با وجود فشارهای حداکثری آمریکا، ایران بر روی موج قدرت و نفوذ در منطقه قرار گرفته و کشورهای همسایه و منطقه روز به روز بیشتر به سمت و سوی همکاری و رفع تنش با ایران حرکت می کنند؛ در این بین عربستان که تا سال گذشته به دنبال آن بود به واسطه حمایت آمریکا و پرداخت رشوه به واشنگتن به قدرت منطقه تبدیل شود، امروز شاید برای اینکه از این غافله عقب نماند، در تلاش است با کمک قاصدان عراقی و پاکستانی اش به تنش با تهران پایان دهد.
اخبار سیاسی- علت اصلی چرخ سعودی ها به ایران مشخص نیست، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که حمله پهپادی انصارالله و طولانی شدن جنگ یمن تاثیر بسزایی در تغییر نگرش بن سلمان به وضعیت منطقه داشته است. همزمان با این تحولات، طرح ایده صلح هرمز از سوی رئیس جمهور کشورمان باعث شده تا ریاض ترغیب شود به دنبال راهکار سیاسی برای حل و فصل اختلافات با تهران باشد. همان ایده ای که دکتر علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی نیز از آن استقبال کرد.
در این بین سید حسین نقوی حسینی علت اینکه عربستان برای مذاکره با ایران میانجی می‌فرستد، ناکامی‌های اخیر این کشور در منطقه می داند؛ وی می گوید جنگ در یمن جز خسارت نتیجه‌ای نداشته از این رو عربستان نمی‌خواهد این رویه ادامه پیدا کند. سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در خصوص ابراز آمادگی بن‌سلمان برای گفت‌وگو با ایران، می گوید امیدوار است پیشنهاد عربستان برای مذاکره با ایران تاکتیکی، موقتی و برای خریدن زمان نباشد. وی تاکید دارد که اگر این تصمیم عربستان راهبردی باشد، جمهوری اسلامی ایران قطعا استقبال می‌کند.
عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید دارد که سعودی ها متوجه شدند نمی توان امنیت را به کشورهای خارج از منطقه سپرد به همین دلیل خواهان مذاکره با ایران هستند.
مسعود گودرزی می گوید عربستان فکر می کرد با حمایت آمریکا خان و بزرگ منطقه می شود، اما اخیرا متوجه شد که نمی تواند تامین امنیت را به آمریکایی ها بسپارد از این رو انتظار می رود مسیری که اکنون سعودی ها پیشنهاد داده اند، درآینده نیز مورد استفاده قرار گیرد، این طور نباشد که امروز مطرح و فردا فراموش کنند.
عضو فراکسیون نمایندگان ولایی نیز بقای عربستان به گفت‌وگو با ایران وابسته است، عزت الله یوسفیان ملا می گوید: سعودی ها متوجه شده اند فردی ریاست جمهوری آمریکا را بر عهده گرفته است که برای منافع شخصی حساب و کتاب می کند و هیچ حرکتی جز در راستای منافع خود انجام نمی دهد.
این نماینده مجلس با بیان اینکه به نظر می رسد سعودی ها سر عقل آمده اند، می افزاید: آنها این حقیقت را درک کرده اند که نمی توانند با جمهوری اسلامی، کشوری که 8 سال مقابل عراق با دستان خالی جنگیده است، در بیافتند، سعودی ها لب پرتگاه متوجه هزینه های سنگین همراهی با آمریکا و اروپا شده اند، سر عقل آمده اند و فهمیده اند که بقای عربستان بستگی به گفت‌وگو با جمهوری اسلامی دارد.
حشمت الله فلاحت‌پیشه بیان می کند: ولیعهد عربستان راه حل اختلافات مطرح بین تهران و ریاض را سیاسی می‌داند، این یعنی عربستان و ایران می‌توانند باب مذاکره را باز کنند البته ایران هیچ گاه باب مذاکره با سعودی‌ها را نبسته بود اما عربستان به دلیل اطمینانی که به راهبرد نظامی و تهامجی خود داشت، دیپلماسی را در این مدت کُشت.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با اشاره به نقش آمریکا در تنش بین ریاض و تهران، ادامه می دهد: هرچند که تا کنون آمریکایی‌ها کارشکنی می‌کردند اما به دلایل مختلف دیگر نمی‌توانند مانع شوند، فضای دیپلماتیک تازه‌ای در منطقه شکل گرفته که با حفظ احترام متقابل و در نظر گرفتن دغدغه‌های متقابل می‌تواند شرایط جدیدی را رقم بزند.
ولی‌الله نانواکناری عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با تاکید براینکه جمهوری اسلامی آماده است تا با همه کشورها با رعایت عدالت و تامین منافع دو جانبه، وارد گفت‌وگو شود، می گوید: برقراری روابط ایران و عربستان قطعا به تامین امنیت پایدار در منطقه کمک می‌کند زیرا منافع آنها در گرو صلح و امنیت منطقه است. جمهوری اسلامی این آمادگی را دارد بنابراین حاکمان سعودی باید قدم به جلو بردارند.
ظریف: ما هرگز میانجیگری را رد نمی‌کنیم
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشور هم در واکنش به تلاش بن سلمان برای رفع تنش بین تهران و ریاض در گفت‌وگویی اختصاصی با تی‌آرتی گفته است: ما همیشه آماده مذاکره درباره تمامی مسائل با عربستان سعودی بوده‌ایم. عربستان همسایه ماست و قرار است تا ابد در کنار یکدیگر بمانیم. ما چاره‌ای جز گفت‌وگو با یکدیگر نداریم. ما می‌توانیم مستقیم یا از طریق میانجیگری با عربستان مذاکره کنیم. ما هرگز میانجیگری را رد نمی‌کنیم.
این عضو کابینه می افزاید: ما همیشه آماده مذاکره مستقیم با عربستان سعودی بوده‌ایم. رئیس‌جمهور حسن روحانی در نشست اخیر مجمع عمومی سازمان ملل با درخواست از هر هشت کشور خاورمیانه برای پیوستن به طرح ائتلاف امید این مسئله را نشان داد. امیدواریم که این طرح ادامه یابد و با همسایگانمان بر سر این مسئله گفت‌وگو کنیم.
از این رو عده ای علاوه بر حادثه آرامکو، تلاش بن سلمان را به طرح صلح هرمز ایران گره می زنند. با این حال تا هفته گذشته سعودی ها زیر بار ارسال پیام به ایران برای رفع تنش نمی رفتند که علی ربیعی، سخنگوی دولت، در جریان نشست خبری خود خبر ارسال پیام از سوی سران عربستان به ایران را تایید کرده و می گوید: پیام‌هایی از سوی عربستان به ما رسیده است، اما ما باید پیام علنی آن را بدانیم و یکی از پیام‌های آن می‌تواند پایان حمله به یمن باشد. بخشی از طرح صلح هرمز نیز کار با همسایگانی نظیر عربستان است؛ بنابراین، ایران از این روند استقبال می‌کند.
دراین بین عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه نیز در مورد سفر عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق، به عربستان و تلاش عراق برای کاهش تنش بین تهران و ریاض به خبرنگاران می گوید: ما از هر گونه تلاشی برای کاهش تنش در منطقه استقبال می‌کنیم و بارها اعلام کرده‌ایم، آمادگی داریم اگر اختلافی وجود دارد آن را رفع کنیم ولی به نظرمی‌رسد طرف مقابل براساس برخی از محاسبات یا توهمات این آمادگی را ندارد.
براساس اخباری که رسانه های داخلی و خارجی مخابره می کنند، امروز «عمران‌خان»، نخست وزیر پاکستان در رأس هیئت سیاسی به تهران سفر کرده است، سپس برای دیدار با رهبران سعودی به ریاض می رود، گفته می شود این سفرها با هدف میانجیگری روابط تهران و ریاض صورت می گیرد.
بر اساس این گزارش، به نظر می رسد ایران و عربستان آمادگی لازم برای انجام مذاکره و گفت‌وگو به صورت مستقیم و با حضور میانجیگر را دارند اما در این بین تهران از نیت اصلی سعودی ها مطمئن نیست و برای مذاکره پیش شرطی چون صلح یمن دارد.
