واعظِ پُر کار!

در نیمه‌ی ماه ضیافت الهی، زلزله‌ای حدود ۵ ریشتری برای لحظاتی به‌عنوان مهمان جدید، خودی نشان داد. شعار «در خانه بمانیم» ستاد ملی مبارزه با کرونا، از ترس اینکه مبادا با دست‌های ضدعفونی‌شده زیر خاک و آوار، گرفتار شویم، ساعاتی به «در خانه نمانیم» توسط مردم، تبدیل شد؛ اما کرور کرور شکر که زلزله به کرونا متصل نشد وگرنه مثل کروز، اصابت می‌کرد به جان مردمی که حدود ۸۰ روز مقابل آن ویروس بی‌رحم، جانانه ایستادگی کرده‌اند.

این ایام، نشانه‌ها بیشتر خودنمایی می‌کنند تا شاید نشانی را پیدا کنیم؛ خواندن «آیات»، واجب می‌شود و بر خواندن آیات دیگر در بهار قرآن تأکید ویژه می‌شود؛ تا حدی که خواندن یک آیه را مثل ختم قرآن در سایر ایام با ما محاسبه خواهند کرد. امتحان، سخت شده؛ خداوند هم نشانه‌هایش را واضح‌تر و گل‌درشت‌تر به ما نشان می‌دهد تا نشانی را گم نکنیم؛ اما علی‌رغم تکثر نشانی‌ها، گاهی به‌جای آن‌که مسیر را دقیق‌تر پیدا کنیم، به آن‌ها بی‌توجه می‌شویم و سرسری از آن عبور می‌کنیم. قدرت‌نمایی خداوند را در حوادث و ابتلائات باید ببینیم «یا من فی الممات قدرته» و هنگامی‌که از کنار قبور درگذشتگان می‌گذریم، پند و عبرت بگیریم «یا من فی القبور عبرته» و اصلا به ما گفته‌شده که بهترین واعظ، مرگ (و یاد آن) است. «کفی بالموت واعظا» این واعظ، پرکار و فعال‌تر شده اما در بمبارانِ بی‌رحمانه محتواهای بی‌مایه در دنیای امروزی، عدد مرگ‌ومیر، دیده می‌شود ولی پیام و وعظ آن درک نمی‌شود.

یکی از فلسفه‌های روزه‌داری را یادآوری تشنگی و گرسنگی در قیامت ذکر کرده‌اند؛ نشانه‌ای که باید به آن فکر کرد و خود را برای لحظات سخت و نفس‌گیر آن آماده کرد؛ در روایات، پدیده‌هایی همچون زلزله، کسوف، خسوف و بادهای ترسناک نیز از نشانه‌های قیامت بیان‌شده است و توصیه‌شده هنگامی‌که یکی از این پدیده‌ها رخ داد، قیامت را به یادآورید و در پیشگاه الهی تضرع نمایید؛ لیکن غفلت و اسباب آن‌هم زیاد شده است؛ برای همین است که تواصی به حق و صبر در «عصر جدید» ضروری‌تر از قبل حس می‌شود.

توجه به این آیات، قطعا منافاتی با آمادگی برای کاهش آسیب‌ها و بلایا ندارد؛ چه اینکه همین آیات و روایات به حرمت جان و مال مردم، حکم کرده است. سال‌هاست دانشمندان و علمای زلزله‌شناسی حجت را بر مردم تهران به‌طور اخص، تمام کرده‌اند که گسل‌های این شهر، آرام و قرار ندارند و مدت‌هاست که نوید تکان به تهران را داده‌اند؛ آن‌هم تکانی که تهران را اساسی بتکاند! بافت فرسوده، ساخت‌وساز غیراصولی، تراکم جمعیت نامتعارف، شبکه‌های زیرزمینی غیرعلمی و آسیب‌پذیر و ده‌ها عامل دیگر، نگرانی‌هایی جدی برای بحران احتمالی را رقم می‌زند که نوک پیکان این تهدیدات و مخاطب پیگیری و حل آن، مسئولان در همه رده‌ها و سطوح هستند؛ چراکه وقتی راجع به دماء مسلمین صحبت می‌کنیم، امر فراتر از قوه مجریه یا استانداری و شهرداری است و همه ارکان نظام می‌بایست برای حل‌وفصل آن گام قوی و مؤثر بردارند.

مسعود پیرهادی