تحولات سال‌های اخیر در سوریه بسیار مورد توجه قرار گرفته است. شروع این تحولات با اعتراضاتی بود که در ژانویه 2011 در سوریه آغاز و به سرعت دامنه‌دار شد.
اخبار بین الملل- در نتیجه، فضای حاکمیت ملی سوریه حالت شکننده‌ای به خود گرفت و در این فضا بود که قدرت‌های بزرگ و منطقه‌ای بر اساس اهداف و منافع خود وارد بحران سوریه شدند. لذا، کمتر قدرتی بود که منافع واقعی مردم سوریه را در نظر بگیرد. اما در این میان، کردهای سوریه واجد کمترین تنش و بحران در اعتراضات بودند.
این موضوع نشان می‌دهد که کردها با ثبات ترین وضعیت را در سوریه داشتند.
ظهور داعش که طبق گفته رئیس جمهور آمریکا در مناظرات انتخاباتی، ثمره دخالت این کشور در منطقه و هدایت سران کاخ سفید بود، چالش جدیدی بود که توانست بر موج اعتراضات سوار شده و کنترل آن را از اختیار معترضان خارج کند.
البته نزاع و رقابت بزرگ و راهبردی، بر سر انرژی و موقعیت استراتژیک سوریه بود. هرچند قدرت‌های بزرگ معارض دولت سوریه، اهداف دیگری نیز در سر داشتند که در جای خود بسیار مهم و قابل توجه است.
اما ظهور داعش در سوریه مصادف با فعالیت شاخه سوری پ.ک.ک (حزب اتحاد دموکراتیک یا پ.ی.د) بود. پس از آن با ایجاد شاخه نظامی و گسیل نیروهای پ.ک.ک از مناطق مختلف به سوریه، گویی بازی جدیدی در حال آغاز بود.
حضور پ.ک.ک در سوریه را باید به دوره زمانی قبل و پس از ظهور داعش تقسیم کرد. درست است که پ.ی.د از زمان حضور عبدالله اوجالان (سرکرده زندانی پ.ک.ک) در سوریه شکل گرفته بود و چالش پ.ک.ک با ترکیه، نزاع کردی- ترکی بود، اما در تمام این مدت کردهای سوریه به حضور مسالمت‌آمیز خود در این کشور ادامه داده بودند و حتی پس از آغاز اعتراضات، کردها کمترین چالش‌ها را در سوریه داشتند.
اما چه اتفاقی باعث شد تا پ. ی. د در پی تجزیه این کشور باشد؟ باید به دور از احساسات جنجال رسانه‌ای، حوادث را تحلیل کرد.
زمانی که داعش به مناطق کردنشین حمله کرد، مردم کرد سوریه جایگاه خود را در کنار حاکمیت این کشور تعریف کردند و به قصد مقابله با داعش داشتند. این نقطه، همان زمانی است که بازی کثیف آغاز شد.
آمریکا برگ برنده خود را وارد کرد: «پ.ک.ک». این گروه باید روی موج کردهای سوریه سوار می‌شد و چون پ.ک.ک، پیشتر در فضای سوریه حضور داشت، این فرصت‌طلبی به بار نشست و پ.ک.ک خود را در صدر تحولات مناطق کردنشین دید.
اینگونه بود که مسیر حرکت کردهای سوریه تغییر کرد. پ.ک.ک برای مدت طولانی و به پشتوانه حمایت آمریکا در مسیر تجزیه سوریه در حال حرکت است. اما حضور پ.ک.ک در کنار مرزهای ترکیه، نمی‌توانست با سکوت آنکارا در قبال یک دشمن قدیمی مواجه شود و ترکیه به عنوان عضو ناتو و متحد آمریکا، یکبار در ماجرای عفرین و اینک در قضیه خروج آمریکا از شمال شرق سوریه و احتمالاً فردا در سایر موضوعات، به بهانه پ.ک.ک دست به تحرکات جدی خواهد زد.
باید حساب مردم کُرد و گروه پ.ک.ک را از یکدیگر جدا کرد. مردم کرد سوریه، بر خلاف پ.ک.ک، هیچگاه وارد منازعات قومی- قبیله‌ای نشده‌اند و سال‌ها همزیستی مسالمت‌آمیزی با هموطنان ترکمن و عرب خود داشتند.
اینک نیز بهترین گزینه برای آنها بازگشت به همان دوران است. تجربه حضور پ.ک.ک در سوریه طی سال‌های اخیر نشان داد که این گروه اقتدارگرا و استالینیستی، هیچ کس و هیچ اندیشه‌ای را جز خود قبول ندارد.
لذا باید جامعه جهانی با فوریت در قبال این گروه واکنش قاطعی از خود نشان دهد.
پ.ک.ک قصد استفاده از کردها را به عنوان سپر انسانی در مقابل حمله ترکیه دارد تا بتواند به حاکمیت اقتدارگرایانه خود ادامه دهد. فعالان حقوق بشر و گروه‌های فعال در حوزه کردی، از جامعه جهانی اقدام در دو حوزه را مطالبه می‌کنند:
1- باید با فوریت و جدیت، مانع از تجاوز ترکیه به سوریه شد.
2- نیروهای شبه‌نظامی پ.ک.ک با نام‌های مختلف و پوششی، باید خلع سلاح شوند و مناطق کردنشین در اختیار دولت قانونی سوریه و نیروهای مسلح آن قرار بگیرد.
