سوره علق یا إِقرا اولین سورهای که بر پیامبر (ص) نازل شد (به نظر بیشتر مفسران). این سوره نود و ششمین سوره و از سورههای مکی قرآن است که در جزء سیام جای گرفته است.
اخبار مذهبی _ نام سوره برگرفته از آیه دوم آن است که اشاره به خلقت انسان از خون بسته (علق) دارد. سوره علق به خلقت و تکامل انسان و نعمتهای خداوند به او سخن میگوید و متذکر میشود انسان با این حال، در برابر پروردگارش ناسپاس است. در این سوره همچنین به مجازات دردناک کسانی که مانع هدایت مردم و اعمال نیک هستند، اشاره شده است.
سوره علق جزو چهار سوره سجدهدار (عَزائِم) قرآن است و آیه آخر آن سجده واجب دارد؛ یعنی در هنگام قرائت (با صدا) یا شنیدن این آیه فرد باید سجده کند.
بر اساس روایتی از امام صادق (ع) هر کس در روز یا شب سوره اقرا باسم ربک را بخواند و در همان شب یا روز بمیرد شهید از دنیا رفته است و خداوند او را شهید مبعوث میکند و در صف شهیدان جای میدهد و در قیامت همچون کسی است که با شمشیر در راه خدا همراه پیامبر (ص) جهاد کرده است. همچنین از رسول خدا (ص) نقل شده است که هرکس سوره اقرا را بخواند مانند آن است که همه سورههای مفصل را خوانده است. ایمنی از غرق شدن در دریا، ایمنی از بلایا در سفر و حفظ اموال از آفات و سرقت از جمله خواصی است که برای خواندن این سوره ذکر شده است.
متن آیاتی از سوره علق همراه با ترجمه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خدای بخشاینده مهربان
اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ ﴿١﴾
بخوان به نام پروردگارت که آفرید (۱)
خَلَقَ الْإِنسَانَ مِنْ عَلَقٍ ﴿٢﴾
انسان را از علق آفرید (۲)
اقْرَأْ وَ رَبُّکَ الْأَکْرَمُ ﴿٣﴾
بخوان و پروردگار تو کریمترین کریمان است (۳)
الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ ﴿٤﴾
همان کس که به وسیله قلم آموخت (۴)
عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ ﴿٥﴾
آنچه را که انسان نمىدانست بتدریج به او آموخت (۵)