به گزارش افکار نیوز ،ناصر احمد بيگي لاهيجاني، دانشجوي دكتري هماتولوژي دانشگاه تربيت مدرس و برگزيده گروه علوم پايه هفدهمين جشنواره تحقيقاتي علوم پزشكي رازي در گفتوگو با ايسنا، اظهار كرد: خصوصيات ويژه سلولهاي بنيادي مزانشيمي آنها را به ابزار قدرتمندي در سلول درماني و مهندسي بافت تبديل كرده و در اين رابطه، مدلهاي موشي و سلولهاي بنيادي مشتق از آنها در تحقيقات پيش باليني کاربرد فراواني دارند،
اما اطلاعات ما در رابطه با عوارض احتمالی تکثیر این سلول‌ها در محیط آزمایشگاهی کم و متناقض است که این موضوع باعثشد در این مطالعه، سلول‌های بنیادی مزانشیمی پس از جداسازی از نمونه مغز استخوان موش به مدت بیش از یک سال مورد کشت قرار گیرد و در طول این مدت تغییرات احتمالی بر روی مرفولوژی، کینیتک رشد، پتانسیل تمایزی و ساختارکروموزومی این سلول‌ها بررسی شود. نتایج نشان داد مدت کوتاهی بعد از کشت، تکثیر متوقف شده و سلول ها وارد فاز نهفتگی خواهند شد که بین ۲۰ تا ۶۰ روز به طول می انجامد و مرفولوژی سلول‌ها دستخوش تغییرات زیادی خواهد شد.
وی با بیان اینکه گزارش‌های فراوانی مبنی بر دشواری جداسازی سلول‌های بنیادی مزانشیمی از نمونه مغز استخوان موش نسبت به انسان وجود دارد، خاطرنشان کرد: بسیاری از محققان در پروسه جداسازی سلول‌های مزانشیمی از مغز استخوان موش به دلیل تغییر شکل سلول و کاهش میزان تکثیر آن درابتدای کشت، گمان بر مرگ سلول مورد نظر برده و از ادامه کار منصرف شده و فلاسک کشت را دور می اندازند در حالی که این نشانه‌ها مربوط به دوره نهفتگی این سلول‌ها بوده و چنانچه کشت ادامه پیدا کند، این دوره سپری شده و سلول ها بدون هیچ نشانه‌ای از پیری برای مدت طولانی تکثیر خواهند شد.
احمد بیگی لاهیجانی ادامه داد: اگر چه سلول‌های بنیادی مزانشیمی پس از طی دوره نهفتگی دوباره روند تکثیر سلولی خود را ادامه می‌دهند، ولی بررسی ها نشان داده که سلول‌ها دچار اختلالات کرموزمی شدیدی می‌شوند به گونه‌ای که بعضا به جای وجود ۴۰ کروموزوم در هر سلول، شاهد ۳۰۰ کروموزوم در آنها هستیم و علی‌رغم وجود اختلالات کروموزومی هیچ نشانه‌ای مبنی بر تومورزایی در این سلول مشاهده نشد.
وی افزود: یکی از ویژگی‌های دوره نهفتگی، نوعی تقسیم ناشناخته است که ابتدا منجر به چند هستگی این سلول ها و سپس اختلالات کروموزومی در آنها خواهد شد. در بدن نیز ممکن است این نوع تقسیم عامل ایجاد سلول های توموری و همچنین نا کارامدی داروهای ضد سرطان باشد که مکانیسم آنها فقط مهار میتوز است؛ در نتیجه شناسایی مکانیسم این تقسیم جدید، می تواند گام نخست برای تولید نسل جدیدی از داروهای ضد سرطان با کارایی بالاتر باشد.
وی در پایان با تاکید بر دقت بیشتر محققان نسبت تغییر ماهیت سلول های بنیادی مزانشیمی مشتق از مغز استخوان موش وتبدیل آنها به سلول های غیرطبیعی حین کشت، گفت: نتایج حاصل از این تحقیق با عنوان «وجود فاز نهفتگی وچند هسته‌یی شدن سلول ها، دو پدیده در ابتدای کشت سلول‌های بنیادی مزانشیمی موش» توسط مجله آمریکایی «Stem cell AND Development» به چاپ رسیده است.
