در بیش از یک دهه اخیر، سینما در قبضه فرانچایزها و دنبالهها و بازسازیها بوده است، روندی که بدون شک مهمترین عامل دخیل در آن سود تجاری و دوشیدن ارزش تجاری یک روایت سینمایی تا سرحد ممکن بوده است. فرمول ساخت فرانچایز ساده است: فیلمی منتشر میشود و در گیشه به فروش خوبی دست پیدا میکند. در ادامه سازندگان به دنبال راهی برای ادامه فیلم خواهند گشت و دیر یا زود به ایدهای معقول یا نامعقول برای ساخت دنبالهها یا قسمتهای بعدی آن تحت هر نامی فراهم خواهد شد.
اخبار فرهنگ و هنر - در اکثر موارد این فیلمها تنها از نظر تجاری موفق بوده و از نظر هنری و جلب توجه منتقدان ارزش چندانی (یا دستکم مشابه و قابل مقایسه با موفقیت تجاری شان) ندارند. بدین ترتیب است که گاه از یک فیلم چندین دنباله ساخته شده که گاهی دو رقمی نیز خواهد شد. با این وجود برخی فیلمها هستند که اگر چه شرایط ادامه از طریق فرانچایز یا دنبالهها را داشته اند، اما به دلیل بی نقص بودنشان، شرایط برای ساخت دنباله و فرانچایز از آنها مهیا نیست. در ادامه این مطلب میخواهیم شما را با برخی از فیلمهای اکشن دیدنی و بی نقص تاریخ سینما آشنا کنیم که نیازی به ساخت دنباله ندارند.
فیلم اکشن Air Force One یکی از آن فیلمهای اکشن ساده، اما دوست داشتنی و بی نقصی است که در دهه ۱۹۹۰ ساخته شد، دههای که بهترین دوران ژانر اکشن شناخته میشود. اگر چه میتوان داستان فیلم را در عنوان کوتاه «جان سخت در هواپیمای رییس جمهور» خلاصه کرد، اما فیلم بلاک باستر ولفگانگ پترسون چیزی فراتر از این عنوان است. انتخاب هریسون فورد در نقش اول فیلم برای مخاطب قانع کننده بود، زیرا با توجه به پیشینه بازیگریش، این توانایی دیده میشد که همزمان هم نقش رهبر ایالات متحده را بر عهده داشته و هم یک تنه یک حلقه تروریستی را نابود سازد، در حالی که گری اولدمن یک بار دیگر ارزش خود را به عنوان یکی از قابل اعتمادترین شخصیتهای منفی تاریخ سینما با ارائه یک بازی خارق العاده دیگر در نقش شخصیت منفی اصلی داستان ثابت کرد.
سال گذشته بود که شایعاتی در مورد دنباله این فیلم با تمرکز بر روی معاون رییس جمهور وجود داشت، زیرا سبک ترجیحی حمل و نقل او با عنوان Air Force Two شناخته میشود، اما به نظر میرسد که خوشبختانه این ایده بایگانی شده است. شاید این روزها جای خالی ایده رییس جمهوری سرسخت، ماجراجو و بزن بهادر روی پرده نقرهای احساس شود، اما وقتی که قبلاً چنین ایدهای به این خوبی پیاده شده، هیچ منطقی در تکرار آن فرمول برای رسیدن به موفقیت وجود ندارد.
تنها یک سال پس از انتشار فیلم The Terminato، شاهد ساخت فیلم اکشن Commando بودیم، در دورانی که آرنولد شوارتزنگر که به یک بازیگر شناخته شده و سلطان جدید ژانر اکشن هالیوود تبدیل شده بود نقش اول را داشت. اکنون پس از ۳۵ سال نیز این فیلم به لطف برخی دیالوگهای ساده و سکانسهای اکشن با کیفیتش، همچنان یکی از بهترین کارهای این مرد قوی هیکل اتریشی الاصل است. این فیلم با بودجه اندک ۹ میلیون دلاری توانست ۵۷ میلیون دلار در باکس آفیس فروش داشته باشد و به سرعت به یک فیلم محبوب تبدیل شود.
اما علیرغم اینکه نویسنده فیلمنامه، استیونای دی سوزا، اعلام کرد که سناریو دنباله این فیلم را در مورد ماجراجوییهای این سرباز بازنشسته برای تاسیس شرکت امنیتی خود و دست و پنجه نرم کردن با دهها فرد خلافکار به نگارش درآورده است، هنوز نتوانسته ایم شاهد بازگشت جان ماتریکس به سینماها باشیم. یک دهه پیش، خبرهایی از نویسندگی و کارگردانی بازسازی این فیلم توسط دیوید آیر به گوش رسید، اما با کنار رفتن او از این پروژه، بازسازی Commando نیز به کلی کنار گذاشته شد. فیلم اکشن Commando محصول خاص زمان خود یکی از نمادینترین و به یادماندنیترین فیلمهای اکشنی است که تاکنون ساخته شده است و همین موضوع باعث شده که شرایط برای ساخت دنباله یا بازسازی آن برای هر کارگردانی دشوار باشد.
۳- The Rock
دومین فیلم مایکل بی هنوز هم بهترین فیلم اوست که سبک خاص بصری و هنری این کارگردان را به رخ کشیده و به عنوان یکی از بهترین فیلمهای اکشن دو نفره با داشتن نیکلاس کیج و شان کانری به شمار میآید. دو شخصیت اصلی فیلم The Rock شیمی قابل توجهی دارند، برای یکدیگر احترام خاصی قائلند و در طول روز وظایف خود را به خوبی انجام میدهند. برخی از عناصر این فیلم را میتوان در فیلمهای کوئنتین تارانتینو دید و این موضوع نیز از مشارکت او در بازنویسی سناریو این فیلم نشأت میگیرد. فیلم اکشن The Rock یکی از بهترین و متنوعترین شخصیتها و بازیگرانی که تاکنون در این ژانر به کار گرفته شده اند را دارد، در حالی که کیج از یک شخصیت تحسین شده فیلمهای درام به یک قهرمان اکشن واقعی تغییر مسیر داد.
مایکل بی اعتراف کرده که در ابتدا ایده ساخت یک دنباله را در سر داشته است، دنبالهای که به مورد تعقیب قرار گرفتن شخصیت استنلی گودسپید توسط دولت برای میکروفیلمی که در اختیارش بود میپرداخت و وی را وادار میساخت که بار دیگر از جان میسون کمک بگیرد. اگر چه ایده دیدن او در شخصیت در کنار هم برای یک بار دیگر بسیار جذاب بوده و طرفداران فیلم نیز از این موضوع خوشحال میشدند، اما کارنامه کارگردانی مایکل بی نشان میدهد که وی در زمینه ساخت دنبالهها شرایط خوبی نداشته و فیلم اکشن The Rock نیز نیازی به ساخت دنباله نداشت.
۲- Con Air
همانطور که در مورد قبلی گفته شد، با فیلم The Rock بود که نیکلاس کیج از یک شخصیت عجیب و غریب با روش کار و زندگی بسیار خاص به قهرمان ساده فیلمهای اکشن تبدیل شد، موضوعی که بازی او در سه مورد از بهترین فیلمهای اکشن دهه ۱۹۹۰ آن هم در مدت تنها ۱۲ ماه نقش مهمی در تثبیت آن داشت. فیلم Con Air که تنها سه هفته قبل از Face/Off وارد سینماها شد، کیج را در یکی از عجیبترین ترکیبات لهجهای و مدل مویی دوران بازیگری اش نشان میدهد، اما ظاهر و صدای خنده دار کامرون پو نقش زیادی در افزایش جذابیت این فیلم داشت.
فیلم اکشن Con Air به عنوان یکی از پرستارهترین فیلمهای اکشن و دارنده متنوعترین شخصیتها در تاریخ سینما، یک فیلم ماجراجویانه و پرتنش بی توقف از شخصیتهای بزرگ و حتی اکشن بزرگتر است که هنوز هم بعد از دو دهه از ساخت تماشای آن جذاب خواهد بود. سایمون وست، کارگردان فیلم گفته بود که قصد ساخت دنبالهای از این فیلم در فضا را دارد، اما حتی علیرغم اعلام علاقه بازیگران فیلم اورجینال برای حضور در این دنباله، Con Air یک پروژه سینمایی یگانه و به اتمام رسیده باقی ماند.
۱- Hard Boiled
شاید فیلم اکشن Hard Boiled موضوع ساخت یک دنباله در قالب بازی ویدیویی بوده باشد، اما در پرده نقره ای، جان وو تصمیم گرفت به دنبال ساخت دنباله نرود. Hard Boiled به عنوان آخرین فیلم جان وو در زادگاهش هنگ کنگ قبل از اینکه یک ماجراجویی یک دههای را در هالیوود آغاز کند، از نظر بسیاری بهترین فیلم اکشن تاریخ سینماست.
اگر چه داستان فیلم حرف زیادی برای گفتن ندارد، اما جذابیت اصلی فیلم در تیراندازیهای دیوار به دیوار و مبارزات تن به تن آن است که از بهترینهای ژانر اکشن هستند در حالی که سکانس طولانی پایانی در بیمارستان را باید یک دستاورد بزرگ در زمینه هنرهای رزمی، بدلکاری و فیلمسازی دانست.
بدنبال انتشار بازی ویدیویی Stranglehold در سال ۲۰۰۷، طرحهای اولیهای برای اقتباسی سینمایی از این بازی در قالب بازگشت شخصیت کارآگاه تکیلا به پرده سینما وجود داشت، اما در ادامه قرار شد داستان فیلم در مورد نسخه جوانتر این شخصیت باشد. در حالی که اکنون ۱۳ سال از آن زمان گذشته و هنوز پیشرفتی در این پروژه حاصل نشده، میتوانیم بگوییم که دستکم به این زودیها شاهد بازگشت یکی از دوست داشتنیترین و ماندگارترین شخصیتهای پلیسی تاریخ سینما نخواهیم بود.