مشاهده خون در مدفوع نشانه ای هشدار دهنده است. برای افراد بسیاری، سرطان نخستین چیزی است که با مشاهده خون در مدفوع مد نظر قرار می دهند. در شرایطی که سرطان کولورکتال می تواند موجب علائمی مشابه شود، اما هموروئید دلیلی به مراتب شایع‌تر برای مشاهده خون در مدفوع است.
هموروئید شرایطی آزاردهنده است، اما به راحتی قابل درمان بوده و موجب سرطان نمی شود. در ادامه با برخی نشانه ها و علائم هموروئید و سرطان کولورکتال و این که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد، بیشتر آشنا می شویم.
علائم مشابه
هموروئید و سرطان کولورکتال شرایطی بسیار متفاوت هستند که می توانند موجب علائمی مشابه شوند.
خونریزی رکتومی
خونریزی رکتومی می تواند به چند روش متفاوت خود را نشان دهد. شما ممکن است متوجه خون روی دستمال توالت، در کاسه توالت، یا ترکیب خون با مدفوع پس از اجابت مزاج شوید.
هموروئید شایع‌ترین دلیل خونریزی رکتومی است، اما سرطان، از جمله سرطان های کولورکتال و مقعد نیز می توانند موجب این نوع خونریزی شوند.
رنگ خون می تواند نشان دهنده مکانی باشد که خونریزی شکل گرفته است. رنگ قرمز روشن بیشتر به خونریزی در قسمت پایینی دستگاه گوارش، مانند رکتوم یا روده بزرگ اشاره دارد.
رنگ قرمز تیره ممکن است نشانه ای از خونریزی در روده کوچک باشد. مدفوع سیاه و قیری نیز بیشتر به واسطه خونریزی در معده یا بخش بالایی روده کوچک شکل می گیرد.
خارش رکتوم و مقعد
هموروئید و سرطان هر دو می توانند موجب خارش رکتوم یا مقعد شوند. مخاط و مدفوع در رکتوم می توانند پوست حساس درون این بخش و اطراف مقعد را تحریک کنند و موجب خارش شوند. خارش به طور معمول پس از اجابت مزاج تشدید می شود و ممکن است هنگام شب وخیم شود.
توده ای در ورودی مقعد
مواجهه با یک توده در ورودی مقعد می تواند به واسطه هموروئید و همچنین سرطان های کولورکتال و مقعد شکل بگیرد.
احتمال این که هموروئید دلیل بروز یک توده در مقعد باشد، بسیار بیشتر است.
هموروئید خارجی و هموروئید بیرون زده می توانند موجب بروز یک توده زیر پوست خارج مقعد شوند.
اگر خون در یک هموروئید خارجی جمع شود، این موجب بروز شرایطی به نام هموروئید ترومبوزه می شود. این شرایط می تواند موجب شگل گیری توده ای سفت و دردناک شود.
علائم متفاوت
اگرچه علائم مشابهی بین هموروئید و سرطان کولورکتال وجود دارند، این دو شرایط دارای برخی علائم بسیار متفاوت نیز هستند.
تغییر در عادات اجابت مزاج
تغییر در عادات اجابت مزاج نشانه هشدار دهنده شایعی از سرطان کولورکتال است. عادات اجابت مزاج از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند. تغییر در عادات اجابت مزاج به هر گونه تغییر در شرایطی که برای شما عادی هستند، گفته می شود که از تکرر دفع مدفوع تا تراکم و حجم مدفوع را شامل می شود.
این می تواند شامل موارد زیر باشد:
- اسهال
- یبوست، شامل مدفوع خشک یا سفت
- باریک شدن مدفوع
- خون یا مخاط در مدفوع
ناراحتی مکرر شکم
سرطان کولورکتال می تواند موجب درد و ناراحتی پایدار در شکم، از جمله گاز، نفخ، و کرامپ ها شود. هموروئید موجب علائم شکمی نمی شود.
کاهش وزن ناخواسته
کاهش وزن ناخواسته نشانه ای شایع از سرطان کولورکتال است و این شرایط به واسطه هموروئید شکل نمی گیرد. حدود 38 تا 51 درصد از افراد مبتلا به سرطان کولورکتال کاهش وزن ناخواسته را با توجه به موقعیت مکانی و مرحله سرطان تجربه می کنند.
احساس عدم تخلیه روده
احساس خالی نشدن روده و وجود مدفوع در آن اگرچه به واقع این گونه نیست، شرایطی است که به نام تنسموس (Tenesmu) شناخته می شود. شما ممکن است با احساس نیاز برای دفع مدفوع مواجه بوده یا درد یا کرامپ را تجربه کنید. این نشانه ای از سرطان کولورکتال است، اگرچه بیماری التهابی روده نیز از دلایل شایع بروز این نشانه محسوب می شود.
ضعف یا خستگی
خستگی نشانه ای شایع از انواع مختلف سرطان است. خونریزی در روده ها می تواند موجب کم خونی (آنمی) شود که می تواند خستگی و ضعف را به همراه داشته باشد.
احساس درد در رکتوم
سرطان کولورکتال به طور معمول موجب درد در رکتوم نمی شود و اغلب بدون درد است. احساس درد در رکتوم به احتمال زیاد در نتیجه هموروئید داخلی شکل گرفته است.
درمان هموروئید
اگر ابتلا به هموروئید در شما تشخیص داده شده است، درمان های خانگی اغلب تمام آن چیزی است که برای تسکین علائم نیاز دارید. شما می توانید هموروئید را با استفاده از ترکیبی از درمان های خانگی و محصولات بدون نسخه درمان کنید. یک هموروئید ترومبوزه ممکن است به درمان پزشکی نیاز داشته باشد.
درمان های خانگی
مواردی که در ادامه به آنها اشاره شده است می توانند در خانه به تسکین درد، تورم، و خارش کمک کنند:
- استفاده از گزینه های درمانی بدون نسخه هموروئید مانند کرم ها، پمادها، شیاف ها و پدها
- استفاده از وان نیم تنه (Sitz Bath) برای 10 تا 15 دقیقه، دو یا سه بار در روز
- مصرف مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن
- تمیز نگه داشتن موضع
- مصرف غذاهای سرشار از فیبر برای کمک به عبور راحت‌تر مدفوع
- استفاده از کمپرس سرد روی مقعد برای کاهش تورم
درمان های پزشکی
توجه به نوع هموروئید و علائم آن ممکن است انجام عمل جراحی هموروئید توصیه شود. عمل های جراحی برای هموروئید کمتر تهاجمی بود و بیشتر در مطب پزشک بدون بیهوشی انجام می شوند.
عمل جراحی ممکن است برای تخلیه هموروئید ترومبوزه، از بین بردن هموروئیدی که موجب خونریزی و درد پایدار است، یا قطع جریان خون به هموروئید به منظور از بین رفتن آن انجام شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر با خونریزی رکتومی مواجه هستید باید به پزشک مراجعه کنید. اگرچه هموروئید شایع‌ترین دلیل خونریزی رکتومی محسوب می شود، اما این می تواند نشانه ای از سرطان نیز باشد.
پزشک می تواند یک معاینه جسمانی انجام داده که احتمالا شامل یک معاینه دیجیتال رکتوم برای تایید هموروئید و حذف احتمالات جدی دیگر مانند سرطان است.
اگر هنگام اجابت مزاج با خونریزی مواجه هستید یا درد یا خارش را طی چند روز تجربه کرده و درمان های خانگی کمکی به بهبود این شرایط نکرده اند به پزشک مراجعه کنید.
اگر برای نخستین بار با خونریزی رکتومی مواجه شده اید در کوتاه‌ترین زمان ممکن است به پزشک مراجعه کنید، به ویژه اگر بیش از 40 سال سن دارید یا خونریزی با تغییر در عادات اجابت مزاج همراه است.
در صورت مواجهه با شرایط زیر کمک پزشکی فوری دریافت کنید:
- خونریزی رکتومی چشمگیر
- سرگیجه
- سبکی سر
- غش
