«ولادیمیر ارماکوف» مدیر دپارتمان کنترل تسلیحات و عدم اشاعه در وزارت خارجه روسیه امروز (سهشنبه) تأکید کرد، آمریکا مسبب اصلی تحولات اخیر پیرامون توافق هستهای ایران (برجام) است.
بنا بر گزارش خبرگزاری «اسپوتنیک»، این دیپلمات ارشد روس در ادامه گفت: «شاید چندان خوشایند به نظر نرسد، اما تهران دقیقا در حال انجام کاری است که واشنگتن با تحریمهای اخیر هستهای مجبورش کرده است. در حقیقت این آمریکا است که صادرات اورانیوم غنیشده و آب سنگین ایران را غیرممکن ساخته است. در نتیجه ایران چارهای جز ذخیره کردن این دو ندارد و واشنگتن تنها مسبب این مسئله است».
بر اساس این گزارش، مدیر دپارتمان کنترل تسلیحات و عدم اشاعه وزارت خارجه روسیه در ادامه تأکید کرد: «در این میان، فعالیتهای هستهای ایران در شرایط کنونی در تطابق کامل با برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است».
وی افزود: «ایران هرگز پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای ( NPT ) را نقض نکرده و حتی موافقت کرده تا گامهای بیسابقهای را در جهت تضمین شفافسازی برنامه هستهای در چارچوب توافق هستهای بردارد.»
این دیپلمات ارشد روس در ادامه تصریح کرد: «اقدامات واشنگتن با هدف تضعیف توافقات مهم بینالمللی که در راستای تقویت امنیت جهانی و منطقهای تنظیم شده بود، تهدیدی جدی برای رژیم عدم اشاعه هستهای است».
ارماکوف ضمن ابراز تأسف در خصوص اینکه جامعه بینالمللی نتوانسته به خوبی مانع از اجرای «سیاستهای مخرب آمریکا» شود، گفت: «روسیه و چین سال گذشته یک سند کاری در حمایت از برجام آماده کردند. اما اروپاییها و دیگر متحدان آمریکا ترسیدند که به طرح ابتکاری ما ملحق شوند. و حالا ما نتایج تأسفبار چنین رویکردی را میبینیم».
حدود یک سال پیش بود (۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷) که دولت آمریکا به دستور ترامپ از توافق بینالمللی برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به «برجام» خارج شده و تمام تحریمهای هستهای ذیل این توافق را در دو بازه ۹۰ و ۱۸۰ روزه مجددا اعمال کرد.
البته این تنها اقدام ضد ایرانیِ کاخ سفید طی یک سال گذشته نبود و دولت ترامپ هر هفته تحریمها یا محدودیتهای جدیدی را علیه اشخاص و نهادهای ایرانی یا غیر ایرانی مرتبط با تهران اعمال کرده است. لازم بهذکر است که آمریکا در پیشبرد این اهداف خصمانه خود تنها نبوده و اتحادیه اروپا نیز با اقدامات ضد ایرانی تقریبا مشابهی، واشنگتن را همراه کرده است.
به دنبال تشدید مواضع ضد ایرانی دولت آمریکا و تعلل اروپاییها در اجرای وعدهها و تعهدات برجامی آنها، شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران روز چهارشنبه گذشته همزمان با سالروز خروج آمریکا از برجام با صدور بیانیهای خطاب به کشورهای عضو این توافق تأکید کرد: «جمهوری اسلامی ایران در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی مردم ایران، و در اعمال حقوق خود مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، از امروز ۱۸ اردیبهشت ۹۸ برخی اقدامات خود در توافق برجام را متوقف می کند».
«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز تأکید کرد که اقدامات اعلامی در بیانیه اخیر شورای عالی امنیت ملی در چهارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (توافق هستهای) است.
«حسن روحانی» رئیسجمهور ایران نیز با اعلام اینکه ایران به کشورهای باقیمانده در برجام 60 روز مهلت داده تا به تعهدات خود ذیل این توافق هستهای عمل کنند و زمینه تأمین منافع ایران در این توافق را فراهم کنند، تأکید کرد که در نامهای که به این کشورها فرستاده، پیامدهای نادیده گرفتن این ضربالاجل تعیین شده را مفصل شرح داده است.
با این وجود، اتحادیه اروپا روز پنجشنبه با صدور بیانیهای هرگونه «اولتیماتوم» از سوی جمهوری اسلامی ایران درباره برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را رد کرد و خواستار پایبندی تهران به تعهداتش شد. اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان و بریتانیا با درخواست نهچندان مؤثر از کشورهای غیر عضو در برجام خواستند از هرگونه اقدامی که مانع اجرای کامل تعهدات طرفهای باقیمانده در توافق میشود، اجتناب کنند.
و تمام اینها در حالی است که «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا نیز شامگاه پنجشنبه با صدور دستوری اجرایی، تحریمهای جدیدی را علیه صادرات فلزات ایران ازجمله آهن، فولاد، آلومینیوم و مس اعمال کرد.