برنامه گفت‌وگوی سیاسی با موضوع «واکاوی تقابل راهبردها در منطقه غرب آسیا و چشم‌انداز نظم منطقه‌ای» با حضور حسین امیرعبداللهیان ، دستیار ویژه رئیس مجلس، مدیرکل بین‌الملل مجلس و تحلیلگر مسائل بین‌الملل روانه آنتن شبکه رادیو گفت‌وگو شد.
اخبار سیاسی- امیر عبداللهیان با اشاره به تحولات منطقه اظهار کرد: جمهوری‌اسلامی در یک منطقه پرتلاطم واقع شده است، یعنی مجموعه‌ای از مطالبات ژئواستراتژیک، ژئوپلتیک و ژئواکومونیک در منطقه روی هم انباشت شده و منطقه را به دلیل این‌که سرشار از منابع انرژی است و موقعیت ژئوپلتیکی دارد، خیلی مورد توجه بازیگران و قدرت‌های خارجی قرار داده است، موضوعی که مربوط به امروز هم نیست و به جغرافیای سیاسی ایران در منطقه و مسائل ژئوپلتیک در غرب آسیا و خاورمیانه است.
وی افزود: با توجه به شرایطی که منطقه دارد و موقعیت ویژه ایران در خاورمیانه، بزرگ‌ترین اشتباه آمریکا و غربی‌ها در چهار دهه گذشته سعی کردند که با دست آوردن ذخائر نفتی خلیج‌فارس حضورشان را در منطقه تثبیت کنند و ترتیبات امنیتی و سیاسی را در منطقه رقم بزنند که در این ترتیبات امنیتی و سیاسی یا ایران مانند دوران پهلوی صد در صد همراه با آمریکا باشد یا اگر قرار است که ایران همراه نباشد، از این معادله حذف شود.
دستیار ویژه رئیس مجلس درباره نیاز تامین امنیت ملی کشور به متحدان در منطقه ادامه داد: جمهوری‌اسلامی برای حفظ امنیت ملی کشور ترتیب سیاسی و امنیتی جدیدی را تعریف کرد که خودش در آن نقش مهمی داشته باشد و بتواند این نقش مهم را ایفا کند. برای این‌که به چنین نقشی برسیم، ابتدا نیاز داشتیم در داخل بنیه‌های دفاعی کشور و زیرساخت‌های کشور را تقویت کنیم، البته در طرف مقابل نیز آمریکا و دشمنان ما تلاش می‌کردند با اعمال تحریم‌ها در مقاطع مختلف مانع از این شوند که بتوانیم زیرساخت‌ها را داخل کشور تقویت کنیم. ما برای این‌که بتوانیم ترتیبات سیاسی و امنیتی جدید به وجود بیاوریم، به متحدانی در منطقه نیاز داریم، همان‌طور که اگر بخواهید از زندگی آرامی در کوچه و محله برخودار باشید، باید سطحی از ارتباطات، دوستان و همسایگان خوبی در کنار خود داشته باشید.
عبداللهیان با اشاره به ضروروت حضور جدی ایران در منطقه غرب آسیا گفت: لذا جمهوری‌اسلامی سیاستی را اتخاد کرد که نخست با تحمیل تجربه تلخ جنگ 8 ساله صدام و متحدانش غرب، آمریکا، اتحادجماهیر شوروی و کشورهای منطقه را سپری کرد تا در آینده نسل جوان دیگر شاهد تجربه تلخ جنگ دیگری نباشند. از طرفی اگر قرار است، دفاعی صورت بگیرد، این دفاع صدها کیلومتر خارج از مرزهای ما انجام شود. ضمن این‌که دفاعی صورت بگیرد که از آن رفتار ما همه منطقه و مردم آن نیز نفع ببرند و بتوانیم یک امنیت دسته جمعی را رقم بزنیم. به طور طبیعی برای این هدف نمی‌توانستیم در داخل ایران حبس شویم و همه توجه خودمان را به داخل مرزها متمرکز کنیم.
وی افزود: اگر فرض کنیم حادثه 11 سپتامبر ساختگی نبود و واقعا تشکیلاتی به نام القاعده برج‌های دوقلوی تجاری را در نیویورک هدف قرار داد، باید نگاه کنیم که آمریکایی‌ها چه کردند؟ وقتی آنها خواستند از امنیت ملی خودشان دفاع کنند، هزاران کیلومتر دورتر از خاک آمریکا، جنگی را به افغانستان تحمیل کردند و پس از چندی عراق را مورد اشغال قرار دادند. آمریکایی‌ها این کارها را کردند برای این‌که جنگ را از کشورشان دور کنند. بنابراین جمهوری‌اسلامی اقدامات متنوعی را انجام داد برای این‌که بتوانیم به یک نظم جدید سیاسی و امنیتی در منطقه دست یابیم و متحدان واقعی برای روزهای سخت داشته باشیم که هم ما بتوانیم به داد آنها برسیم و هم آنها به داد ما برسند.
مدیرکل بین‌الملل مجلس ادامه داد: نسل جوان ما امروز می‌بینند در یک سوی کشور ما افغانستانی قرار دارد که بعد از گذشت 20 سال هنوز افغانستان ناامن است و از آن طرف کشور عراق قرار دارد که پس از 14 سال هنوز به ثبات سیاسی و امنیت پایدار نرسیده است. ما هنوز با منطقه‌ای مواجه هستیم که هنوز شلعه‌ور است، اما جمهوری‌اسلامی یکی از امن‌ترین کشورها در همین منطقه آشفته خاورمیانه است، امنیتی که جمهوری‌اسلامی به بهای سنگینی آن را به دست آورده است.
وی درباره هزینه‌های ایران برای بازیگری در منطقه در مقایسه با کشورهای رقیب گفت: ما تلاش کردیم برای تامین امنیت کشور، متحدانی را در منطقه دست و پا کنیم، متحدانی که نظم سیاسی و امنیتی جدیدی را در منطقه برای ما رقم زدند تا امنیت ملی و منافع ما حداکثری تامین شود. برخی بر این باورند که جمهوری‌اسلامی برای نقشی که در منطقه ایفا کند، هزینه زیادی صرف کرده است، درباره این سخن باید بگویم که کشور ما در مقایسه با سایر کشورهای منطقه چندان هزینه سنگینی را پرداخت نکرده است، اما دستاورد بیشتری به ویژه در حوزه امنیتی به دست آوردیم.
عبداللهیان با رد جنگ نیابتی از سوی جمهوری‌اسلامی در منطقه افزود: عربستان سعودی که امنیت کشور ما را در مرزهای شرقی مورد مخاطره قرار می‌دهد، به شکل غیرمستقیم جای دیگری پاسخ خودش را توسط دوستان جمهوری‌اسلامی دریافت می‌کند، نمی‌خواهم بگویم جنگ نیابتی در آنجا اتفاق افتاده است، نه ما به وسیله ظرفیت و نفوذی که در منطقه داریم که حتما از این نفوذ و قدرت خودمان برای تامین حداکثری امنیت ملی و منافع ملی استفاده می‌کنیم، اما تامین حداکثری امنیت ملی باید بدون هیچ هزینه‌ای باید انجام شود؟
تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: سال‌ها پیش وقتی آمریکایی‌ها می‌خواستند به افغانستان حمله کنند، بوش با یکی از شبکه‌های مطرح تلویزیونی گفت‌وگو می‌کرد و در آن گفت‌وگو خبر از حمله آمریکا به افغانستان در 24 ساعت آینده داد. پس از آن وقتی من در عراق ماموریت دیپلماتیک داشتم، آمریکایی‌ها با مصاحبه بوش خبر حمله خود به عراق را چند ساعت قبل از شروع اعلام کردند، اگرچه آن‌قدر جرات نداشتند که در حمله به عراق ابتدا وارد خاک شوند و بعد اقدام به حمله کنند، لذا از اقیانوس هند با موشک کروز بغداد را مورد حمله قرار دادند.
وی با تاکید بر هشدار انصارالله در پی تجاوزات مکرر عربستان گفت: نکته مهم در حمله آمریکا به افغانستان و عراق در این بود که چون خودش را ابرقدرت می‌دانست و نسبت به قدرت و توان نظامی خودش اعتماد داشت، اصلا به دنبال این نبود که عراق و افغانستان را غافلگیر کند، همه چیز که فراهم می‌شد، چند ساعت قبل اعلام می‌کردند که ما می‌خواهیم به افغانستان یا عراق حمله کنیم، اما در شرایط امروز، معادلات قدری تغییر پیدا کرده و انصارالله به عنوان یک گروه که امروز معادلات را در یمن رقم می‌زند، چند هفته قبل اعلام می‌کند اگر سعودیها دست از تجاوز برندارند، اهداف بعدی ما مراکز نفتی و استراتژیک عربستان سعودی است و بعد اقدام می‌کنند.
وی با اشاره به نقش کشورهای دیگر در پشت صحنه جنگ یمن افزود: حمله پهپادی انصارالله به تاسیسات نفتی عربستان نشان دهنده آن تحولی است که در نظم جدید منطقه رخ داده است، اما چه اتفاقی افتاده بود؟ در واقع پشت پرده اصلی جنگ در یمن واقعا سعودیها نیستند. با توجه به شناختی که از سعودیها دارم، آنها را صحنه گردان جنگ یمن نمی‌دانم، اصلا آنها در قد و قواره‌ای نیستند که بخواهند جنگی را در منطقه راه بیاندازند. متاسفانه برخی از روشنفکران بر این باورند که عربستان نیروی هوایی قوی دارد و از ارتش منسجم و مجهزی برخودار است و اگر وارد جنگ با ایران شود، چه خواهد شد!
دستیار ویژه رئیس مجلس ادامه داد: امروز عربستان سعودی که وارد جنگ در یمن شده، چه وضعیتی دارد؟ در حالی که پیشرفته‌ترین تجهیزات نظامی را از آمریکا خریداری کرده، اما همین هواپیماهایی که هر روز 25 بار یمن را بمباران می‌کنند. در واقع هواپیما قادر به تشخیص نقاط معین برای بمباران در یمن نیستند، این کار را پهپادهای پیشرفته آمریکایی انجام می‌دهند و با تعیین دقیق نقاط مشخص به خلبانان هواپیماها اعلام می‌کنند که کدام نقاط در یمن باید بمباران شود. به عبارتی تجهیزاتی که آمریکا به عربستان سعودی فروخته است، برای کارآیی درست نیاز به وسایل تکمیلی دارند که آمریکایی‌ها این وسایل مانند پهپادهای پیشرفته را در اختیار سعودیها قرار نداند و خودشان آنها را هدایت می‌کنند.
عبداللهیان با نفی حمایت ایران از جنگ در منطقه گفت: با وجود این‌که معادلات در منطقه خاورمیانه تغییر پیدا کرده، با این وجود جمهوری‌اسلامی هیچ‌گاه از رویکرد جنگ در منطقه حمایت نکرده و جنگ در یمن راه چاره حل اختلافات نمی‌داند، بلکه راه حل مساله یمن سیاسی است، البته برای رسیدن به راه حل سیاسی یمنی‌ها از حق دفاع مشروع برخودار هستند و در نهایت این سعودیها و تحریک کنندگان خارجی آنها هستند که باید تصمیم بگیرند که یمن هر چه سریع‌تر در مسیر مذاکره و گفت‌وگو قرار بگیرد. امیدواریم که حاکمان عربستانی قادر باشند از جنگ فاصله بگیرند و به نقش سازنده خودشان در منطقه برگردند و فرصت را به مذاکره، صلح و گفت‌وگو بدهند.
وی افزود: ما معتقدیم که یمن تنها متعلق به انصارالله نیست، بلکه متعلق به همه یمنی‌هاست و انصارالله هم این درک و فهم را دارد، علی‌رغم این‌که برترین قدرت در یمن است، اما همه یمنی‌ها باید دور میز بنشینند و در آینده سیاسی کشورشان مشارکت داشته باشند.
تحلیلگر مسائل بین‌الملل در مصاحبه با رادیو گفت‌وگو با اشاره به دیدار بازیگران سیاسی منطقه با رهبری عنوان کرد: دیدار مقتدی صدر، گروه حماس و گروه‌های یمنی با رهبر انقلاب را باید در زمینه نظم جدید و مناسبات سیاسی و امنیتی منطقه و مناسبات آن دانست، مناسبات سیاسی و امنیتی جدید حاصل ویرانی‌ها و بی‌ثباتی‌هایی است که هر جا آمریکایی‌ها ورود کردند از خود به جای گذاشتند. بعضی از جوانان به من می‌گویند که با تیره شدن روابط مصر و آمریکا بخشی از جمعیت 85 میلیونی مصر فقیر ماندند، در حالی که در اوج قدرت حسنی مبارک، قبرستان وسیعی در وسط قاهره است که بیش از 3 میلیون مصری در قاهر شب در این قبرستان می‌خوابند! این دستاورد پیوند حسنی مبارک با اسرائیل و آمریکا برای کشورش است.
عبداللهیان با اشاره به خیرخواهی جمهوری‌اسلامی برای منطقه خاورمیانه گفت: یاد سخنی از سیدحسن نصرالله در دیدار یک ماه پیش افتادم، گفت من به رهبران لبنان گفتم عربستان سعودی سعد حریری، نخست‌وزیر لبنان را به زندان انداختند، اما من سال‌هاست با ایرانی‌ها کار می‌کنیم، آنها یک بار به من امر و نهی نکردند. در واقعیت این‌گونه است و ما در بسیاری با مسائل با شخصیت‌های عالیرتبه عرب مشورت می‌کردیم یا مسائل مربوط به حوزه مقاومت را با سیدحسن نصرالله در میان می‌گذاریم. لذا حکومت کردن بر دل‌هاست نه با زور سرنیزه. به شکلی که دنیا می‌گوید مقتدی صدر به سمت عربستان رفت یا به سوی فلان کشور غربی، اما شما او را در یک قاب در میان سردار سلیمانی و رهبری می‌بینید که این پیام خیلی محکم و قوی دارد. جمهوری اسلامی برای همه کشورهای منطقه بجز رژیم صهیونیستی حتی عربستان جز خیر نمی‌خواهد و امیدواریم عربستان به نقش سازنده خودش در منطقه برگردد.
