اکران آنلاین در ایران در شرایطی با فیلم سینمایی « خروج » تازه‌ترین اثر ابراهیم حاتمی‌کیا کار خود را آغاز کرد که بسیاری از مخالفان این طرح از همان ابتدا به طرح اما و اگرهای مرتبط با اجرای این طرح از جمله احتمال قاچاق و انتشار نسخه‌های غیرقانونی آن در فضای مجازی پرداختند. این در حالی است که مسئله اکران آنلاین و آفت انتشار کپی غیرمجاز آثار نمایشی مسئله‌ای تازه و صرفا محدود به ایران نیست؛ بلکه معضلی است که در سراسر دنیا گریبان استریم‌های فعال در این حوزه را گرفته است و هنوز راه‌حلی قطعی برای محافظت از محتوای استریم‌ها وجود ندارد.
اخبار فرهنگ و هنر- با این همه، حاتمی‌کیا و سازمان اوج با وجود آگاهی از احتمال انتشار نسخه غیرقانونی این اثر، تصمیم گرفتند تا برای عبور از وضعیت فعلی سینمای ایران که به واسطه شیوع ویروس کرونا و تعطیلی سینماها، عملاً در یک بن‌بست قرار گرفته، به سراغ اجرای این طرح بروند. طرحی که موفقیت «خروج» در آن می‌تواند آغازگر راهی در سینمای ایران باشد و راه را برای سایر سینماگرانی که می‌خواهند از این طریق اثر خود را عرضه کنند، باز کند.
البته این موضوع باعث تغییر هندسه توزیع سینمای ایران نیز خواهد شد و احتمالا به واسطه همین اتفاق هم بوده که تلاش‌های مختلفی برای زمین‌گیر کردن این طرح بلافاصله پس از آغاز اکران آنلاین آن صورت گرفت. این در شرایطی است که با وجود انتشار نسخه قاچاق «خروج»، اما براساس آمارهای منتشر شده از سوی وی‌اودی‌ها این فیلم در همان روز اول اکران آنلاین خود توانسته ۳۳ هزار و ۹۹۵ بلیط در ۲۴ ساعت بفروشد و این رکورد قابل توجهی برای طرحی است که برای اولین بار در ایران اجرا می‌شود و البته بدخواهان پرقدرتی هم دارد!
گذشته از این، نکته قابل توجه دیگر در ارتباط با اکران آنلاین که قطعا برای هر فیلمسازی اهمیت دارد، گسترده‌تر شدن دامنه مخاطبان از طریق اکران آنلاین آثار است. همچنان که براساس آمار منتشر شده از سوی «فیلیمو»، طبق معیارهای سنجش تعداد تماشاگر در شبکه نمایش خانگی یعنی در نظر گرفتن حداقل ۲.۵ تماشاگر به ازای یک بلیط، دسترسی ۶ ساعته به محتوا و امکان تماشای خانوادگی، مجموع تعداد تماشاگران فیلم «خروج» در دو سرویس ویاودی فیلیمو و نماوا را می‌توان حداقل ۸۵ هزار نفر برآورد کرد. این شمار قابل توجهی از مخاطبان است که فقط در طی یک روز به تماشای اثری سینمایی نشستند و قطعا برای سایر فیلمسازان نیز مسئله افزایش تعداد مخاطبان اثرشان اهمیتی ویژه دارد.
اما «خروج» علاوه بر مبارزه برای باز کردن مسیری تازه در سینمای ایران و هموار کردن راه برای ورود سایر فیلمسازانی که متقاضی اکران آنلاین آثار خود هستند، باید با کسانی که به دنبال عرضه نسخه‌های غیرمجاز و کپی شده این فیلم هستند نیز مبارزه کند و این دومین جبهه‌ای است که «خروج» باید در آن بجنگد. البته براساس آنچه که روز گذشته مدیر مالکیت فکری سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی(ساترا) گفت، مجاری عرضه غیرقانونی این اثر در صورت وصول گزارش در کمتر از یک ساعت برای جلوگیری از ادامه نقض حقوق مالکان اثر، بسته خواهد شد و این کمک خوبی برای دلگرمی سایر فیلمسازان جهت قدم گذاشتن در راهی است که «خروج» برای اولین بار به سراغ آن رفت.
همه این تلاش‌ها در شرایطی صورت گرفته که متاسفانه رسانه ملی هنوز آنچنان که باید از اجرای طرح اکران آنلاین آثار سینمایی حمایت نکرده است و به جز اعلام خبر آغاز اکران آنلاین «خروج» در یک بخش خبری، تلاش دیگری برای کمک به این طرح نکرده است تا سومین جبهه مشکلات در مسیر اکران آنلاین «خروج» فقدان تبلیغات تلویزیون باشد.
هر چند که تلویزیون معمولا شبکه نمایش خانگی و سامانه‌های ویاودی را به رسمیت نمی‌شناسند و تلاشی برای تبلیغ آن‌ها نمی‌کند، ولی واقعیت آن است که در شرایط فعلی که چرخه اقتصادی سینمای ایران تقریباً به طور کامل متوقف شده است و مسئله توزیع آثار سینمایی به دلیل تعطیلی سینماها با مشکلاتی جدی روبرو شده است، یکی از بزرگترین کمک‌های تلویزیون به سینما، تبلیغ و ترویج طرح‌هایی همچون اکران آنلاین است. اگر زمانی تلویزیون با پخش تیزرهای آثار سینمایی به تبلیغ تماشای این فیلم‌ها در سینما می‌پرداخت، حالا می‌تواند مخاطبان را به بهره‌مندی از طرح‌هایی همچون اکران آنلاین و تماشای نسخه قانونی این آثار ترغیب و تشویق کند.
علاوه بر رسالت تبلیغی و ترویجی، تلویزیون می‌تواند در زمینه فرهنگسازی نیز نقش به شدت موثری برای رشد و پیشرفت طرح‌هایی همچون «اکران آنلاین آثار سینمایی» داشته باشد. پیشگام شدن فیلمسازانی همچون ابراهیم حاتمی‌کیا برای اجرای این طرح‌های تازه با وجود همه مشکلاتی که ممکن است گریبان‌گیر آثار شود، نشان‌دهنده اهمیت بالای آن و لزوم تغییر نگاه سینمای ایران به این حوزه است. تلویزیون نیز می‌تواند با فرهنگسازی برای استفاده مخاطبان از روش‌های قانونی بهره‌مندی از اکران آنلاین، سینمای ایران را در این شرایط سخت و پیچیده پیش آمده به واسطه کرونا، حمایت کند.
