ائمه جمعه، یک جریان نیرومند و عظیم انسانی و الهی در کشور هستند که به همراه ائمه جماعات مساجد و حوزه‌های علمیه شاهرگ اصلی هدایت الهی در جامعه اسلامی ما می‌باشند. آنها پیام‌آور همدلی و بصیرت افزایی و توجه دادن دل‌های مردم به ذکر الهی می‌باشند.
انقلاب بدون روحانیت، اسلامی نیست. اسلام منهای روحانیت معنا ندارد و بدون مفسر واقعی و حقیقی می‌ماند. ائمه جمعه حلقه اتصال مردم با حوزه‌های علمیه و شبکه عظیم مساجد هستند. این جایگاه از منظر جامعه شناختی فوق‌العاده مهم است. ائمه جمعه پرچمدار آزادی مردم، استقلال کشور و قوام جمهوری اسلامی هستند و اگر نبود اجتماعات عظیم مردم طی ۴۰ سال گذشته در میعادگاه‌های نماز جمعه ، دشمن همان دو سه روز اول انقلاب، فاتحه اسلام و انقلاب را خوانده بود.
دیدار چهارشنبه گذشته ائمه جمعه با رهبر انقلاب فرصتی برای بازخوانی نقش ائمه جمعه در جامعه ما و مروری بر وظایف و مأموریت‌های آنها بود. چنین اجتماعی زیر یک سقف طی ۴۰ سال اخیر سابقه ندارد.
رهبر انقلاب در تبیین جایگاه ائمه جمعه و نیز نماز جمعه چند جمله کلیدی دارند که باید با تأمل در آنها جایگاه ائمه جمعه و نماز جمعه‌ها را به رسمیت بشناسیم.
۱- نماز جمعه تأمین کننده نیاز جامعه به ذکر، اجتماع و همدلی است.
۲- نماز جمعه زمینه‌ساز استقرار گفتمان‌های عالی و بصیرت‌بخش است.
۳- نماز جمعه اجتماع مؤمنان برای یکپارچگی و تألیف قلوب است.
چنین جایگاهی برای هیچ نهادی تاکنون تعریف و تبیین نشده است.
سوال مهم و کلیدی این است آیا ائمه محترم جمعه خود به نقش چنین جایگاه مهم و مقدسی وقوف دارند؟
مقام معظم رهبری بایدها و نبایدهایی را در این دیدار در خصوص وظایف ائمه جمعه یادآور شدند که تاکنون طی ۴۰ سال گذشته از زبان کسی صادر نشده است.
در فصل بایدها معظم له فرمودند:
۱- رفتار و گفتار ائمه جمعه باید طوری باشد که مردم از آن دین، تقوا، صداقت و انقلابی‌گری استشمام کنند.
۲- ائمه جمعه باید با مردم انس داشته باشند.
۳- مشکلات مردم را پیگیری کنند.
۴- باید از رفتار نزدیکان و فرزندان خود مراقبت کنند تا از این جایگاه سوءاستفاده نشود.
۵- با جوانان هر هفته جلسه داشته باشند تا خطبه‌های آنها قابل استفاده باشد.
۶- خطبه‌ها باید حاوی پاسخ به سوالات مردم باشد.
۷- خطبه‌ها باید پرمغز، آموزنده و راهگشا باشد.
۸- ائمه جمعه باید از تشکل‌های جوان و خودجوش فرهنگی حمایت کنند.
۹- مواضع ائمه جمعه باید انقلابی و منطبق با سیاست‌های نظام باشد.
۱۰- مصادیق رونق تولید را در خطبه‌ها بیان کنید.
در خصوص هر یک از این «بایدها» خیلی می‌شود حرف زد که مجالی در این نوشته کوتاه نیست. اما نکته مهم در این دیدار هشدار رهبری به ائمه جمعه و پرهیز آنها از چند موضوع کلیدی و حیثیتی به شرح زیر بود.
۱- ائمه جمعه سر سفره اصحاب قدرت و ثروت ننشینند.
۲- از برخورد با دستگاه‌های دولتی پرهیز کنند.
۳- از برخوردهایی که باعث ایجاد شکاف و افزایش اختلاف می‌شود و مردم را دچار تشویش می‌کند خودداری کنند.
۴- ائمه جمعه به مردم امید بدهند و مردم را در مقابل هجوم رسانه‌های بیگانه کمک کنند.
۵- عملکردهای مثبت و امید بخش را در خطبه‌ها مطرح و حمایت کنند.
۶- طرح و بیان منکر و مشکل بزرگ که با پیگیری‌های مکرر حل نشده در نماز جمعه ایراد ندارد.
***
دیدار ائمه جمعه با رهبر معظم انقلاب درباره توشه بایدها و نبایدهای جایگاه رفیع نماز جمعه دستاورد بزرگی برای ائمه جمعه بود.
قطعاً از این پس شاهد تحولی شگرف در این جایگاه خواهیم بود و فصل جدیدی از تبلیغ و ترویج اسلام و انقلاب و نظام رقم خواهد خورد. هر چند
اخبار خوبی را از گوشه و کنار کشور در مورد رویکردهای نو و انقلابی از سوی ائمه جمعه جوان شاهد بودیم. اما از این پس این رویکرد ان‌شاءالله توسعه پیدا خواهد کرد و عمومی خواهد شد.
محمدکاظم انبارلویی
