«رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز سهشنبه گفت با وجود کاهش اجرای مفاد توافق هستهای توسط ایران، بازرسیهای این نهاد از برنامه هستهای ایران همچنان بدون اختلال ادامه دارد.
اخبار سیاسی- وی که با شبکه «یورونیوز» گفتوگو میکرد، در پاسخ به سؤالی در مورد روند کاهش اجرای مفاد برجام از سوی ایران، گفت: «خوب، میتوانم این را بگویم که شرایط کمی غیرمعمول است، از این جهت که ما به فعالیتهای بازرسی خود در ایران ادامه میدهیم. همکاری ایران به عنوان یک کشور تحت بازرسی، دچار اختلال نشده است.»
گروسی افزود: «ما آنجا هستیم، بازرسان ما آنجا هستند. آنها دارند فعالیتهای خود را انجام میدهند که این بسیار مهم است. در عین حال، آنچه بازرسان ما دارند راستیآزمایی میکنند، میزان در حال کاهش پایبندی به توافق سال ۲۰۱۵ است.»
مدیر کل آژانس در پاسخ به این سؤال که آیا گامهای ایران واقعا آنطور که «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران میگوید برگشتپذیر است یا نه، گفت: «خوب، همانطور که گفتید، بازگشتپذیر، عبارتی ذهنی است. بنابراین، آنچه که ممکن است برای شما بازگشتپذیر باشد، میتواند برای دیگران بازگشتناپذیر باشد. تصور میکنم که ارزش، یعنی ارزش غیرقابل چشمپوشی آنچه ما انجام میدهیم، در این است که ما حقایق را نمایان میکنیم.»
وی در پاسخ به این سؤال که از لحاظ عملی امکان بازگشت گامهای ایران وجود دارد یا نه، گفت: «قطعا، یک کشور میتواند بیشتر غنیسازی کند. میتوانند کمتر غنیسازی کنند. آنها میتوانند در این مسیر حرکت کنند. و ما فقط در این مورد اطلاعرسانی میکنیم.»
در ادامه مجری از گروسی سؤال کرد که ایران با تبدیل شدن به یک کشور مجهز به سلاح اتمی چقدر فاصله دارد. مدیر کل آژانس گفت: «خوب، بحث ارزیابی تواناییها، تواناییهای فناورانه که ایران و بسیاری از دولتهای دیگر دارند، مطرح است. این یک واقعیت است. مسئله مهم این است که این آژانس آنجاست و آن مقادیر را راستیآزمایی میکند، مقادیری که در مورد آنها توافق شده بود.»
او در مورد وجود ۱۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده در ایران و اینکه آیا این میزان برای ساخت کلاهک اتمی کافی است، گفت: «میتواند اینطور باشد. اما این مقادیر در بخشهای دیگر جهان هم وجود دارد. بنابراین، این مسئلهای پیچیده و مملوء از موضوعات مختلف است. اگر اوضاع راستیآزمایی شود، اگر بازرسان ما آنجا باشند، اگر ایران پروتکل الحاقی بر توافقنامه جامعه پادمانی را رعایت کند، در آن صورت قطعا جامعه بینالملل در مورد هرگونه، اگر موردی باشد، هرگونه تحول نگرانکنندهای، به موقع مطلع میشود.»
گروسی درباره آینده توافق هستهای و اینکه آیا برجام میتواند دوام بیاورد، گفت: «این [بحث] در حوزه سیاست است و این کشورها هستند که توضیح میدهند که چرا کاری را کردهاند یا کاری را نکردهاند. اما واقعیت روی زمین، این است که تنها آژانس بینالمللی انرژی اتمی است که میتواند با قطعیت بگوید که اوضاع از چه قرار است. در نهایت، عدم اشاعه سلاح هستهای یک تصمیم مستقل یک کشور است. اگر کشوری تصمیم بگیرد که [سلاح هستهای] را اشاعه ندهد، میتواند این کار را کند. آژانس این را راستیآزمایی میکند.»
وی در مورد تصمیم کشورهای اروپایی عضو برجام برای فعال کردن ساز و کار حل اختلاف و بعد تمدید بازه زمانی این ساز و کار، گفت: «ما باید از ادامه بازرسیها اطمینان یابیم. روشن است که اگر در کار بازرسیهای ما هرگونه وقفهای بود، در آن صورت، این مناقشه که الان باید از طریق ساز و کار [حل اختلاف] حل شود، به وضوح به مراتب بزرگتر از آن چیزی بود که الان هست.»
جمهوری اسلامی ایران اردیبهشت ماه امسال در سالگرد خروج یکجانبه آمریکا از برجام و در واکنش به عدم تحقق وعدههای اروپا برای جبران آثار منفی تحریمهای آمریکا، روند کاهش اجرای برجام را آغاز کرد. در جریان پنج گامی که در این روند برداشته شده، ایران کلیه محدودیتهای عملیاتی در زمینه غنیسازی و تحقیق و توسعه را کنار گذاشته است.
گروسی که به واشنگتن سفر کرده، قرار است امروز با «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا دیدار کند. این دیدار در حالی انجام میشود که آمریکا و رژیم صهیونیستی از ماهها پیش دیدبان هستهای سازمان ملل متحد را برای بازگشایی پرونده «ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران» تحت فشار قرار دادهاند.
مدیرکل جدید آژانس قرار است در ماه جاری میلادی اولین گزارش فصلی خود در مورد برنامه هستهای ایران را منتشر کند. این اولین گزارش سه ماهه آژانس بعد از گام پنجم کاهش تعهد ایران به شمار میآید.