مناقشه جدید چین و آمریکا

اعزام گاه و بی گاه کشتی ها و رزمناوهای آمریکا به دریای چین جنوبی با حمایت تایوان، بار دیگر تنش ها میان چین و آمریکا را افزایش داده است.

اخبار بین الملل-آمریکا برای دومین بار در یک ماه گذشته دو کشتی جنگی «یو اس اس مانتگومری» و «یو اس اس سزار چاوز» را برای گشتزنی به اطراف یک جزیره مورد تنش بین چین و مالزی اعزام کرد که با واکنش جدی چین مواجه شد.

دریای جنوبی چین دریایی حاشیه‌ای است که بخشی از اقیانوس آرام به شمار می‌آید و ناحیه‌ای در حدود ۳ و نیم میلیون کیلومتر مربع از سنگاپور تا تنگه تایوان را دربر می‌گیرد این دریا پس از پنج اقیانوس جهان بزرگترین ناحیه دریایی جهان است.

جزیره‌های واقع بر دریای جنوبی چین و همچنین خود دریا، مورد جدال کشورهای مختلف هستند به همین علت حتی نام‌های متفاوتی برای اشاره به این دریا به کار می‌رود که البته «دریای جنوبی چین» نام پذیرفته شده بین‌المللی، حداقل در انگلیسی و زبان‌های اروپایی است.

جمهوری خلق چین تقریبا بر کل دریا و کشورهای ویتنام، فیلیپین، مالزی، برونئی و تایوان هریک بر بخش‌هایی از آن ادعای مالکیت دارند، همچنین این کشورها بر سر جزایر غنی از نفت و گاز اسپراتلی و پارسل اختلاف دارند.

ایالات متحده این دریا را از آب‌های بین‌المللی می‌داند و بر حق قانونی کشتی‌ها و زیر دریایی‌ هایش در رفت ‌و آمد در این دریا تاکید می‌ورزد و مخالف ساخت تاسیسات دریایی توسط چین در این آب راهه است اما چین چنین دیدگاهی را قبول ندارد.

کارشناسان معتقدند حضور گاه و بی گاه کشتی های آمریکا در این دریا با حمایت های تایوان صورت می گیرد به اعتقاد این کارشناسان پیروزی تسای اینگ ون رهبر حزب دموکراتیک ترقیخواه تایوان در انتخابات ریاست جمهوری این جزیره، یک بار دیگر باب مناقشات سیاسی، تجاری و دیپلماتیک میان طرفین تنگه تایوان را باز کرده است.

در حالی که خانم تسای همچون چهار سال قبل از قبول اصل یک چین خودداری می کند چین تاکید دارد انتخاب دوباره وی در انتخابات سال ۲۰۲۰ میلادی برای چهار سال دیگر، این موضوع و حقیقت را که تایوان بخشی از سرزمین مادری (چین) است، تغییر نخواهد داد.

وانگ یی وزیر خارجه چین در اولین واکنش نسبتا شدید به این انتخابات گفت که تسای نمی تواند حقیقت را عوض کند تایوان متعلق به چین است نفرت از استقلال طلبان ۱۰ هزار سال دیگر نیز ادامه خواهد داشت.

از زمانی که هنگ کنگ دچار ناآرامی شد و هنگ کنگی ها تظاهراتی علیه چین برگزار کردند، تسای و هم حزبی های او تلاش های گسترده ای را شروع کردند که نشان دهند در سیاست های خود همچنان قصدی برای پیروی از چین ندارند.

ظاهرا این سیاست ها برای انتخاب مجدد وی موثر بوده است او این بار توانست بیش از ۵۷ درصد از آرا را کسب کند او نزدیک به ۸ میلیون رای آورد که به مراتب از سال ۲۰۱۶ میلادی با ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار رای بیشتر بود.

اما همین پیروزی خیلی زود هشدارهای مختلفی را از سوی مقام های سطوح مختلف چین و رسانه های گروهی این کشور به دنبال داشت که تاکید دارند تایوان نمی تواند در مسیر استقلال گام بردارد.

دیدار فوری خانم تسای با فرستاده ها و نمایندگان آمریکا و ژاپن پس از پیروزی در انتخابات نیز ضربه دیگری برای دیپلماسی چین محسوب می شود و خیلی زود وزارت خارجه و اداره امور تایوان در دولت چین در بیانیه هایی به همه کشورهایی که با چین روابط رسمی دارند هشدار دادند که باید به اصل یک چین پایبند باشند.

تسای می خواهد از همه ظرفیت های موجود برای تقویت روابط نظامی،  سیاسی و اقتصادی تایوان با آمریکا و برخی از کشورهای همسایه از جمله ژاپن بهره بگیرد این روند می تواند باعث بروز چالش های جدی در دو سوی تنگه تایوان شود.

چین بر این باور است که تایوان بخشی از خاک این کشور است و نمی تواند در سازمان های بین المللی و بسیاری از نهادها که کشورهای دارای حق حاکمیت عضو هستند فعال باشد.  

اما این راهبرد را آمریکا و برخی از کشورهای دیگر نمی پذیرند آمریکا بخصوص بزرگترین فروشنده سلاح به تایوان در چند دهه گذشته بوده است و بعید به نظر می رسد در این سیاست تغییری بدهد.

عبور ناوشکن های آمریکایی در یک سال گذشته از تنگه تایوان در کنار فروش های تسلیحاتی این کشور به تایوان افزایش یافته است و این نشان می دهد که واشنگتن بیش از گذشته علاقه مند به گسترش روابط با چین تایپه است.

وزیر خارجه چین در سفر چند مدت پیش خود به آفریقا گفت که پیروزی تسای نمی تواند گرایش اجتناب ناپذیر وحدت چین و تایوان را تغییر دهد و متوقف کند.

او افزود که هر کسی که در برابر این مسیر بایستد و جهت خلاف شنا کند و در مسیر استقلال طلبی گام بگذارد نفرتی ۱۰ هزار ساله را به جان خریده است.

"کاترین وونگ" تحلیلگر مسایل دو سوی تنگه تایوان می گوید که یک چالش سخت پیش روی چین و تایوان قرار دارد به هر صورت پیروزی تسای برای چین یک دردسر بزرگ است.

او دیدارهایی را که تسای با مسئولان ارشد آمریکا و ژاپن در تایوان داشته است، نشانه هایی از تلاش های او برای جذب و جلب حمایت این کشورها از راهبردهای دولت خود دانسته است.

این تحلیلگر می افزاید چین صد درصد فشارها بر تایوان را افزایش خواهد داد اما این اقدام به همان میزان می تواند روابط پکن و واشنگتن را پیچیده تر کند.

به نظر می رسد که سال ۲۰۲۰ میلادی سالی بسیار تعیین کننده برای این منطقه خواهد بود و احتمالا تحولات در روابط تایوان،  آمریکا و چین به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر و پیشرفت در گفت و گوهای تجاری چین و آمریکا بستگی دارد.