ذهنیت پست و استعماری کهن غرب هنوز جریان دارد

اخیرا دو تن از متخصصان حوزه پزشکی فرانسه با نام‌های «ژان پل میرا» و «کامیل لوچ» با حضور در شبکه تلویزیونی ملی ضمن اشاره به کمبود ماسک ، اقدامات درمانی و دستگاه‌های کمک تنفسی در قاره آفریقا ، بحث آزمایش واکسن ویروس کووید-۱۹ در این قاره را مطرح کردند!

اخبار بین الملل-دکتر کامیل لوچ، مدیرعامل موسسه ملی تحقیقات پزشکی فرانسه و پروفسور ژان پل میرا، رئیس بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان کوشان در پاریس در اظهاراتی بی شرمانه در شبکه تلویزیونی «ال‌سی‌آی» اعلام کردند که تحقیقات برای مشاهده تاثیر واکسن «ب‌ث‌ژ» در درمان بیماران کووید-۱۹ باید در کشور‌های آفریقایی انجام شود.

از زمان پخش این برنامه، بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی و سیاستمداران و نهاد‌های غیر دولتی فرانسه، سخنان این دو کارشناس را محکوم کردند. اما این نوع تفکر نژادپرستانه موضوع تازه‌ای در ارتباط با کشور‌های آفریقایی نیست. اظهارات پزشکان فرانسوی را باید تنها متاثر از روندی دانست که سال‌ها مردم آفریقا را به دلیل نگرش برترپنداری عده‌ای، تحقیر و نادیده گرفته است. اظهاراتی که یادآور «ذهنیت استعماری کهن غرب» نسبت به این قاره است.

در اوایل ماه مارس و با گسترش شیوع ویروس کووید-۱۹ در سطح جهان، این سوال مطرح شد که چرا در کشور‌های آفریقایی شمار مبتلایان به این ویروس چشمگیر نیست. لحن نهفته در این سوالات از توطئه‌ای برای سوء استفاده از مصونیت ژنتیکی احتمالی آفریقایی‌ها در برابر ویروس جدید خبر می‌داد. اما چرا باید چنین سوالی درباره کشور‌های آفریقایی مطرح شود.

از دیرباز تحقیر و نادیده انگاشتن صفات انسانی برای مردم قاره آفریقا یکی از عوامل محرک تجارت برده و استعمار مردم این قاره بوده است.

الجزیره در ادامه این گزارش به ماجرای تراژیک زندگی یک زن آفریقایی تبار پرداخت که در سال ۱۸۱۰ ربوده و به اروپا آورده شد. به نوشته الجزیره ، بعد‌ها پس از مرگ او، بدن این زن نیز از سوی یک جراح فرانسوی تشریح و مورد کالبدشکافی قرار گرفت.

در سال ۲۰۰۲ دولت آفریقای جنوبی سرانجام موفق شد جسد این زن را از موزه ملی فرانسه در پاریس پس گیرد؛ جایی که بقایی بدن او بیش از ۱۵۰ سال در معرض نمایش عموم قرار گرفته بود. زندگی این زن آفریقایی حتی پس از مرگ نیز متاثر از یک تئوری نژادپرستانه برای کشف اختلافات بیولوژیکی و علمی میان سفید پوستان و سیاه پوستان بود.

دو قرن پس از مرگ این زن، نظریه‌های نژادپرستانه خاص برای فرومایه نشان دادن نژاد‌های آفریقایی تبار شکل دیگری به خود گرفت. اما روند سوءاستفاده فیزیکی از نژاد آفریقایی برای مقاصد و منافع ذی‌نفعان در جهان غرب به اشکال مختلف همچنان ادامه دارد.

همزمان با شیوع ویروس ابولا در سال ۲۰۱۴ در غرب آفریقا، آزمایشگاه‌هایی در فرانسه، انگلیس و آمریکا، به بهانه یافتن درمان و واکسنی برای این بیماری بیش از ۲۵۰ هزار نمونه خون از بیماران مبتلا، بدون کسب رضایت و اطلاع آنها، جمع آوری کردند.

اما تا به امروز محققان آفریقای جنوبی، فرانسه و آمریکا با استناد به بهانه‌های امنیت ملی، از افشای تعداد دقیق آزمایش‌های صورت گرفته امتناع کرده اند. بنا به گفته یکی از این بیماران، «آن‌ها از جسم ما به عنوان ابزاری برای تحقیقات خود و بدست آوردن میلیارد‌ها دلار استفاده کردند. دارویی که آن‌ها تولید خواهند کرد رایگان نخواهد بود و به فروش خواهد رسید.»

در سال ۲۰۱۱، سازمان سیا، سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا که به دنبال یافتن ردپایی از اسامه بن لادن، سرکرده گروه تروریستی القاعده بود، تحت پوشش یک سازمان بین المللی غیردولتی، نمونه‌های «دی ان ای» بی‌شماری را در پاکستان در قالب یک کمپین جعلی واکسیناسیون جمع آوری کرد.

پیشنهاد نژادپرستانه پزشکان فرانسوی برای آزمایش دارو و واکسن ویروس کووید-۱۹ برای روی نمونه‌های از آفریقا اگرچه اتفاقی تازه نیست، بار دیگر خشم و انزجار نسبت به چنین رویکردی نژادپرستانه را در پی داشته، بویژه اینکه موارد ابتلا به ویروس ناشناخته کرونا در این قاره از اروپا و آمریکا کمتر بوده است.

با توجه به تاریخچه استعمار پزشکی در آفریقا و واقعیت‌های موجود در خصوص ویروس کووید-۱۹، چنین اظهارنظراتی را باید چیزی ورای تداوم رویکرد نژادپرستانه و غیرانسانی غرب دانست، که در آن به برخی از انسان‌ها به عنوان ابزاری جهت حصول مقاصد دیگران نگریسته می‌شود.

در انتهای این مطلب آمده است: واقعیت تلخ اینکه غرب انتظار دارد که آفریقا همچنان در قبال تلاش برای انگاشته شدن به عنوان موش آزمایشگاهی برای تولید دارو برای جهان غرب سکوت کند.