* FATF و دوگانهسازیهای دروغین
اجرای درخواست های گروه ویژه اقدام مالی FATF نیز جز موضوعاتی است که جریان حامی دولت برای توجیه ناکارآمدیهای خود در مقابله با تحریمهای بانکی و مالی آمریکا، آن را مطرح میکند. با وجود اینکه بررسیهای آماری نشان میدهد قرار گرفتن ایران در لیست اقدام مقابلهای FATF و تعلیق آن از این لیست، تاثیری بر روی تجارت خارجی ایران نداشته است؛ اما حامیان FATF در دستگاههای تبلیغاتی خود همچنان دوگانهسازی FATF و قطع روابط اقتصادی را مطرح مینمایند.
در راستای این دوگانهسازیها نیز اخیرا مطرح شده است که بدون تصویب لوایح FATF، تجارت غذا و دارو متوقف خواهد شد. به عنوان مثال، علیرضا کلاهی عضو اتاق بازرگانی تهران در تاریخ 25 آذرماه گفت: «اکنون در بحث واردات غذا و دارو ما نقل و انتقالات بانکی داریم و چند بانک ایرانی خارج از کشور این کار را انجام میدهند با عدم اجرای قانون مبارزه با پولشویی همین اندک نقل و انتقالات نیز از دست خواهد رفت و در واردات غذا و دارو با مشکل مواجه خواهیم بود».
*FATF حوزه بشردوستانه را پرریسک نمیداند
این ادعاها در حالی است که FATF اساسا نهادهایی که در حوزهی اقلام بشردوستانه (غذا، دارو و تجهیزات پزشکی) فعالیت دارند را دارای ریسک بالا نمیداند و اعلام میدارد که اجرای استانداردهای FATF نباید در تجارت بشردوستانه خللی وارد کند. در دستورالعمل FATF با عنوان «بهترین اقدامات در مقابله با سواستفاده از سازمانهای غیرانتفاعی»، توصیههایی جهت جلوگیری از پولشویی و تامین مالی تروریسم در نهادهای غیرانتفاعی معرفی و اعلام شده است.
در بند 22 این دستورالعمل آمده است: «همچنین به عنوان یک اصل، همکاری با توصیههای FATF نباید تعهدات یک کشور ذیل منشور سازمان ملل و قوانین حقوق بشر بینالمللی جهت ارتقای احترام جهانی برای حقوق بنیادین بشر و آزادیها مانند آزادی بیان، دین یا گردهمایی مسالماتآمیز را مختل کند».
یکی از حقوق بنیادین بشر در منشور سازمان ملل دسترسی به غذا و دارو است و دستورالعمل FATF در اینجا عنوان میکند که اجرای استانداردهای این نهاد نباید تجارت غذا و دارو را مختل نماید. در بند 68 این دستورالعمل آمده است: «موسسات مالی همچنین نباید تمام نهادهای غیرانتفاعی را به عنوان حوزهی پرریسک ببینند. بیشتر موسسات غیرانتفاعی (استفاده از عبارت موسسه غیرانتفاعی فراتر از تعریف FATF) با ریسک کمی در جهت سواستفاده برای تامین مالی تروریسم مواجه هستند. به عنوان مثال، موسسات مالی نباید نهادهای غیرانتفاعی (طبق تعریف FATF) را به عنوان حوزهی پرریسک ببینند، تنها به این دلیل که آنها در محیطهای با نقدینگی بالا یا در کشورهایی با نیاز بشردوستانه بالا فعالیت میکنند».
*دلیل اختلال در تجارت بشردوستانه، تروریسم اقتصادی آمریکاست
بنابراین در جایی که مربوط به تامین نیازهای بشردوستانه باشد، FATF اساسا آن حوزه را با ریسک پایین در نظر میگیرد و چناچه در جایی اختلالی در تراکنشهای بشردوستانه از جمله غذا و دارو مشاهده میشود، نباید دلیل آن را استانداردهای FATF تلقی کرد. بلکه دلیل آن چیزی جز تروریسم اقتصادی آمریکا علیه مردم ایران نیست. به عنوان یک مصداق در این زمینه، میتواند به بنیاد کودک اشاره کرد که این بنیاد به عنوان یک موسسه مردم نهاد هماکنون ۱۱ هزار دانشآموز را تحت پوشش خود دارد و یکی از فعالترین سازمانهای مردم نهاد در ایران است. طبق اعلام بنیاد کودک دانشآموزان تحت پوشش این بنیاد از طریق همیارانی که هزینه تحصیل آنها را پرداخت میکنند، به مدرسه میروند. برخی از این همیاران، ایرانیان مقیم کشورهای اروپایی به ویژه آمریکا هستند. اما به دلیل تحریمهای یکجانبه آمریکا، از ابتدای فروردین سال ۹۸، بنیاد کودک موفق به تمدید قرارداد اوفک خود برای ارسال پول به ایران نشده و به همین علت، هزینه تحصیل ۶ هزار دانشآموز قطع شدهاست.
در مجموع، مسئله اصلی کشور در روابط بانکی و مالی با کشورهای خارجی، تحریمهای آمریکاست. بنابراین هر تدبیر و طراحی بایستی در راستای خنثی کردن اثرات تحریمهای آمریکا صورت بگیرد. اما اجرای کامل برنامهی اقدام FATF با تصویب لوایح الحاق ایران به کنوانسیون های پالرمو و CFT، نه تنها اثرات تحریمهای ثانویه آمریکا را کاهش نمیدهد، بلکه باعث میشود کانالهای دور زدن تحریم آشکار شود و تحریمهای آمریکا نقطهزن شوند. در این شرایط هزینهی تامین دارو و غذا بالا خواهد رفت و معیشت مردم تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.