میوه بهشتی که در این ایام سال در بازار میوه ایران دیده میشود در عربی به نام «رمان» شناخته میشود و در قرآن کریم ۳ بار از آن نام برده شده است. خاستگاه انار تمدن ایران است و اواخر قرن ۱۹ وارد آمریکا شد. ایران بزرگترین تولیدکننده انار دنیاست.
اخبار اجتماعی- قسمتهای مختلف این میوه از خود میوه تا گل، پوست میوه، پوست درخت و ریشه آن کاربرد درمانی دارد. از نظر مزه انار به ۳ گروه تقسیم میشود؛ نوع املسی -شیرین- که طبیعتی سرد بااعتدال وتر دارد. نوع دوم انار ترش و شیرین یا میخوش است که در سردی و تری مایل به اعتدال است و نوع سوم انار ترش است که سرد و خشک است. همه قسمتهای انار خاصیت قبض -جمعکنندگی- دارد. هرچه انار ترشتر باشد این تاثیر بیشتر است. گلانار بیشتر از سایر قسمتها قدرت قبض دارد و میتواند اجزای عضو را بههم نزدیک کند و با این کار مانع ریزش مواد در یک عضو و درنتیجه مانع گسترش ورم میشود. این خاصیت در انار ترش هم بارز است.
انار شیرین به خاطر گرمایی که در طبیعت خود دارد تحلیلبرنده و بازکننده است و به مجاری داخل بدن هم نرمی میبخشد و رطوبت بیشتری هم به بدن میدهد. با خوردن این میوه هر چند خون کمی تولید میشود -قلیلالغذا-، خلط ایجادشده از آن -منظور اخلاط اربعه خون، بلغم، صفرا و سودا- خوب و باکیفیت است.
ممکن است برای بسیاری از افراد این سوال مطرح شود که انار را با دانه بخوریم یا فقط آب آن میل شود؟ در پاسخ باید گفت دانه انار دارای قدرت قبض است بنابراین در یبوست بهتر است آب انار خورده شود، ولی اگر کسی بیماری التهابی روده داشت، خوردن انار شیرین مایل به ترش همراه با پردهها و قدری از پیه سفید آن هنگام اسهال و دفع خون بسیار مفید است و مانع خونریزی از روده میشود و آثار محافظتی روی مخاط روده دارد.
پیه انار و پردههای آن که مزه گس دارد دارای تانن زیادی است که آثار قابض و محکمکننده روی بافت معده و اسفنکتر تحتانی مری دارد؛ بنابراین به کسانی که دچار سنگینی سر معده بعد از صرف غذا هستند توصیه میشود انار را با پرده و پیه آن استفاده کنند.
خوردن زیاد انار میتواند باعث ایجاد گاز در معده و سردرد شود. همچنین مصرف زیاد انار ترش در صبح ناشتا میتواند منجر به آسیب معده و روده شود، ضمن اینکه آثار مضری روی اعصاب و بینایی دارد. به افرادی که گاز زیادی در معده و روده دارند توصیه میشود به جای انار، رب انار استفاده کنند.
برای انواع زخم دهانی مثل آفت نیز رب انار سودمند است. مقداری آب انار ترش را با عسل حرارت دهید و به قوام بیاورید. این ماده برای محکم کردن دندانها و جلوگیری از خونریزی لثه مفید است. انار در طب جدید نیز در بیماریهای مغز و اعصاب از جمله آلزایمر کاربرد دارد.
در درمان سرفه میتوان انار را از بیرون آهسته فشار داد تا سوراخ یا پاره نشود و سپس از قسمت بالای آن با سرنگ مقداری روغن بادام شیرین تزریق کرد و سپس برای گرم کردن، روی بخاری و یا فر گذاشت و آب آن را در حالت گرم استفاده کرد. انار برای کسی که قلب گرمی دارد و دچار تپش قلب و احساس گرفتگی در قفسه سینه میشود آثار مفیدی دارد.
نکته آخر اینکه مصرف انار بعد از یک غذای غلیظ و لزج مانند حلیم توصیه نمیشود، زیرا انار دارای قوه قبض است و اجزای غذا را بههم فشرده میکند درنتیجه غذا هضمنشده از معده خارج میشود.