجازه انتشار ۴ هزار میلیارد اوراق مشارکت را به شهرداری بدهد
با توجه به میزان محدود اوراق مشارکت و 15 شهرداری کلان‌شهر و یا غیر کلان‌شهر می‌خواهند از این اوراق استفاده کنند معلوم نیست که با این 4 هزار موافقت شود یا خیر.
آیا با مدیران مربوطه رایزنی کرده‌اید؟
شرایط تهران به عنوان کلان‌شهر و اینکه پایتخت است خاص است و باید مدیران این موضوع را درنظر گیرند. ما در تلاش هستیم تا سازمان برنامه و بودجه اجازه انتشار 4 هزار میلیارد اوراق مشارکت را به شهرداری تهران بدهد.
نامه‌نگاری هم در این زمینه صورت گرفته است؟ به نظر شما چه زمان کار به اتمام می رسد؟
امیدواریم تا آبان وضعیت اوراق ۹۹ مشخص شود
بله، نامه‌نگاری‌هایی صورت گرفته است، اما هنوز جوابی دریافت نکرده‌ایم. امیدواریم تا آبان‌ماه سال جاری تکلیف مشخص شود.
هر ساله اجازه انتشار اوراق مشارکت به دقایق نود کشیده می‌شود و همین امر باعث بروز مشکلاتی می‌شود، آیا در پی این هستید که امسال کار به روزهای پایانی کشیده نشود تا بتوانید سر زمان مناسب کار را انجام دهید؟
جلسه برگزار شد/صدور مجوز تا پایان آذر سال جاری
جلسه‌ای در بانک مرکزی در این زمینه برگزار شد. نمایندگان وزارت کشور، سازمان برنامه و بودجه و شهرداران برخی از شهرها در این جلسه حضور داشتند، ما هم بودیم و تأکید شد که مجوزها تا پایان آذرماه صادر شود و مقرر شد پیگیری‌های لازم صورت گیرد. اصولا هر ساله در اسفندماه اجازه انتشار اوراق مشارکت داده می‌شود، اما قرار است امسال زودتر انجام شود.
سقف تعهدات دولت محدود است/اول دولت بعد شهرداری ها
ببینید! سقف تعهدات دولت عدد محدودی است و اولویت اوراق مشارکت برای خود دولت است که به تعهداتش عمل کند. اول اوراق مشارکت برای خود دولت منتشر می‌شود و در انتهای کار، بخشی به شهرداری‌ها داده می‌شود.
کلنگ‌زنی خط 10 مترو انجام شده است، اما شنیده شده که هنوز کار آغاز نشده است، در این زمینه توضیح می‌دهید؟
کلنگ‌زنی انجام شده است، نقاط مشخص شده است و قرار است شروع کار از سمت دریاچه چیتگر باشد. فعلا مشکلی وجود ندارد و در حال هماهنگی‌های لازم برای اجرای کار هستیم.
اعلام شده بود که قرار است 12 ایستگاه در نیمه اول سال آینده هم افتتاح شود، آیا این موضوع صحت دارد؟
هنوز برنامه‌های ما برای سال آینده قطعی نشده است
هنوز برنامه‌های ما برای سال آینده قطعی نشده است، اما افتتاح 12 ایستگاه در سال جاری در دستورکار است. بکوب در حال کار هستیم و ان‌شاءالله در موعد مقرر، ایستگاه‌ها آماده بهره‌برداری می‌شوند، البته به شرط اینکه تأمین منابع انجام شود.
هنوز پولی برای افتتاح ۱۲ ایستگاه در سال جاری تزریق نشده است؟
ببینید! ما سه منبع برای توسعه داشتیم، ابتدا اوراق مشارکت سال 97 بود که تزریق شد و اوراق مشارکت سال 98 مجوز انتشار گرفت ولی هنوز پولی دست ما نرسیده است و اینکه باید 50 درصد بودجه محقق می‌شد که عدد کوچکی از این بودجه محقق شده است.
شهرداری تاکنون چقدر پول برای توسعه مترو واریز کرده است؟
شرایط مالی خوب نیست/وعده های داده شده است
شرایط مالی خوب نیست، هنوز منابع عمرانی لازم واریز نشده است. با توجه به وضعیت کرونا، شرایط مالی خوبی نداریم. اما وعده‌هایی در این زمینه داده شده است.
چقدر از منابع نقد و چقدر منابع غیرنقد تاکنون تأمین شده است؟
فقط ۲۵۰ میلیارد تومان بودجه به بخش عمران اختصاص پیدا کرده است
امسال بودجه شهرداری برای مترو 2800 میلیارد تومان بوده است. تاکنون فقط 250 میلیارد تومان به صورت نقدی برای عمران اختصاص یافته است. البته حقوق پرسنل هم جاری محسوب می‌شود و بخش‌هایی هم برای بدهی‌های قبل است که در اعتبار بودجه دیده شده است. چیزی که فعلا برای عمران اختصاص یافته عدد کوچکی است.
قرار بود وضعیت خرید 630 واگن مترو مشخص شود، بوروکراسی اداری برای انجام این کار در ایران طولانی شد اما درنهایت کار به اتمام رسید. مدتی است کار در چین پیگیری می‌شود، آخرین وضعیت را توضیح می‌دهید که چه زمان واگن‌ها وارد می‌شوند؟
کار کند انجام می شود
در حال پیگیری هستیم. کار به کندی انجام می‌شود.
دلیل کندی کار چیست؟
۶۳۰ واگن به این دوره مدیریت شهری نمی رسد/اعزام واگن ۲۵ ماه بعد از باز شدن ال سی
به خاطر اینکه چینی‌ها معذوریت‌هایی دارند. باید ال‌سی باز شود و تا زمانی که ال‌سی باز نشود، کار به اتمام نمی‌رسد. زمانی که ال‌سی باز شود، 25 ماه بعد واگن‌ها می‌رسد و قطعاً این واگن‌ها به این دوره مدیریت شهری نمی‌رسند.
این واگن‌ها به صورت کامل وارد کشور می‌شوند یا اینکه قطعات وارد می‌شوند؟
ورود تعدادی از واگن‌ها به صورت کامل
بعضی‌ها به صورت پارتی یعنی کامل ساخته و وارد کشور می‌شوند، اما بخش عمده‌ای هم به صورت قطعات وارد و در داخل احداث می‌شود.
آخرین وضعیت ساخت خط متروی پرند به کجا رسید؟ آیا تفاهم‌نامه در این زمینه با دولت بسته شد؟ قرار است پول چگونه واریز شود؟ آیا دولت هزینه‌ها را پرداخت می‌کند؟
تفاهم نامه خط متروی پرند هنوز بسته نشده است
هنوز تفاهم‌نامه امضا نشده است. با استانداری و شرکت عمران شهرهای جدید در حال تبادل تفاهم‌نامه هستیم و کار در حال نهایی شده است، اگر امضا شود کار را شروع می‌کنیم. پول ساخت متروی پرند را باید دولت بدهد. در صورتی که سازمان برنامه و بودجه و شرکت عمران شهرهای جدید به نتیجه برسند و تفاهم‌نامه بسته شود کار را آغاز می‌کنیم. در حال حاضر این خط فعال نیست، اما امیدواریم در یک ماه آینده تفاهم‌نامه بسته شود.
در خصوص آخرین وضعیت قطار ملی توضیح می‌دهید؟ آیا برنامه دارید که انبوه‌سازی برای این کار صورت گیرد؟
در صورت تأمین منابع، انبوه‌سازی قطار ملی انجام می‌شود
اقدامات خوبی صورت گرفته است، در حال رایزنی هستیم و در صورت تأمین منابع، انبوه‌سازی هم انجام می‌شود. در صورتی که دولت حمایت کند و هزینه‌ها پرداخت شود کار آغاز می‌شود.
دولت قرار است چقدر کمک‌کند؟
با توجه به وضعیت واردات نمی‌دانیم شرایط چطور است، البته شرایط تحریم را هم داریم و باید تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیم و از واگن‌سازی داخلی استفاده شود.
توسعه شرقی خط چهار متر به کجا رسید آیا تأمین منابع صورت گرفت؟
پولی برای شروع کار جدید نداریم
طراحی‌ها در حال انجام است. اگر منابع تزریق شود کار انجام می‌شود، اما با توجه به منابع نقدینگی و بودجه شهرداری پولی برای کار جدید نداریم.
یعنی خط جدیدی احداث نمی‌شود؟
خیر، اما خطوط انشعابی داریم مانند شمال خط 3 مترو.
کار احداث پایانه اکباتان به کجا رسید؟
بهره برداری از پایانه اکباتان در پایان سال در صورت تامین منابع
کار‌در حال پیشرفت است. اگر منابع تأمین شود تا پایان سال بهره‌برداری انجام می‌شود. بگذارید اینجا چیزی را بگویم. میزان پولی که دولت می‌دهد عدد کوچکی است و قرار است برای متروی پرند از 64 میلیارد 30 میلیارد اختصاص پیدا کند. در صورتی که پول و منابع داشته باشیم کارها به خوبی انجام می‌شود.
