دکتر عاطفه سلطانیفر خاطر نشان کرد: در دوره مبارزه با بحران کرونا نخستین چالش با نوجوانان ، متقاعد کردن آنها به رعایت فاصله گذاری است، از آنجا که بسیاری از آنها شنیدهاند که این ویروس در محدوده سنی آنها چندان خطرناک نیست و بیشتر برای افراد مسن خطر دارد ممکن است چندان به رعایت نظافت و اقدامات ایمنی رغبتی نشان ندهند و در اینجا این سوال مطرح است که به این گروه از نوجوانان چه بگوییم؟
وی اضافه کرد: گرچه شاید احتمال خطر بیماری برای آنها کمتر است، اما باز هم این خطر وجود دارد، ضمن این که حتی در صورت بیعلامت بودن بیماری، خطر ناقل بودن و ابتلای دیگران از جمله سالمندان خانواده (مانند پدربزرگها و مادربزرگها) بسیار جدی است.
فوق تخصص روانپزشکی کودکان و نوجوانان ادامه داد: نکته مهم دیگری که وقتی نوجوانان می خواهند با دوستانشان بیرون بروند جمله ای که باید گفته شود این است که شما نمیدانید دوستانتان سالم هستند یا ناقل؛ ممکن است خودتان مشکلی نداشته باشید، اما در اثر ارتباط با دوستانی که ناقل هستند، ویروس را به خانه و دیگران انتقال دهید و سلامتی آنها را به خطر اندازید.
دکتر سلطانیفر با بیان اینکه والدین باید احساس ناراحتی و ناکامی نوجوانان را از ندیدن دوستانشان و ماندن در خانه و حذف بسیاری از فعالیتهای لذتبخش معمول بهخوبی درک کنند، خاطرنشان کرد: بسیاری از فعالیتهای معمول لذتبخش مانند رفتن به مهمانیها، رستوران و ... در این دوره حذف شدهاند و تحمل این شرایط میتواند برای خیلی از نوجوانان دشوار باشد؛ همچنین دوستان برای نوجوانان بسیار اهمیت دارند و برقراری ارتباط با دوستان از وظایف تکاملی اساسی نوجوانان است.
وی بیان کرد: صحبت کردن با نوجوانانی که باید به صورت مستمر با والدین و خواهر و برادرهایشان در منزل بمانند لازم است، به حرفهای نوجوانان گوش کنید و از آنها بخواهید احساساتشان را بیان کنند و این احساسات را بپذیرید؛ درک کنید که چه احساس ناخوشایندی از ندیدن دوستانشان و ماندن در خانه دارند، به احساساتشان توجه کنید و با آنها همدلی نشان دهید.
عضو هیأت علمی گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با طرح این سؤال که درباره این که چه کارهایی میتوان انجام داد تا موقعیت حاضر قابل تحمل تر شود با نوجوانان صحبت کنید و پیشنهادات منطقی آنها را بپذیرید؟، گفت: آنها را برای خلاقیت و یافتن راههای جدید برای داشتن محیطی خوشایندتر در منزل و نیز تعامل با دوستانشان تشویق کنید، برای نمونه میتوانید مقررات محدود کننده زمان استفاده از رسانههای اجتماعی را کمتر کنید تا بتوانند با دوستانشان در ارتباط باشند.
دکتر سلطانیفر تصریح کرد: از درس خواندن نوجوانان در منزل در زمان تعطیلی مدارس حمایت کنید، نرفتن به مدرسه و درس خواندن در منزل هم میتواند چالشی بزرگ برای نوجوانان و والدینشان باشد، انتظار نداشته باشید این روش به اندازه مدرسه رفتن کارآمد باشد، اما برنامهریزی به همراه نوجوان میتواند کارآیی این سیستم را بیشتر کند.
وی با ذکر این نکته که والدین باید برنامهای واقعبینانه برای ساعات مطالعه و انجام تکلیف با مشارکت نوجوانان تهیه کنند و در این برنامه نخست زمانهایی را برای مطالعه و سپس برای بازی و تفریح درنظر بگیرند، تأکید کرد: برنامه خواب و بیداری منظمی برای همه اعضای خانواده و همچنین نوجوانان با مشارکت خود آنها طرحریزی کنید، داشتن خواب کافی و منظم برای داشتن تمرکز بهتر درمطالعه وانجام تکالیف درسی و روحیه ی خوب ضروری است.
فوق تخصص روانپزشکی کودکان و نوجوانان بیان کرد: باید فرزندان خود را به عادتهای سالم مانند انجام ورزش و فعالیت بدنی و خوردن غذای سالم تشویق کنیم، در شرایط استرسزا برای همه افراد، بهویژه نوجوانان و جوانان، غذای خوب و سالم وهمچنین ورزش و فعالیت بدنی کمک کننده است.
وی اضافه کرد: اگر می توانید زمانی را برای ورزش به صورت خانوادگی اختصاص دهید، این کار میتواند هم یک فعالیت مفرح و هم یک اقدام مفید برای داشتن روحیه بهتر اعضای خانواده باشد.
عضو هیأت علمی گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه نقش کلیدی والدین در الگوگیری صحیح فرزندان بر هیچکس پوشیده نیست؛ تأکید کرد: حتیالامکان به طور مستمر و معمول صرف غذا یا نوشیدن چای با هم را حفظ و ترغیب کنید، این روتینها به آرامش اعضای خانواده و حفظ نظم خانه کمک میکند، بازیها و فعالیتهایی برای تعامل مفرح با نوجوانان دراوقات بیکاری تدارک ببینید و از پیشنهادات نوجوانان در این مورد استقبال کنید.
دکتر سلطانیفر گفت: در صورت امکان فضایی اختصاصی برای نوجوانان در زمان انجام تکالیف و مطالعه اختصاص دهید تا تمرکز بهتری برای درس خواندن داشته باشند.
وی ضمن اشاره بر تأثیرات آموزشهای صحیح، افزود: ذهن آگاهی یعنی بودن در زمان حال و زندگی هوشیارانه را به نوجوانان آموزش داده و با آنها تمرین کنید، تمرینهای ذهن آگاهی به شما کمک میکند احساسات خود را بشناسید و آنها را بپذیرید، مثلاً اگر احساس اضطراب دارید بهتر است به جای جنگیدن با آن، وجودش را قبول کرده و آن را تجربه کنید.
فوق تخصص روانپزشکی کودکان و نوجوانان خاطرنشان کرد: در این صورت انرژی و توان کمتری صرف میکنید و قادر خواهید بود به موضوعات دیگر زندگی و کارهایی که باید انجام دهید بپردازید، ذهن آگاهی هم به نوجوانان و هم به شما کمک می کند تا بر نگرانیها و تنشهای خود غلبه کنید و با آرامش بیشتری به کارهای خود بپردازید، برای آموزش ذهن آگاهی به کلیپها و مطالب آموزشی در این زمینه مراجعه کنید.
دکتر سلطانیفر با اشاره به اینکه وجود تعارض و اختلاف سلیقه بین اعضای خانواده بهخصوص زمانی که مرتباً در کنار یکدیگر هستند طبیعی است، تصریح کرد: پدر و مادر به عنوان والدین، الگوی نوجوانان هستندپس در کنار هم تلاش کنند و با آرامش با تعارضات برخورد کرده و تعامل مثبتی با اعضای خانواده برقرار کنند، در این صورت است که نوجوانان خلق و روحیه بهتری خواهند داشت.
وی بیان کرد: در صورتی که خودتان اضطراب یا مشکل روانشناختی دیگری دارید و یا فکر میکنید نوجوانتان دچار مشکلات روانشناختی شده است و با انجام این اقدامات بهتر نشده است از متخصصان بهداشت روانی کمک بگیرید.