دکتر علیرضا بیگلری با بیان اینکه دو ماه قبل از شناسایی نخستین مورد ابتلا به کرونا طراحیهای لازم برای شناسایی این ویروس را آغاز کردیم، اظهار کرد: در آن زمان دانش کمی در دست داشتیم اما تلاش شد تا بهترین روش تشخیصی را انتخاب کنیم و بلافاصله با نخستین شناسایی مورد ابتلا آزمایشگاههای مورد نیاز را احداث کردیم و در کمتر از ده روز 60 آزمایشگاه در کشور برپا شد.
اخبار اجتماعی - وی افزود: در تمام شهرهای ایران آزمایشگاههایی داریم که بهصورت شبکه یکپارچه تأسیس شدهاند و این مسئله فرصتی بود که در بطن تهدید کرونا ایجاد شد و توجه تمام کارشناسان را در سطح بینالمللی به خود جلب کرد؛ باتوجه به اینکه این کار بزرگ با استفاده از دانش بومی جوانان سرزمین خودمان و بدون کمک گرفتن از خارج کشور انجام شد، از آن به عنوان نقطه قوتی در تاریخ کشورمان از آن یاد خواهد شد و فراهم کردن زمینه تشخیص در شرایطی انجام شد که ما تحت تحریمهای ناجوانمردانه بودیم. این شبکه میتواند در تهدیدهای آتی نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
بیگلری با بیان اینکه تعداد آزمایشگاههای تشخیصی کشور به بیش از 90 آزمایشگاه رسیده است، خاطرنشان کرد: زمینه آماده شده است که حدود 10 هزار تست به ظرفیت تستهای کشور اضافه کنیم و به ظرفیتی بالای 20 هزار تست در روز برسیم تا افراد جامعه را مورد غربالگری قرار دهیم.
وی با اشاره به آمادگی 50 شرکت فناور جهت تولید کیت در کشور تصریح کرد: بیش از 5 شرکت در انستیتو پاستور ایران مورد تأیید قرار گرفتند تا وارد عرصه تولید کیت در کشور شوند و حالا میتوانیم بگوییم که بینیاز از خارج از کشور و کاملاً متکی به دانش داخلی خود میتوانیم نیاز کشور را رفع کنیم و حتی اگر در کشورهای همسایه اتفاقی بیفتد سازمان جهانی بهداشت از ایران کمک خواهد خواست تا تجربیات خود را در اختیار کشورهای دیگر قرار دهیم.
بیگلری با بیان اینکه هیچکدام از کشورهای دنیا یک پروتکل واحد را اجرا نمیکنند، تصریح کرد: پروتکلهای کشور ما نیز بر اساس شواهدی است که پزشکان از نقاط مختلف جهان به دست آوردهاند ولی با توجه به اینکه پروژههای مختلفی در ایران پیش میرود تا عملکرد ویروس را بهتر بشناسیم امیدواریم در آینده نزدیک درمان و واکسن مناسب در اختیار داشته باشیم.
استفاده از پروتکل استاندارد جهانی در تشخیص بیماری
وی با اشاره به اینکه سازمان بهداشت جهانی بهترین تست را برای تشخیص کرونا تست مولکولی میداند، تصریح کرد: علاوه بر این کیتها، تستهای موجود در بازار ما شامل رپیدتستهای مبتنی بر آنتیبادی نیز میشود که این کیتها میتوانند در 15 دقیقه پاسخ بدهند اما ممکن است پاسخهای منفی کاذب بدهند و در روزهای اولیه بیماری فرد ممکن است بیماری را تشخیص ندهند؛ تستهای دیگر نیز شامل تست مولکولی است که در حال حاضر پروتکلی که برای تشخیص بیماری کرونا در کشور به کار میبریم پروتکل مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی است.
بیگلری ادامه داد: اگر نمونهگیری و تفسیر درست انجام شود، بالای 90 درصد تست جواب درستی خواهد داد و اگر اینها درست نباشد خطای پاسخ ممکن است به زیر 50 درصد هم برسد.
بیگلری با بیان اینکه برخلاف آنچه ادعا میشود، ایران در زمینه غذاودارو تحریم است، خاطرنشان کرد: دستبسته وارد این میدان شدیم و سرافراز از آن بیرون آمدیم. الان کیت به اندازه کافی برای تشخیص بیماری داریم و مواردی که ارجاع میشوند را میتوانیم غربالگی کنیم.
وی با بیان اینکه یکی از شرکتهای دانشبنیان روزانه میتواند 10 هزار کیت را ارائه کند، خاطرنشان کرد: باتوجه به اینکه در داخل کشور کیت به اندازه کافی داریم نیاز کشور به کیت تأمین میشود حتی ممکن است در صورت نیاز، این ظرفیت برای صادرات این کیتها نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
بیگلری با بیان اینکه در زمینه بیماریهای منتقله از جوندگان یک الگوی جهانی هستیم، یادآور شد: پایگاهی در همدان داریم که نزدیک یک قرن قدمت دارد و محلی برای مقابله با این بیماریهاست و ما یک مرجع جهانی در زمینه این بیماریها هستیم.
آیا بهبودیافتگان دوباره مبتلا میشوند؟
بیگلری در پاسخ به این سوال که آیا فرد بهبودیافته دوباره میتواند به کرونا مبتلا شود یا خیر یادآور شد: در ابتدا مطرح شد که افراد بهبودیافته میتوانند دوباره مبتلا شوند اما بعدها گفته شد که ابتلای دوباره رخ نداده بلکه این افراد، به مدت طولانیتری مثبت باقی ماندهاند؛ با توجه به ناشناخته بودن ویروس، بدنهای مختلف نسبت به ویروس پاسخهای مختلف میدهند و الگوی ابتلا در یک خانواده نیز ممکن است یکسان نباشد.
وی ادامه داد: اینکه گفته میشود دو ویروس یا 2 نوع ویروس قوی و ضعیف وجود دارد مورد شک است و به نظر میرسد یک ویروس کروناست اما پاسخ بالینی افراد مختلف نسبت به آن متفاوت است.
احتمال ترور بیولوژیک بودن ویروس کرونا؟
وی در پاسخ به این سوال که آیا احتمال آزمایشگاهی بودن ویروس وجود دارد یا خیر تصریح کرد: با توجه به شواهد موجود میتوان گفت این ویروسها به طور طبیعی امکان جهش دارند و شواهد دیگری نیز وجود دارد که امکان دستساز بودن کروناویروس را کاملاً محال نمیداند اما با توجه به اینکه کروناویروس فعلاً ناشناخته است نیاز به زمان داریم تا به پاسخ قطعی این سؤال برسیم. در انستیتو پاستور ایران و نقاط دیگر جهان محققان در حال کار کردن روی ژنوم ویروس هستند.
بیگلری با بیان اینکه روزانه بیش از 2000 نمونه به انستیتو پاستور ارسال میشود، یادآور شد: در محدوده 24 تا 48 ساعت تمام جوابها در سراسر کشور حاضر میشود؛ در حال حاضر 90 آزمایشگاه کرونا در سراسر کشور داریم و با ساختن کیتها و نیروی کارآزموده نه تنها میتوانیم مشکل خود را حل کنیم بلکه در صورت پیش آمدن مشکل در منطقه میتوانیم به یاری آنها بشتابیم.
وی با بیان اینکه در حال مطالعه ژنوم ویروس کرونا هستیم، خاطرنشان کرد: در این زمینه با همکاری انستیتو پاستور شانگهای در زمینه مطالعه بر ژنوم ویروس، مطالعه بر ژنوم انسانها با توجه به پاسخهای مختلف انسانها به کروناویروس، مطالعه بر تولید واکسن و پاسخ بالینی افراد مبتلا شده با درجات مختلف علائم کار میکنیم.
آیا کرونا با گرم شدن هوا از بین میرود؟
وی در پاسخ به این سوال که آیا ویروس با گرم شدن هوا از بین میرود یا خیر عنوان کرد: در برخی کشورها مانند استرالیا و سنگاپور که آب و هوای گرمسیری دارند مواردی از ویروس مشاهده شده است و نمیتوانیم به این امید باشیم که زنجیره انتقال ویروس با گرم شدن هوا قطعاً متوقف خواهد شد.
افراد بدون علامت نیازی به آزمایش کرونا ندارند
رئیس انستیتو پاستوری ایران با بیان اینکه افراد سالم و فاقد مشکل نیازی به آزمایش ندارند، متذکر شد: نمونه دادن برای افراد سالم و سرپایی دلیلی ندارد زیرا ممکن است در همان آزمایشگاهی که برای تست دادن میروند به دلیل تراکم جمعیت آلوده شوند. بنابراین نمونه دادن برای افراد به صورت سرپایی توصیه نمیشود.
وی ادامه داد: افرادی که بیمار و دارای علائم کرونا هستند یا افرادی که در تماس با مبتلایان کرونا بودند و در زمان غربالگری وزارت بهداشت تشخیص داده شده که تست بدهند در سیستم دولتی هدایت و نمونهگیری میشوند و این تست دادن برای آنها رایگان است و پاسخ نمونه به انستیتو پاستور ارسال میشود بنابراین افراد به هیچ وجه نباید به آزمایشگاه و انستیتو پاستور مراجعه کنند.
انتقال ویروس از افراد فاقد علامت
رئیس انستیتو پاستور ایران با بیان اینکه بیشترین انتقال بیماری از طریق فرد به فرد است، تشریح کرد: شواهدی بر انتقال ویروس از طریق آب وجود ندارد و اصلیترین راه انتقال همان عطسه و سرفه و قطرات تنفسی فرد مبتلاست؛ به خصوص وقتی این قطرات تنفسی روی سطوح مینشینند؛ افراد فاقد علامت نیز میتوانند بیماری را منتقل کنند و یافتن این بیماران و قرنطینه آنها نقش مهمی در قطع زنجیره انتقال بیماری دارد.