پروردگار عالم نعمتهای زیادی را برای بندگانش ارزانی داشته است و انتظار میرود مخلوقات حمد و ستایش الطاف خداوندی را به جای بیاورند. از مهمترین سفارشات خداوند متعال و برگزیدگانش رعایت اصول و مبانی بندگی است؛ رعایت حق خدا، حق نفس و حق الناس برای افزایش نعمتهای الهی لازم است و هر کس که به این امر توجه نکند مرتکب گناه بزرگی شده است و در این مواقع از الطاف خداوند متعال کاسته میشود؛ رزق و روزی مهمترین موضوع برای همه بندگان است و باید برای به دست آوردن رزق حلال و افزایش آن اصول الهی را رعایت کرد.
اخبار مذهبی _ بر اساس حدیثی از امام علی (ع) دو نوع رزق وجود دارد و ایشان در این باره میفرماید: اِن الرزق رزقان رزق تطلبه و رزق یطلبک فان انت لم تأته اتاک (نهج البلاغه، نامه ۳۱)؛ رزق طالب که به سراغ ما می آید همواره ما را تعقیب می کند حتی اگر از آن فرار کنیم ما را رها نمی سازد، همان طور که رهایی از چنگال مرگ ممکن نیست. (مکارم الاخلاق ۲/۳۷۷)
روزی طالب (روزی که خدا برای بندگان معین کرده، روزی بی قید و شرط که در هر حال انسان را طلب میکند و تا پیمانه اش پر نشود مرگ انسان فرا نمیرسد. مانند روزی وجود و هستی، عمر، امکانات، محیط، خانواده، استعداد و... .) روزی مشروط و مطلوب (رزقی که برای طالب آن مقدر شده است. اگر آن را طلب و شرایط و علل لازم وصول به آن را مراعات کند چنین رزقی را به دست می آورد.) حضرت رسول اکرم (ص) در این باره فرمودند: روزی مطلوب و مشروط و ضرورتش مشروط به انجام اموری است که بدون ترتیب و انجام شرایط محقق نمیشود. (الکافی، ۲/۷۴/۲)
بر اساس آیه ۱۶۹ سوره آل عمران دو نوع رزق مادی و معنوی؛ مواد غذایی، مسکن، پوشاک، علم، عقل، فهم، ایمان و اخلاص و... وجود دارد و در آیه ۵۰ سوره حج نعمتهای بهشت، رزق کریم نامیده شده است.
در آیات ۴۰ و ۴۱ سوره صافات، رزق معلوم برای بندگان مخلص خداوند و آنهایی که همیشه یاد خدا در دلهای آنهاست و جز رضای پروردگار چیز دیگری را طلب نمیکند، مقدر شده است. بر اساس آیه ۵۸ سوره حج خداوند رزق حسن را پاداش همه مهاجران الهی قرار داده، خواه به مقام شهادت رسیده باشند، خواه در این راه به مرگ طبیعی از دنیا رفته باشند.
راهکارهای افزایش رزق و روزی
اهمیت دادن به نماز به خصوص نماز اول وقت، راضی بودن پدر و مادر و دعای آنها در حق فرزندان، صدقه دادن، دعا کردن پشت سر برادران دینی، گناه نکردن و توبه از گناهان گذشته، خوش اخلاقی، نیت خیر و نیت خیر داشتن، دادن حقوق مردم مانند ارث، دادن حق خدا مانند خمس و زکات، قناعت کردن و میانه روی در زندگی، نیکی کردن به اهل خانه، میهمانی و غذا دادن، همیشه وضو داشتن، ازدواج کردن، خواندن نماز شب، به جا آوردن شکر نعمتها، خواندن سوره واقعه بعد از نماز عشاء، گفتن تسبیحات حضرت زهرا (س) بعد از نماز، روشن کردن چراغ پیش از غروب آفتاب موجب افزایش رزق و روزی میشود.
در عمارنامه زیارت امام حسین (ع)، کمک مالی به برادران دینی و شیعیان امام علی (ع) چه به صورت قرض الحسنه و چه به صورت بلا عوض بسیار سفارش شده است. از دیگر موارد برای افزایش رزق و روزی، صله رحم، زیاد گفتن ذکر لا حول و لا قوه الا بالله، توسل به امام جواد (ع)، بعد از اذان صبح و نماز صبح و دعا کردن است.
امام محمد باقر (ع) فرموده اند: بر شما باد دعا در سحر تا طلوع خورشید در این ساعات درهای آسمان باز میشود و رزق و روزی تقسیم میشود و حاجات عظیم داده میشود)، گفتن هفتاد مرتبه ذکر یا فتاح بعد از نماز صبح، گفتن صد مرتبه یا وهاب بعد از نماز عصر، مداومت بر ذکر یا غنی، مداومت بر خواندن سوره والذاریات و مزمل، خواندن بعضی دعاها و نمازها که در مفاتیح آمده است، مداومت بر خواندن دعای فرج و آیه الکرسی موجب افزایش رزق و روزی میشود.
بر اساس روایات و احادیثی از ائمه اطهار (ع) صله رحم، اخلاق نیکو، سخاوتمندی، امر به معروف و نهی از منکر، رضایت از روزی که خداوند به او داده است و به جا آوردن شکر رزق و روزی، سحر خیزی برای یافت رزق و روزی، نماز شب، رعایت عدالت میان مردم، پرهیز از فقر نمایی و آراستن خود، پرهیز از فاسد شدن نیت، پرهیز از اجیر شدن کسی و خواستن مستقیم روزی از خداوند، مسافرت و مهاجرت کردن موجب افزایش رزق و روزی میشود.