مبعث رسول خدا (ص) در زمانی رخ داد که جهان سال‌ها روی فرستاده‌ای از سوی خدا را ندیده و تشنه‌ی اکسیر نجات بخش آدمی از فساد و فحشا بود. بی تردید مبعوث شدن رسول خدا (ص) از مهمترین اتفاقات تاریخ اسلام و تاریخ زندگی بشریت است.
ماجرای بعثت از کجا شروع شد؟
ماجرای بعثت حضرت رسول (ص)، با نقل‌های متفاوتی روایت شده است. امام هادی (ع) در اینباره می‌فرمایند: «هنگامی که محمد صلی الله علیه و آله ترک تجارت شام گفت و آنچه خدا از آن راه به وی بخشیده بود، به مستمندان بخشید، هر روز به کوه حراء می‌رفت و از فراز آن به آثار رحمت پروردگار می‌نگریست، و شگفتی‌های رحمت و بدایع حکمت الهی را مورد مطالعه قرار می‌داد. به اطراف آسمان‌ها نظر می‌دوخت و کرانه‌های زمین و دریا‌ها و دره‌ها و دشت‌ها و بیابان‌ها را از نظر می‌گذرانید و از مشاهده آن همه آثار قدرت و رحمت الهی، درس عبرت می‌آموخت. از آنچه می‌دید، به یاد عظمت خدای آفریننده می‌افتاد. آن گاه با روشن بینی خاصی به عبادت خداوند اشتغال می‌وزید. چون به سن چهل سالگی رسید خداوند نظر به قلب وی نمود، دل او را بهترین و روشنترین و نرم ترین دل‌ها یافت. در آن لحظه خداوند فرمان داد، در‌های آسمان‌ها گشوده شود. محمد صلی الله علیه و آله از آنجا به آسمان‌ها می‌نگریست، سپس خدا به فرشتگان امر کرد فرود آیند، و آن‌ها نیز فرود آمدند، و محمد صلی الله علیه و آله آن‌ها را می‌دید. خداوند رحمت و توجه مخصوص خود را از اعماق آسمان‌ها به سر محمد صلی الله علیه و آله و چهره او معطوف داشت. در آن لحظه محمد صلی الله علیه و آله به جبرئیل که در هاله‌ای از نور قرار داشت، نظر دوخت. جبرئیل به سوی او آمد و بازوی او را گرفت و سخت تکان داد و گفت: ای محمد! بخوان. گفت: چه بخوانم؟ جبرئیل گفت، نام خدایت را بخوان که جهان و جهانیان را آفرید. خدائی که انسان را از ماده پست (نطفه) آفرید. بخوان که خدایت بزرگ است. خدائی که با قلم دانش آموخت و به انسان چیزهائی یاد داد که نمی‌دانست.»
چیزی شبیه به معجزه
درباره تاریخ بعثت رسول خدا (ص) آنچه میان علما و دانشمندان شیعه مشهور است، بیست وهفتم رجب سال چهلم عام الفیل بوده است. فارغ از تاریخ مبعث، مفاهیمی از این رویداد تاریخی به چشم می‌آید که انسان را متحیر می‌کند. برای مثال یکی از موضوعاتی که شگفتی فراوانی را به همراه دارد، اقبال فراوان مردم به رسول خدا (ص) بود. این موضوع حتی عصبانیت کفار مکه را در پی داشت و حتی آن‌ها را به این فکر انداخت که رسول خدا (ص) را به قتل برسانند؛ هر چند در این کار موفق نبودند. دلیل این اقبال مردم و نفوذ والای کلام پیامبر خدا (ص) چه بود؟ آیا معجزه‌ای در کار بود؟ چه چیز دل خاتم الانبیاء را حاوی نیروی جاذبه کرد و فطرت‌های پاک را همچون آهن ربایی به سوی خود کشانید.
رمز موفقیت رسول خدا (ص) چه بود؟
در اینباره با حجت الاسلام و المسلمین سید مهدی حائری زاده کارشناس مذهبی و پژوهشگر دینی گفتگو کردیم. وی به خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: همه ما می‌دانیم که پیامبر اکرم (ص)، پیامبر مهربانی هاست. ایشان می‌فرمایند، «إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ» من مبعوث شدم که اخلاق‌های خوب را در بین امتم ترویج دهم. به راستی رمز موفقیت حضرت محمد (ص) چی بود؟ قرآن مجید به زیبایی پاسخ این سوال را می‌دهد و می‌فرماید که «لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ» ای پیامبر؛ اگر آدم بد اخلاقی بودی، هیچ کسی به تو گرایش پیدا نمی‌کرد. خوش اخلاقی و مدارای تو با مردم باعث شد، آن‌ها به تو روی بیاورند. رسول اکرم (ص) از تمام مردم با نگاه‌های مختلفشان پذیرا بودند. در روایات داریم که پیامبران می‌گفتند، ما انبیا مبعوث شدیم که با مردم مدارا کنیم. مدارا کردن خیلی اهمیت دارد.
همه نباید مثل ما فکر کنند
وی افزود: قرار نیست همه مثل ما فکر کنند و نگاهشان مانند نگاه ما به دنیا و رویدادهایش باشد. باید هر کس را هر چند نگاه متفاوتی داشته باشد، بپذیریم. در روایات داریم که پیامبر اکرم (ص) عیب جو و مچ گیر نبودند و بر عکس دنبال دست گیری مردم بودند. حضرت محمد (ص) خیلی خوش زبان بودند و اصلا کسی ندیده بود که پیامبر (ص) حتی یک مرتبه حرف زشت از زبانشان جاری شود. هر مجلسی می‌رفتند، بار‌ها استغفار می‌کردند. انس رسول خدا (ص) با قرآن از کار‌های مهم زندگی ایشان بود. معجزه رسول خدا (ص) قرآن کریم است. این قرآن همان مکارم اخلاق و هدف بعثت است. آداب خوابیدن، آداب نشستن، آداب گویش، آداب معنوی و آداب سیر و سلوک، آداب ازدواج و هر آنچه از مسائل دنیایی به آن نیاز داریم، در قالب قرآن کریم و روایات پیامبر اکرم (ص) بیان شده است.
آنچه باید مسئولان از پیامبر اکرم (ص) بیاموزند
این کارشناس مذهبی ادامه داد: هر آنچه که برای سلامت و سعادت دنیا و آخرت نیاز داریم، رسول خدا (ص) بیان کردند و هر آنچه در قرآن است، به آن جامه عمل پوشاندند. این نکته قابل تاملی است. روایت داریم که رسول خدا گشاده رو بودند و آدم‌ها را به قول امروزی‌ها تحویل می‌گرفتند. ایشان به هیچ وجه عبوس نبودند. در بین مردم و کنار آن‌ها بودند. چقدر خوب است که مسئولان کشور ما این فرهنگ را بیشتر از قبل در وجود خودشان نهادینه کنند و سعی کنند که مردم را تحویل بگیرند. پیامبر اکرم (ص) هیچوقت آبروی کسی را نمی‌ریخت. اگر شخصی نزد حضرت می‌آمد و دروغ می‌گفت، پیامبر (ص) به گونه‌ای صحبت می‌کردند که آن فرد در جمع، آبرویش ریخته نشده و در عین حال متوجه اشتباهش می‌شد.
همه برنامه ها در چارچوب مبعث
حجت الاسلام و المسلمین حائری زاده در پایان اضافه کرد: پیامبر اکرم (ص) در تربیت حضرت صدیقه کبری (س) بسیار موفق بودند. تعامل با فرزند، همسر، اصحاب، مومنان و ... در حد کمال انجام می‌شد. دستورات اعتقادی، اقتصادی، اجتماعی و ... ایشان همه تحت تاثیر بعثت و اتمام مکارم اخلاق انجام می‌شد.
