ادعیه نورانی و فراوانی وجود دارد که در روایات بر قرائت آن ها تاکید شده است. یکی از این ادعیه نورانی دعای عشرات است که امروز قصد داریم به بررسی و فضائل آن بپردازیم.
گذری بر دعای عشرات
دعای عشرات از دعاهای معتبری است که در بیشتر کتابهای شیعه آمده و در روایات درباره آن ذر شده که این دعا را امام علی (ع) به امام حسین (ع) آموخته است.
دعای عشرات دربردارنده مضامین اخلاقی و اعتقادی مانند اقرار به وحدانیت خدا، نبوت رسول اکرم (ص) و امامت حضرت علی (ع) است.
دعای عشرات را سید بن طاووس در کتاب جمال الاسبوع از شیخ طوسی و شیخ طوسی از احمد بن محمد بن سعید بن عقده از علی بن حسن بن علی بن فضال از ثعلبه بن میمون از صالح بن فیض از ابن مریم از عبدالله بن عطا نقل کرده است؛ که میگوید امام محمد باقر (ع) از پدرش حضرت علی بن الحسین (ع) و او از پدرش امام حسین (ع) نقل کرده و می فرمایند: «امیرالمومنین (ع) این دعا را به من آموخت.»
علامه مجلسی در بحارالانوار، دعای عشرات را از جمال الاسبوع سید بن طاووس و در جای دیگراز مهج الدعوات با سند دیگری از امام صادق (ع) از امیرالمومنین (ع) نقل کرده است. کفعمی در بلدالامین به نقل از شیخ طوسی و در مصباح با نقل دیگر و شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان به نقل از شیخ طوسی نقل کرده است.
بهترین زمان قرائت دعای عشرات
دعای عشرات از دعاهاى بسیار معتبر است که نسخه هاى متفاوتی از آن وجود دارد.
آنچه در کتاب مصباح المتهجّد شیخ طوسى نقل شده این است که خواندن آن در هر صبح و شام مستحب است و بهترین وقت براى خواندن آن بعد از عصر جمعه است.
فضائل قرائت دعای عشرات
امام صادق (ع) فرمودند: نزد ما حرزهایی است که آن را مخفی نگه داشته ایم و به دیگران نمی آموزیم. بر پدرم شهادت که او از پدرش و از جدش مرا آگاه ساخته که حضرت علی (ع)فرمودند: «اگر هر بامداد و شامگاهان دعای عشرات را بخوانی هزار هزار فرشته به آن کار وا داشته اند که هر فرشته از نظر سرعت در نوشتن نیروی هزار هزار نویسنده خواهند بخشید و هزار هزار فرشته برای طلب آمرزشت نماینده خواهند شد به هر فرشته آمرزش کنندهای نیروی هزار هزار گوینده در سرعت گفتار خواهند بخشید.»
«و در دارالسلام برای تو هزار منزل در صد کاخ میسازند که کاخ آن همسایه دارالسلام باشد و برای تو در بهشت هزار منزل در صد کاخ در همسایگی بهشت میسازند و در بهشت جاوید هزار هزار شهر میسازند و در قبرت نوشتهای همراه تو خواهدبود.»
میگوید: «این منم چیزی برای تو از گریه وزاری و ترس و لغزش از صراط مستقیم و عذاب جهنم وجود نخواهد داشت.
هر آنچه بخواهی و انچه دوست داری در ان روز بدست میاوری.
روز تو تمام نمیشود مگر این که خواسته تو برآورده شود وهر چه و هر کجا باشد. به جز شهادت نمیمیری و سراسر زندگیت خوشبخت خواهی بود و هرگز به تهیدستی و دیوانگی و پریشانی مبتلا نخواهی شد.
برای تو در هر روز به اندازه سنگینی هر نفس هزار هزار حسنه می نویسند و هزار هزار بدی را محو میکنند و هزار هزار رتبه را بالا میبرند و آسمان و زمین برای تو آمرزش میخواهند تا این که در برابر خدا وند عزوجل بایستی وبرای هر شخصی هر حاجتی بخواهی ادا شود و هر حاجتی برای خود و دیگران تا پایان زندگی جهان و اخرت ادا میشود.
مضامین دعای عشرات
دعای عشرات با تنزیه، حمد، اقرار به وحدانیت و بزرگی خدا و ذکر حوقله شروع میشود. با تنزیه خداوند به عبارتهای مختلف ادامه مییابد. سپس بر رسولان الهی درود میفرستد و حمد و سپاس نثار خداوندی میکند که پروردگار جهانیان است و بار دیگر خداوند تنزیه میشود.
در فراز بعد نعمت، خیر، برکت و عافیت خداوند یاد میشود و بر پیامبر (ص) و خاندان او درود فرستاده و از خدا درخواست میکند تا «نعمت و خیر و برکات و سلامتی را بر من، با نجات از آتش دوزخ تمام کن» و از خداوند میخواهد تا «شکرگزاری و سلامتی و فضل و کرامت خود را همواره تا زمانی که زنده هستم روزیام فرما.»
در ادامه، خداوند را با عبارات مختلفی شکر میگوید مثل؛ «و تو را سپاس به میزان وزن آبهای دریا، و تو را سپاس به شماره برگ درختان، و تو را سپاس به عدد آنچه روی زمین است، و تو را سپاس به تعداد آنچه کتابت برشمرده و تو را سپاس به عدد آنچه دانشت آن را فراگرفته، و تو را سپاس به شماره آدمیان و پریان و حشرات و پرندگان و چهارپایان و درندگان.» و در پایان جملاتی آمده است که ده بار باید گفته شود که این جملات دلالت بر وحدانیت، زنده بودن و قدرت خداوند دارد.