زگیل ها (Warts) زائده های کوچک و کاملاً مشخص اپیدرمی هستند. این ویروس ها در بیشتر موارد توسط ویروس های پاپیلومای انسانی یا اچ پی وی ایجاد می شوند. زگیل در کودکان و جوانان شایع تر است. اما در هر سنی بروز می کند.ویروس پاپیلومای انسانی، سلول های لایه بالایی پوست را آلوده کرده و در هسته این سلول ها تکثیر می شود. سلول های مرده به شکل قرنیز در می آیند.
اخبار اجتماعی- انواع مختلف HPV وجود دارد. بسته به اینکه کدام نوع ویروس، مسئول عفونت باشد و در کجای سلول قرار داشته باشد، انواع مختلفی از زگیل ها – به لحاظ مورفولوژیکی – ایجاد می شود. همچنین برخی از تغییرات پوستی به ظاهر شبیه زگیل اند، اما منشأ مختلفی دارند.
زائده های معمولی
زائده های معمولی رایج ترین نوع زگیل های ویروسی هستند. نام های دیگر آن، زگیل ولگار، پوستی یا زگیل اسپینال است. این زائده های پوستی می توانند در هر جای بدن ایجاد شوند. متداول ترین محل چنین زائده هایی روی پوست دست یا پاست. زائده روی انگشتان، اغلب در نزدیکی لبه ناخن ها قرار دارد.
زائده های معمولی به اندازه نخود فرنگی هستند. سطح صاف ابتدایی آن ها با رشد بیشتر، شکسته و کراتینه می شود. علاوه بر این، در ابتدای رشد، به رنگ پوست هستند و به تدریج رنگ زرد کثیفی به خود می گیرند. آن ها گاهی به صورت دانه ای ظاهر می شوند. با این حال، آن ها اغلب به تعداد زیادی تکثیر می شوند.
معمولاً این نوع زائده باعث ایجاد فشار و خارش نمی شود. اگر نمی توان منتظر ماند تا گره های پوستی به خودی خود بهبود یابند، از این رو می توان گزینه های مختلفی را برای درمان آن امتحان کرد. این زائده ها در درجه اول با روش منجمد کردن (با نیتروژن مایع) و اسید درمانی (به عنوان مثال با اسید سالیسیلیک) برطرف می شوند. با این حال، بعضی اوقات روش های دیگری مانند لیزر درمانی نیز استفاده می شود.
زائده های رشته ای
نوعی زگیل معمولی است که دارای ساقه ای طولانی و نازک است. آن ها در افراد مسن (بخصوص) روی صورت (روی پلک ها، لب ها، بینی) یا گردن شکل می گیرند. گاهی خارش دارند. علاوه بر این، زائده های رشته ای می توانند هنگام شستشو، خشک کردن یا تراشیدن موها، تحریک شوند یا آسیب ببینند. مهم تر از همه، این زائده های نازک یا لکه دار اغلب به عنوان مخل زیبایی صورت شناخته می شوند. به همین دلیل است که بسیاری از مبتلایان، آن ها را با روش های طبی چون منجمد کردن (کرایوتراپی)، اسید درمانی یا لیزر بر می دارند.
زائده های کف پا
برخلاف زائده های معمولی، زائده های پلانتار، این زائده های پوستی نیمه کروی، تکثیر نمی شوند. در عوض، نوک آن ها به سمت زیر پوست (داخل) فشرده می شود. دلیل این امر آن است که آن ها معمولاً روی کف پا تشکیل می شوند و وزن بدن آن ها را به سمت زیر پوست می فشارد. علاوه بر این، برخلاف زائده های معمولی، معمولاً بسیار دردناک هستند و هر مرحله از رشد آن ها می تواند برای افراد آسیب دیده ناراحت کننده باشد. اگر هنگام راه رفتن با پای برهنه در استخر، سالن بدنسازی یا حمام عمومی آلوده شده باشید، ممکن است زائده های خاردار ایجاد شوند.
برای خلاص شدن از شر آن ها می توانید اسید سالیسیلیک را روی محل آن اعمال کنید. این کار، لایه سخت آن را نرم می کند، به طوری که می توان سفتی (حالت سمباده) آن را به راحتی در طی یک پاشویه با آب گرم، برطرف کرد. یکی دیگر از گزینه های درمانی منجمد کردن زائده های پلانتار است (کرایوتراپی). همچنین می توان آن ها را با جریان الکتریکی (الکتروواکولاسیون) “سوزاند” و یا با یک ابزار پزشکی خاص (مثل”قاشق تیز یا کوروت”) حذف کرد.
زائده های مسطح یا سطحی
اگر زائده های صورت و دست ها خیلی برجسته نباشند، احتمالاً جزو زائده های مسطح یا پلانا هستند. گاهی اوقات این نوع زگیل ها در قسمت های دیگر بدن نیز شکل می گیرند. زائده های صاف بیشتر در کودکان و نوجوانان مشاهده می شود. بنابراین به آن ها زائده های نوجوانی نیز گفته می شود.
محرک های این نوع زگیل ها – مانند سایر زائده های واقعی – ویروس پاپیلومای انسانی است. یک سیستم ایمنی ضعیف می تواند باعث عفونی شدن فرد با این ویروس ها شود. به خصوص که کودکان اغلب زائده های مسطح خود را خراش می دهند. سپس زائده های مسطح جدید می توانند در امتداد محل خراش ایجاد شوند زیرا ویروس ها توسط ناخن ها توزیع می شوند.
زائده های مسطح بی ضرر هستند و اغلب به خودی خود از بین می روند. اگر نمی خواهید منتظر بمانید یا اگر از وجود این زگیل ها رنج می برید، در مورد گزینه های درمانی با پزشک خود صحبت کنید. این زگیل ها می توانند با ویتامین A یا سالیسیلیک اسید (احتمالاً در ترکیب با تابش اشعه ماوراء بنفش) برطرف شوند. آن ها همچنین می توانند با جریان الکتریکی (الکتروواکولاسیون) یا انجماد (کرایوتراپی) یا “سوزاندن برطرف شوند”. گاهی اوقات آن ها با یک ابزار جراحی مخصوص (کورت) یا با استفاده از لیزر درمانی از بین می روند.
زگیل آبکی
این زائده با وجود نام و ظاهری مشابه، زگیل واقعی نیست. آن در اثر ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد نمی شود. در عوض، ویروس مولوسکوم کانتوژیوزوم محرک این زائده های پوستی بی ضرر زگیل مانند است. معمولاً، زائده های آبکی به صورت گروهی در یک یا دو ناحیه از پوست ظاهر می شوند. با این حال، در برخی افراد، آن ها نیز به راحتی در بدن توزیع می شوند. ناحیه تناسلی بزرگسالان بیشتر از همه درگیر عفونت های مولوسکوم است. در مقابل، اغلب در کودکان در قسمت های بدن مانند صورت، گردن یا زیر بغل دیده می شود.
زائده های آبکی حاوی ترشحات عفونی در داخل خود هستند و در صورت تماس با آن، می توانید به راحتی آلوده شوید. این خصوصاً به هنگام نرم شدن پوست تان اتفاق می افتد (مثلاً وقتی به استخر یا سونا می روید). سپس ویروس های تحریک کننده می توانند راحت تر به پوست تان نفوذ کنند. زخم ها، عفونت های قارچی پوست و نورودرماتیت ها نیز عفونت با پاتوژن زائده آبکی را دوست دارند.
معمولاً زائده آبکی به خودی خود برطرف می شود. اما می تواند سال ها دوام داشته باشد. مشابه زائده های مسطح، می توان آن ها را با اسید سالیسیلیک یا ویتامین A از بین برد. اما آن ها را می توان با ابزار جراحی نیز برداشت. امکان درمان آن با سوزاندن نیز وجود دارد: با استفاده از مایع تحریک کننده، پوست ناحیه ی زائده های آبکی ملتهب می شود. این به آن ها کمک می کند تا سریع تر بهبود یابند.
زائده های سبورئیک یا پیری
زائده های پیری حتی اگر شبیه به زائده های واقعی هم باشند اما اینطور نیستند. علت آن ها مشخص نیست. با این حال، آن ها توسط ویروس ها ایجاد نمی شوند- نه توسط HPV و نه سایر ویروس ها. بنابراین زائده های پیری مسری نیستند. نام این زائده های پوستی زگیل مانند از این واقعیت ناشی می شود که آن ها عمدتا در سنین بالا رخ می دهند. آن ها ترجیحا بر روی صورت، سینه و پشت، در قسمت پشت دست ها و همچنین در قسمت جلوی بازوها و پاها شکل می گیرند. ظاهر آن ها بسیار متغیر است.
بنابراین، پزشکان بین اشکال مختلف زائده های پیری، به عنوان مثال زائده های پیری پایه دار و کراتوزهای گچ مانند، تمایز قائل هستند. از آنجا که زائده های پیری بی ضرر هستند و معمولاً هیچ گونه ناراحتی ایجاد نمی کنند، نیازی به رفع آن ها نیست. اگر با این وجود می خواهید از شر آن ها خلاص شوید، باید با پزشک مشورت کنید (مانند سایر زگیل ها). فرد می تواند زائده های پیری را با ابزار جراحی (کورت، قاشق تیز، چاقو) یا توسط لیزر از بین ببرد. زائده های پایه دار را می توان توسط حلقه الکتریکی نیز برطرف کرد.
زائده های ساقه ای (فیبروئید)
زائده های ساقه ای زگیل های واقعی نیستند. این زائده ها، رشد نرم، موضعی و خوش خیم روی سلول های ویژه پوست هستند. اصطلاح پزشکی آن فیبروئید نرم است. تقریباً هر کس دیر یا زود زائده های کوچک و پوسته پوستی را ایجاد می کند. اما دلیل آن مشخص نیست. با این حال، از آنجا که زائده های ساقه ای در بعضی از خانواده ها شایع ترند، متخصصان به عامل وراثت شک دارند.
زائده های ساقه ای درست مانند زائده های پیری، بی ضررند و مسری نیستند. اما آن ها می توانند به لحاظ ظاهری نگران کننده باشند. بعضی اوقات به لحاظ حرکتی نیز مزاحم هستند. به عنوان مثال، در مورد زائده های ساقه ای در ناحیه گردن، گردنبندهای نازک یا روسری های ابریشمی ریز می توانند لابه لای این زائده ها گیر کنند. در چنین مواردی، بیماران می توانند نوک زائده های ساقه ای خود را با لیزر، جریان الکتریکی (الکتروواکولاسیون) یا به کمک قیچی جراحی بردارند.
دلایل بروز زگیل
زائده های واقعی، بیشتر در اثر ویروس های پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شوند. عوامل بیماری زا از طریق صدمات و ترک های کوچک به سلول های پوست نفوذ می کنند و باعث تکثیر کنترل نشده سلولی می شوند. مواد مخل، سلول های میزبان انسانی را وادار می کنند تا ویروس های بیشتری تولید کنند.
پاتوژن ها انواع مختلفی از اچ پی وی ها هستند. به عنوان مثال، زائده های معمولی، معمولاً در اثر HPV نوع ۱، ۲، ۴ و ۷ ایجاد می شوند. انواع HPV 1، ۲ و ۴ همچنین می توانند به طور عمده در زائده های پلانتار تشخیص داده شود. در مقابل، زائده های مسطح یا نوجوانی عموماً ناشی از HPV نوع ۳ هستند.
انواع خاصی از ویروس های پاپیلوما در ایجاد چندین نوع سرطان (مانند سرطان دهانه رحم و سرطان آلت تناسلی) نقش دارند. با این حال، این نوع ویروس ها مسئول زائده های سنتی نیستند و احتیاط در مورد زائده های تناسلی (کوندیلوماتا) ضروری است. زائده های غیرواقعی توسط HPV ایجاد نمی شوند. زائده های آبکی به دلیل ویروس هایی از نوع مولوسکوم کانتوژیوزوم ایجاد می شوند. علت زائده پیری مشخص نیست. همین امر در مورد زائده های ساقه ای نیز صدق می کند.
عوامل مختلفی می توانند تشکیل زائده، به ویژه رایج ترین شکل آن که زائده های معمولی است را تقویت کنند. این عوامل خطرزا شامل افزایش عرق (هایپرهیدروز)، اختلال گردش خون در انگشتان دست و پا (آکروسیانوز) و سیستم ایمنی ضعیف شده است. افرادی که خواستگاه آلرژی دارند (آتوپی) یا بیماری آتوپیک دارند (مانند نورودرماتیت) نیز مستعد زگیل اند. به نظر می رسد درگیری های روانی و استرس خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. بزرگسالان مبتلا نیز اغلب سیگاری هستند.
آیا زگیل مسری است؟
زائده های ویروسی، مسری یا عفونی هستند: آن ها مستقیماً از فردی به فرد دیگر منتقل می شوند، گاهی اوقات به طور غیر مستقیم از طریق حوله یا تیغ نیز انتقال می یابند. بین عفونت و ظهور اولین زائده (دوره انکوباسیون) چهار هفته تا هشت ماه زمان لازم است. در صورت آسیب دیدگی پوست، آلودگی به ویروس های زگیلی بسیار آسان است. پوست مرطوب یا نرم نیز اثر مطلوبی دارد. به همین دلیل، آلوده شدن در استخر، سونا و توسط دوش مشترک به راحتی امکان پذیر است.
علاوه بر این، افرادی که تماس مکرر با ویروس های تحریک کننده دارند یا افراد مبتلا (مانند کودکان)، در معرض خطر هستند. کسی که از قبل رشد پوستی کمی دارد در معرض آلودگی بیشتر است. بنابراین زائده ها می توانند روی بدن پخش شوند. ویروس ها به عنوان مثال با خراش، زائده های پوستی را به قسمت های مجاور یا دورتر از بدن پخش می کنند، جایی که می تواند محل زندگی آن ها نیز باشد. زائده های کاذب به دلیل ویروس ها ایجاد نمی شوند (مثل زائده های پیری و زائده های پایه دار).
معاینات و تشخیص
به طور معمول این زائده ها بی ضرر هستند. مراجعه به پزشک فقط در صورتی ضروری است که زائده های پوستی کوچک از نظر ظاهری و زیبایی نگران کننده باشند و نیاز به برداشتن داشته باشند یا در ناحیه تناسلی بروز کنند.
در صورت بروز موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
خونریزی یا التهاب زگیل،
ایجاد زگیل به سبب سایر بیماری های پوستی (مانند نورودرماتیت)
یا گسترش سریع زائده های آبکی.
زائده های پیری، در برخی شرایط ممکن است با سرطان پوست اشتباه گرفته شوند. بنابراین اگر مطمئن نیستید که زائده های پوستی تان زائده های پیری بی ضرر هستند یا نه، باید به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص معمولاً ساده است
به طور کلی تشخیص این زائده برای پزشک دشوار نیست. او معمولاً تنها با مشاهده ظاهر زگیل ها می تواند این زائده های کوچک و خوش خیم پوستی را تشخیص دهد. علاوه بر این، شکل، ساختار و محل رشد آن ها در اکثر موارد اطلاعاتی در مورد نوع این زائده ارائه می دهد. اما اگر پزشک کاملاً مطمئن نباشد، می تواند از زائده های پوستی نمونه ای برداشته و آن را در آزمایشگاه بافت شناسی بررسی کند. در موارد انفرادی نیز سعی شده است عوامل بیماری زایی (ویروس پاپیلومای انسانی) در نمونه، شناسایی شود.
درمان زگیل
بیشتر این زائده ها هیچ گونه ناراحتی ایجاد نمی کنند و دیر یا زود به خودی خود برطرف می شوند. در این صورت هیچ دلیل پزشکی وجود ندارد که زگیل را برطرف کنیم. با این حال، اگر متوجه شدید که این زائده های کوچک پوستی به لحاظ زیبایی نگران تان می کند، باید با پزشک در مورد نحوه برداشتن این زائده صحبت کنید. همین امر در مورد زائده هایی که باعث ناراحتی می شوند نیز صحت دارد، مانند زائده های کف پا، که راه رفتن را بسیار دردناک می کنند.
“چه چیزی به مقابله با این زائده ها کمک می کند؟” بسیاری از افراد مبتلا که این سوال را دارند به پزشک خود مراجعه می کنند. پاسخ این است که روش ها و درمان های مختلفی برای این زائده وجود دارد و اینکه کدام استراتژی در هر مورد خاص معقول است به نوع و تعداد این زائده ها و محل قرارگیری آن ها بستگی دارد.
حل کردن لایه شاخی پوست
اسیدهای مختلف می توانند با حل کردن لایه شاخی پوست، زگیل را از بین ببرند. برای این منظور بیشتر از اسید سالیسیلیک استفاده می شود، گاهی اوقات از اسید دیگری مانند اسید لاکتیک نیز در این امر استفاده می شود. اگر می خواهید زائده های مسطح روی صورت خود را از بین ببرید، معمولاً از ویتامین A استفاده کنید. این اسیدها به صورت محلول، کرم یا مشمع در داروخانه ها و بدون نسخه در دسترس هستند.
روی بسته را قبل از استفاده از محصول (برای اولین بار) بخوانید. این دقیقاً به شما می گوید که چگونه از محصول مورد نظر استفاده کنید. به طور کلی، یک محلول یا کرم باید چندین بار در روز و به مدت چند هفته روی این زائده ها اعمال شود. سپس به مدت چند روز مشمع بپوشید (احتمالاً با تکرار). تحت تأثیر اسید، لایه های شاخی پوست حل می شوند. شما باید آن ها را با دقت و مرتباً حذف کنید. مواظب باشید مناطق اطراف پوست آسیب نبینند و ویروس های زگیل به آن ها منتقل نشوند. در غیر این صورت زائده های جدید روی این مناطق آسیب دیده ایجاد می شوند.
منجمد کردن زگیل ها (کرایوتراپی)
پزشک با استفاده دقیق از ازت مایع می تواند این زائده را منجمد کند. هنگام خشک کردن، سرمای شدید ایجاد می شود، که لایه بالایی پوست را از بین می برد. انجماد باید چندین بار تکرار شود، تنها در این صورت می توان زگیل را به طور دائم از بین برد. بین جلسات فردی حداقل یک هفته باید سپری شود.
استفاده از نیتروژن مایع می تواند باعث درد کوتاه و تیزی شود. در نتیجه، پوست معمولاً قرمز و متورم می شود. همچنین ممکن است تاولی ایجاد شود. معمولاً چندین روز طول می کشد تا زائده هایی که پوسته پوسته شده اند بهبود یابند. اگر عمل کرایوتراپی با احتیاط انجام شود، هیچ زخمی از آن باقی نمی ماند.
برداشتن این زائده با استفاده از منجمد کردن در همه موارد مجاز نیست. به عنوان مثال، این روش برای افرادی که پای دیابتی دارند و بیماری انسداد شریان محیطی، PAD مناسب نیست. علاوه بر این، منجمد کردن زائده کف پا می تواند گردش خون ضعیف را مختل کند، به اعصاب آسیب برساند و باعث بهبود ضعیف زخم ها شود. کرایوتراپی همچنین برای از بین بردن این زائده در سندرم رینود (کاهش گردش خون در انگشتان دست و پا) مناسب نیست.
لازم نیست برای رفع زگیل ها – به روش منجمد کردن – به پزشک مراجعه کنید. در حال حاضر داروخانه ها قلم کرایوتراپی بدون نسخه برای خوددرمانی در خانه ارائه می دهند. با این حال، این ها نسبت به نیتروژن مایع که پزشک می تواند از آن استفاده کند سردتر هستند. علاوه بر این، هنوز اثربخشی آن ها به لحاظ علمی اثبات نشده است.
روش های دیگر
داروهای دیگری برای حذف این زائده وجود دارد. با این حال، تاکنون هیچ مدرک مشخصی مبنی بر مفید بودن آن ها یا اینکه آیا بهتر از اسیدها یا منجمد کردن اثر می کنند یا خیر وجود ندارد. به عنوان مثال، پمادها و محلول های مخصوص با مواد فعالی که مانع از رشد سلولی می شوند، ۵- فلوروراسیل یا ویروس ها (آسیکلوویر و غیره) هستند که می توانند زگیل را از بین ببرند.
بعضی اوقات داروهای مختلفی به طور مستقیم به زگیل ها تزریق می شوند، مانند ۵- فلوروراسیل یا موادی که به سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارند (اینترفرون). علاوه بر این، این زائده ها می توانند با کمک کورتاژ برداشته شوند. زائده های پوستی با ابزار مخصوص پزشکی (کورت) جدا می شوند. آن ها اغلب از قبل با اسید درمان می شوند. زائده برخی افراد با لیزر گرم می شود، یعنی توسط لیزر گرم شده و از بین می روند.
در فتودینامیک تراپی، ژل مخصوصی روی زگیل اعمال می کنند و حدود سه ساعت منتظر می مانند و سپس این زائده را پرتودهی می کنند. در این صورت، برخی از ترکیبات موجود در ژل فعال شده و زائده پوست را از بین می برد. روش قدیمی برش این زائده امروزه به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد. این روش می تواند منجر به عفونت و ایجاد جای زخم شود که به لحاظ زیبایی خوب نیست.
درمان های خانگی
گفته می شود گیاهان دارویی مختلف برای برطرف کردن این زائده بسیار مفید هستند. به عنوان مثال، گفته می شود که آب شیرین شده celandine در صورتی که چندین بار در روز خیسانده شود، زائده های کوچک پوست را از بین می برد. به همین روش، می توانید این زائده ها را با لاتکس قاصدک درمان کنید. این همچنین باید بتواند زائده های کوچک پوست را از بین ببرد.
بسیاری از ناتوروپات ها نیز برای درمان این زائده به قدرت ضد ویروسی روغن درخت چای اعتماد دارند. این روغن، چندین بار در روز به صورت رقیق شده روی زگیل اعمال می شود. سیر همچنین می تواند در برابر زائده های ویروسی موثر باشد. استفاده از سیر می تواند به از بین بردن این زائده کمک کند.
نکاتی برای پیش گیری از زگیل
برخی اقدامات ممکن است بتواند مانع آلوده شدن افراد یا انتقال ویروس به افراد دیگر شود:
حوله، کفش و جوراب خود را با افراد دیگر به اشتراک نگذارید.
در استخرهای شنا، حمام های عمومی، سالن های بدنسازی و رختکن ها پابرهنه راه نروید.
قبل از شنا زائده های خود را با یک مشمع ضد آب بپوشانید.
زائده هایتان را لمس نکنید.
همچنین باید از خراشیدن زائده های خود خودداری کنید. در غیر این صورت، شما ممکن است ویروس های یک محل را به قسمت های دیگری از بدن یا افراد دیگر منتقل کنید.
